پیشگیری از بیماری

تحقیق و مقاله با عنوان راهای پیش گیری و جلوگیری از ابتلا به بیماری های مسری و عفونتی در مدرسه و اماکن عمومی

۱۰ راه برتر برای پیشگیری از بیماری(Disease Prevention) و داشتن عمری طولانی

برخی رفتارهای خاص می‌تواند به پیش‌گیری از بیماری‌هایی مثل سرطان، بیماری‌های قلبی و دیابت کمک کند.
از آنجا که بیماری‌های جدی و مزمن این روزها بسیار متداول شده‌اند بسیاری از افراد در ترس ابتلا به آنها زندگی می‌کنند. اما به جای اینکه نگران این باشید که چه اتفاقی ممکن است بیفتد، چرا برای پیشگیری از آنها اقدام نمی‌کنید؟ زندگی هیچ تضمینی ندارد اما رفتارهای هوشمندانه مطمئناً نتیجه بخش خواهد بود. اینجا بهترین راه‌ها برای جلوگیری از بیماری و شروع راهی تازه برای داشتن یک زندگی سالم و طولانی را برایتان معرفی می‌کنیم. برای گرفتن بهترین نتیجه، هر روز این ۱۰ روش را تمرین کنید.
۱) رژیم غذایی با کالری محدود و سرشار از موادمغذی داشته باشید.
کسانی که کالری‌های مصرفی خود را کنترل می‌کنند و یک رژیم غذایی متعادل را دنبال می‌کنند، دیرتر پیر می‌شوند. اما مصرف موادغذایی درست، مثل میوه‌ها و سبزیجات، بذر کتان و سایر مواد غذایی عالی هم اهمیت زیادی دارد.
۲) روزانه حداقل ۳۰ دقیقه ورزش هوازی داشته باشید.
برای داشتن عمر طولانی توصیه می‌شود که حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش هوازی مثل پیاده روی یا شنا داشته باشید. اما این چطور به طولانی شدن عمرتان کمک می‌کند؟ ورزش هوازی سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، قلبتان را قوی نموده و رگ‌ها و شریان‌های شما را صاف می‌کند و همه آنها به پیشگیری از بیماری کمک می‌کند.
۳) یاد بگیرید استرستان را کنترل کنید.
استرس نه تنها می‌تواند موجب حملات قلبی، سرطان و سایر بیماری‌های جدی دیگر شود، بلکه در بیماری‌های روانی مثل افسردگی یا اختلالات اضطراب هم نقش دارد. یاد گرفتن کنترل استرس مثلاً از طریق مدیتیشن و درمان می‌تواند از بروز بیماری‌ها جلوگیری کند.
۴) سیگار نکشید.
سیگار و سایر دخانیات با بروز بسیاری از انواع سرطان‌ها مثل سرطان ریه، مثانه، دهان و لوزالمعده در ارتباط است. علاوه بر این، می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی، آمفیزم، آسم و بسیاری بیماری‌های جدی دیگر هم شود. ترک این عادت یا بهتر از آن شروع نکردن آن اقدامی بسیار عالی برای جلوگیری از بیماری‌هاست.
۵) برای حفظ سلامت و آب بدن، آب ساده بنوشید.
آب با دفع سموم از بدن و نقل و انتقال موادمغذی به سلولهای بدن به جلوگیری از بیماری‌ها کمک میکند. اما چه میزان آب باید در روز مصرف کنید؟ قانون عمومی این است که روزی حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
۶) ویتامین مصرف کنید.
تحقیقات و مطالعات بسیاری اهمیت ویتامین D را چه به صورت مکمل غذایی و چه از طریق نور خورشید، در جلوگیری از بیماری‌ها تایید کرده‌اند. اما تغذیه صحیح هنوز هم بهترین راه برای اطمینان یافتن از مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است.
۷) بخندید.
اینکه خنده بر هر درد بی درمان دواست فقط یک ضرب‌المثل نیست. محققان دریافته‌اند که خندیدن می‌تواند از لخته شدن خون در رگ‌ها و همچنین التهاب جلوگیری کند و سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می‌کند. افراد شاد همیشه عمر طولانی تری دارند.
۸) از نوشیدن الکل خودداری کنید.
از دست دادن حافظه، تغییر شخصیت، اختلال در سیستم عصبی، مشکلات پوسـتـــی، اسهال، سوء تـغـذیـه، مشـکـلات مـالی و خـانـوادگـی، رفتـار خـشونت آمـیــز، اضـطـراب و افسردگی شدید، آسیب به مخاط بینی، آسیب دائمی به کبد و مغز، سرطان سیـنه، حنجره، لب و مری، سقط جنین، ناباروری، بی میلی جنسی، زخم معده، فشـار خــون بالا و سکته قلبی، کم خونی، تورم کبد، اختلال در سیستم ایمنی بدن و خودکشی برخی از اثرات مصرف الکل می‌باشند.
۹) یک سرگرمی برای خود پیدا کنید.
محققان اعلام کرده‌اند که افرادی که در فعالیت‌های مورد علاقه خود شرکت می‌کنند کمتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی مثل زوال عقل قرار می‌گیرند. و عمر طولانی تری دارند. کارهای داوطلبانه، کلاس‌های متفرقه و سرگرمی‌های مختلف همه فعالیت‌های بسیار خوبی برای جلوگیری از بیماری‌ها هستند.
۱۰) دعا کنید.
افرادی که در فعالیت‌های مذهبی شرکت می‌کنند عمری طولانی‌تر و عاری از بیماری دارند. شاید به این دلیل باشد که این افراد به خاطر باورهای مذهبیشان از انجام رفتارهای پرخطری مثل سیگار کشیدن خودداری می‌کنند، کمتر دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند و به این ترتیب از دلایل اصلی ابتلا به بیماری‌ها دور می‌شوند.
هیچکس دوست ندارد با ترس از ابتلا به بیماری‌های سخت زندگی کند. با تمرین کردن راهکارهایی که در این مقاله معرفی شد، می‌توانید از ابتلا به بیماری‌های جدی پیش گیری کنید و زندگی طولانی‌تر و لذت بخش‌تر را تجربه کنید.

پیش گیری از ابتلاء به بیماری های مدرسه ای

باز شدن مدرسه ها هر چند برای بچه ها و خانواده هایشان شادی بخش و امیدآفرین است، اما گاهی به کابوس شیوع بیماری ها در میان دانش آموزان نیز تبدیل می شود. علت آن هم چندان پیچیده نیست، چراکه محیط مدرسه به دلیل تماس نزدیک و مداوم دانش آموزان با یکدیگر، امکان انتقال بیماری را فراهم می کند.

اقداماتی مانند نشستن دست قبل از غذا و بعد از دستشویی و استفاده نکردن از دستمال در جلوی دهان هنگام سرفه و عطسه، دور نینداختن دستمال های آلوده و از آن مهم تر دست دادن، بوسیدن و بغل کردن که در کودکان فراوان انجام می شود، امکان انتقال بیماری ها را بین آنها افزایش می دهد، اما نکاتی ساده و کلیدی وجود دارد که با بهره گیری از آنها می شود از بیمار شدن زیاد، حاد و مکرر دانش آموزان جلوگیری کرد.

دکتر شیروانی، فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان با اشاره به بیماری های فصل مدرسه که با سرد شدن هوا شیوع بیشتری پیدا می کند، می گوید:
این بیماری ها شامل عفونت های دستگاه تنفسی و گوارشی می شود که بیشتر از نوع ویروسی است و در فصل بهار نیز بیماری های عفونی پوستی مانند آبله مرغان شایع می شود و هر بیماری که در بین کودکان در این فصل شایع شود، می تواند در مدارس از کودکی به کودک دیگر منتقل شود.

شستشوی دست؛ اولین سد در مقابل بیماری ها

بیشتر ویروس های سرماخوردگی از طریق تماس مستقیم منتشر می شوند. میکروب ها می توانند برای ساعت ها و در بعضی موارد هفته ها زنده باقی مانده و به افرادی که اشیای آلوده به میکروب ها را لمس می کنند، منتقل شود.
دکتر شیروانی با تاکید بر این که ویروس های سرماخوردگی از طریق تماس مستقیم بین دانش آموزان منتشر می شود، می گوید: دانش آموزان باید دست های خود را بارها بشویند.

متاسفانه دانش آموزی که سرماخورده است، داخل دست های خود عطسه کرده و سپس با دست زدن به اشیای مورد استفاده خود و دیگر همکلاسی هایش، میکروب های عامل بیماری اش را منتقل می کند.

مصرف زیاد مایعات و غذاهای گیاهی

فراموش نکنید که بیشتر ویروس ها از طریق چشم، دهان و بینی وارد بدن می شوند. به همین دلیل لمس صورت کودکان راه اصلی ابتلای آنان به سرماخوردگی است و موجب انتقال بیماری های ویروسی چون سرماخوردگی از آنان به والدینشان می شود.

آب، سیستم بدن را شست وشو داده و باعث خروج سموم از بدن می شود، اما به منظور تامین آب بدن، مصرف زیاد آبمیوه های مصنوعی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
مواد طبیعی موجود در گیاهان نیز باعث افزایش ویتامین های بدن می شود؛ بنابراین نباید از مصرف سبزیجات سبز تیره، قرمز و زرد مانند اسفناج، کاهو، هویج، گوجه فرنگی و سیر در برنامه غذایی کودک غافل شد.

مصرف آب پرتقال هر چه تازه تر باشد، ویتامین C بیشتری دارد و طول مدت درمان بیماری های ویروسی بویژه سرماخوردگی را کوتاه تر می کند.
فراموش نکنید که مصرف لبنیات و بویژه ماست به تقویت سیستم ایمنی همه افراد و بویژه کودکان و نوجوانان کمک می کند. باکتری های مفید موجود در ماست باعث تحریک تولید مواد سیستم ایمنی می شود که با بیماری مبارزه می کند.

متخصصان تغذیه نیز تاکید می کنند که کمبود های تغذیه ای از جمله کمبود ریزمغذی ها مانند آهن و روی می تواند به کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی در دانش آموزان منجر شود.مصرف مواد غذایی چرب، پرنمک و شیرین نیز می تواند زمینه را برای بروز کمبود های تغذیه ای، چاقی و اضافه وزن، فشارخون و چربی خون بالا در دانش آموزان فراهم کند.

دوری از معرض دود سیگار

آمار نشان می دهد که سیگاری ها بیشتر دچار بیماری های ویروسی می شوند، حتی نزدیک افراد سیگاری بودن، به طور واضح سیستم ایمنی را از بین می برد.دود سیگار، راه های هوایی بینی را خشک کرده و مژک های آن را فلج می کند. مژک ها موهای ظریفی هستند که مخاط بینی و ریه ها را پوشانده و با حرکات موجی شکل خود، ویروس هایی چون سرماخوردگی را از مجاری بینی خارج می کنند.

یک سیگار، مژک های بینی را برای ۳۰ تا ۴۰ دقیقه فلج می کند، بنابراین کودکان و نوجوانان، بویژه در فصل مدرسه که احتمال آسیب پذیری در برابر بیماری ها بیشتر می شود، نباید در مواجهه با دود سیگار والدین خود قرار بگیرند.
کودکان در سن مدرسه باید زود بخوابند و استراحت کافی داشته باشند، باید نظم غذایی مناسب داشته باشند. کودکان باید صبحانه کامل خورده و ناهار و شام را به موقع میل کنند و میوه تازه و سبزیجات در رژیم غذایی شان وجود داشته باشد.

خطر آسم در فصل مدارس

سرفه های شبانه روزی و همراه با خلط، تنفس تند و تنگی نفس برای والدینی که فرزند مبتلا به آسم دارند، از غم انگیزترین تصاویری است که در مقاطعی از سال و بویژه در فصول سرد مشاهده می کنند؛ چراکه متاسفانه بیماری آسم با تغییر هوا در پاییز و زمستان تشدید می شود.

به همین دلیل متخصصان آسم و آلرژی تاکید می کنند که مسئولان مدرسه باید دانش آموزانی را که دچار بیماری آسم هستند، شناسایی کنند و با توجه به این که نیمی از سال تحصیلی در فصول سرد سال است، این دسته از دانش آموزان را در هوای سرد و در صف های طولانی نگه ندارند و حتی از بازی کردن این دانش آموزان در هوای سرد جلوگیری کنند، چون هوای سرد باعث می شود تا بیماری آنها تشدید شود. البته این متخصصان یکی از راه های کنترل آسم بویژه در هوای سرد را تزریق واکسن آنفلوآنزا می دانند.

در کودکان مبتلا به آسم، مواجه نشدن با گردوخاک و دود و بوی سیگار، مواجهه نشدن با گرد و غبار ناشی از استفاده از گچ تخته سیاه، مصرف نکردن شکلات، پاستیل، مواد رنگی و مواد آلرژی زا بسیار مهم است.
آگاه کردن مسئولان مدرسه از بیماری آسم در کودک، نیاز به انجام اقدامات اورژانسی در صورت بروز حمله آسم در کودک و استفاده از اسپری های آسم به طور منظم یا هنگام ورزش ضروری است.

جدی گرفتن اسهال و استفراغ

یکی از بیماری هایی که در دوران مدرسه بیشتر احتمال ابتلا به آن وجود دارد، اسهال، استفراغ و عفونت های دستگاه گوارش است که می تواند ویروسی یا میکروبی باشد.معمولا بیماری های دستگاه گوارش با علت ویروسی با تب، استفراغ و پس از گذشت ۴۸ ساعت همراه با اسهال خواهد بود.این نوع عفونت ها با ریشه باکتریایی واگیردار هستند و در مدت کوتاهی میان دانش آموزان شیوع پیدا می کند.

بر این اساس، متخصصان بیماری های عفونی کودک تاکید می کنند کودکانی که علائم عفونت های گوارشی را بروز می دهند باید یک هفته استراحت کنند و به مدرسه نروند و در منزل تحت درمان باشند.
زمانی که کودک دچار استفراغ است، باید به او سرم خوراکی (محلول او ار اس) یا دوغ داده شود و بعد از ۴۸ ساعت که استفراغ برطرف شد، تغذیه بر اساس مایع درمانی و تغذیه با کته، ماست، سینه مرغ و هویج باشد.همچنین دانش آموزان پس از این دوره درمانی نیز نباید از غذاهای نامناسب در مدارس استفاده کنند و میان وعده هایی با ارزش غذایی مناسب به همراه خود ببرند.
سبک کار و زندگی، تأثیر قابل توجهی بر خواب دارد: ۴۵% فرانسوی ها به اندازۀ کافی نمی خوابند. نتایج مشکلات خواب خود را به شکل کمبود انرژی و پویایی در زندگی حرفه ای نشان می دهد. این در حالی است که ۷۷% افراد مبتلا، مشکلات خواب شان (بی خوابی، سندروم آپنۀ خواب و غیره) را درمان نمی کنند.
عوارض بی خوابی بسیار متعدد هستند: تحریک پذیری، خستگی عمومی، خشونت، سردرد، فشار عضلانی، مشکلات گوارشی و… .

توصیۀ اصلی برای پیشگیری بیماری:

نیازهای خوابی تان را ارزیابی کنید و نشانه ها را بشناسید
اگر کم می خوابید، شاید به این خاطر است که نیاز به خواب زیاد ندارید. خیلی مهم است که فقط زمانی که خواب تان می آید، بروید بخوابید زیرا خواب زمان خودش را دارد، یا اگر زمانی که از شدت خواب خمیازه می کشید، تا برنامۀ تلویزیون تمام شود، زمان خواب تان را از دست می دهید، و از آنجایی که خواب در یک چرخۀ متوالی تنظیم شده است، باید منتظر قطار بعدی باشید! بنابراین به رختخواب رفتن، در زمانی که خواب تان می آید، بسیار مهم است.

یک فضای مناسب در نظر بگیرید

برای مناسب کردن محیط کردن اتاق خواب برای آرامش بیشتر، هر روز هوای اتاق تان را عوض کنید، به طور منظم با جاروبرقی گرد و غبارها را پاک کنید و سعی کنید دمای اتاق تان بین ۱۶ تا ۱۸ درجۀ سانتیگراد باشد. خیلی خوب است که هنگام خواب پنجرۀ اتاق تان باز باشد و زیر پتوی نرم تان بروید. اتاق را تاریک کنید و تا جایی که ممکن است از سر و صدا دور شوید.

فشارها را از روی خود کم کنید

فوراً بعد از انجام یک فعالیت سنگین، نمی توان خوابید. مکانیسم های هوشیاری مانع از انجام کار مکانیسم های خواب می شوند. بنابراین باید بدانید که قبل از خواب دست از کارهای سنگین بردارید و به فعالیت های آرام بپردازید، ضمناً موقع خواب دغدغۀ مسائل شغلی و کارتان را نداشته باشید.
از انجام فعالیت های متشنج کننده مانند بازی های کامپیوتری، فیلم های ترسناک یا بحث های خانوادگی شدید بپرهیزید.

حواس تان به شام شب باشد

از خوردن غذاهای بسیار سنگین، بسیار چرب و پرآب بپرهیزید.ضمناً گرسنه هم به رختخواب نروید زیرا گرسنگی احتمال بی خوابی را با خود به همراه دارد. اگر نسبت به قهوه حساس هستید، ۱۵ ساعت قبل از خواب قهوه ننوشید زیرا کافئین مدتی طولانی فعال است. نوشیدن دم کردنی های آرام کننده مثل یک لیوان شیر گرم (همراه با کمی عسل) را در الویت قرار دهید.
اگر علی رغم این توصیه ها، هنوز هم بد می خوابید، بدانید که مشکلات خواب شما ممکن است در نتیجۀ زندگی بسیار کم تحرک و محدودتان باشد. کمی پیاده روی، دوچرخه سواری یا شنا می توانند در بالا بردن کیفیت خواب مؤثر باشند.
برخی گیاهان مانند رازک، کاهو فرنگی یا گل ساعت، نیز می توانند شب های شما را بهبود بخشند. در هیچ یک از موارد، از خواب آورها بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.

راهکارهای پیشگیری از سرایت بیماری های مدرسه

۱. تشخیص و شناسائى زودهنگام و جداسازى افراد بیمار.
۲. بیماریابى.
۳. پیداکردن حاملین یا ناقلین سالم.

بهبود تغذیه، مسکن مناسب، دورى از اعتیاد و الکلیسم، پرهیز از تغییرات هوا و آب، واکسیناسیون به‌موقع، آموزش بهداشت، دفع صحیح فاضلاب، مبارزه با حیوانات و حشرات موذى و رعایت بهداشت فردى در پیشگیرى از بیمارى‌ها مؤثر است.

در ادامه به چند بیمارى واگیردار که به‌خصوص در زمان حوادث شایع مى‌شوند و یا شیوع آنها خود به‌عنوان یک سانحه فراگیر تلقى مى‌شود اشاره کوتاهى مى‌گردد:
بیمارى میکروبى است که سم میکروب علائم بیمارى را به‌شکل بیمارى حاد تنفسى با ترشحات چرکى در حلق ایجاد مى‌کند. مخزن این بیمارى فقط انسان است. ترشح حلق و بینى و به‌ندرت پوست، مستقیماً فرد دیگرى را مى‌تواند درگیر بیمارى نماید. شیر نجوشیده هم مى‌تواند عامل انتقال بیمارى باشد. پیشگیرى آن از طریق واکسیناسیون از ۲ ماهگى (DPT) انجام مى‌شود. در این بیمارى لازم است افراد بیمار ۲۴ ساعت قبل از تأیید آزمایش و تا ۱۴ روز پس از روشن‌شدن وضعیت، جداسازى شوند. فرد بیمار تا ۶ ماه مى‌تواند ناقل باشد.

ایمن‌سازى افراد در محیط‌هاى عمومى مثل مدارس، بیمارستان‌ها، کارخانجات و پادگان‌ها الزامى است. گزارش حتى یک مورد از بیمارى الزامى است.

کزاز

بیمارى کلیوى است و سم میکروب علائم بیمارى را ایجاد مى‌کند. این سم روى اعصاب مرکز تأثیر مى‌گذارد و باعث انقباض دردناک عضلات مى‌شود. مخزن میکروب، خاک و مدفوع آلوده به میکروب است. سرایت معمولاً از طریق زخم‌هاى آلوده به خاک یا مدفوع عفونى انجام مى‌شود. این بیمارى از انسان به انسان قابل سرایت نیست. پیشگیرى آن از طریق واکسیناسیون از ۲ ماهگى (DPT) و واکسیناسیون خانم‌هاى باردار در ماه‌هاى آخر حاملگى انجام مى‌گیرد. در صورت آلودگى زخم بدن با مخزن عفونت، شستشوى محل با آب و صابون و پانسمان محل زخم، تزریق واکسن در سن بالاى ۵ سال یا تزریق تتابولین که سرم ضد کزاز است، ضرورى است. جداسازى بیمار از سایرین ضرورت ندارد. گزارش بیمارى الزامى است.

سیاه‌سرفه

بیمارى میکروبى و حاد تنفسى است. این بیمارى بسیار مسرى است. مخزن بیمارى انسان است و از راه سرفه و عطسه منتقل مى‌شود. این بیمارى با سرفه‌هاى شدید قطارى مشخص و عوارض آن عقب‌ماندگى ذهنی، اختلالات ریوى و عصبى است. این بیمارى از ۲ ماهگى با واکسن (DPT) قابل پیشگیرى است. جداسازى بیمار الزامى است.

فلج اطفال

این بیمارى ویروسى است و ویروس عامل آن در مدفوع ناقلین یا بیماران دفع مى‌شود. آب آلوده به فاضلاب مى‌توان حاوى ویروس باشد. ایمن‌سازى افراد با واکسیناسیون خوراکى انجام مى‌شود. در این بیمارى جداسازى بیمار از دیگران، اطلاع به مرکز بهداشت منطقه، ضدعفونى‌کردن لوازم و محیط آلوده به ترشحات حلق و مدفوع بیمار و تزریق واکسن به نزدیکان وى ضرورى است.

سرخک

این بیمارى حاد و بسیار مسرى است، مخزن بیمارى انسان است و از طریق هوا و ترشحات حلق و بینى فرد بیمار منتقل مى‌شود. این بیمارى از زمان قبل از شروع علائم تا ۵ روز پس از بروز ضایعات پوستى (دانه‌هاى قرمز) قابل انتقال است. پیشگیرى از طریق واکسیناسیون انجام مى‌گیرد و تا ۹۵درصد مصونیت ایجاد مى‌کند. جداسازى مبتلایان ضرورت دارد و این جداسازى باید حداقل به‌‌مدت ۷ تا ۱۰ روز از زمان شروع علائم باشد.

سل

این بیمارى یک بیمارى میکروبى است. از راه هوا، گرد و خاک، شیر آلوده، دست آلوده قصابان (آلودگى گوشت) یا شیردوشان (آلودگى شیر) منتقل مى‌شود. مخزن میکروب انسان یا گاو است، میکروب در اثر تماس با آفتاب از بین مى‌رود. راه انتقال معمولى بیمارى دستگاه تنفس است. بیمارى حتى در دو هفته اول پس از درمان واگیردار است. رعایت بهداشت عمومى و فردى و واکسیناسیون به‌موقع در پیشگیرى بیمارى مؤثر است. جداسازى افراد بیمار از افراد سالم ضرورى است. گزارش حتى یک مورد بیمارى به مرکز بهداشت لازم است.

تب‌ مالت

عامل این بیمارى میکروبى است که از حیوان به انسان منتقل مى‌شود. مخزن بیمارى گاو، بز، گوسفند و خوک است و بیمارى در اثر تماس با خون، ادرار، ترشحات جنسى و بافت‌ها، از راه خوراکى یا استنشاقى انتقال پیدا مى‌کند. علائم بیمارى شامل تب، تعریق، ضعف، سردرد، بى‌اشتهائی، یبوست، درد عضلات و استخوان‌ها و مفاصل، افسردگى و تحریک‌پذیرى است. پاستوریزه‌کردن شیر با جوشاندن آن بهترین راه جلوگیرى از سرایت تب مالت است.

وبا

عامل این بیمارى یک نوع میکروب است که از راه آب‌هاى آلوده به انسان منتقل مى‌شود که در واقع مخزن بیمارى است. علائم عمده این بیمارى عبارتند از: اسهال شدید و آبکی. دل‌درد و دل‌پیچه و استفراغ شدید که به‌شدت باعث کم‌آبى بدن مى‌شود و مى‌توان کشنده باشد. سیر بیمارى در صورت خفیف‌بودن آن ۳ تا ۶ روز است. راه پیشگیرى از آن تصفیه آب شرب و کلرزنى یا جوشاندن آب مى‌باشد. گزارش حتى یک مورد بیمارى به مرکز بهداشت ضرورى است.

حصبه

حصبه یک بیمارى عفونى است که ناشى از میکروب تحت عنوان سالمونلا است و بهترین منبع آلودگی، آب آلوده است. بیمارى شبه‌حصبه ممکن است از راه شیر، لبنیات و بستنى آلوده منتقل شود. سبزیجاتى که از کود حیوانى براى کشت آنها استفاده شده از منابع مهم آلودگى هستند. تخم‌مرغ، گوشت، داروهاى بخور، رنگ‌هاى حیوانى که در غذاها و داروها استفاده مى‌شود مى‌تواند عامل انتقال بیمارى باشد. علائم بیمارى شامل تب، سردرد، کندى ضربان قلب، خون دماغ، درد شکم، اسهال، استفراغ، هذیان، توهم و اغماء مى‌تواند باشد و در صورت عدم درمان به‌موقع و اسهال سبزرنگ و خونریزى گوارشى نیز ایجاد مى‌شود. پیشگیرى از طریق عدم مصرف آب آلوده، رعایت بهداشت مواد غذائی، بهداشت فردى و محیط امکان‌پذیر است.

هپاتیت

هپاتیت یک بیمارى ویروسى است که باعث تخریب بافت کبد یا التهاب آن مى‌شود. هپاتیت‌هاى ویروسى از نوع A, B, C, D,E هستند. هپاتیت A از راه خوردن مواد غذائى آلوده، مدفوع آلوده به ویروس به‌وجود مى‌آید هرچند از راه خون نیز مى‌تواند منتقل شود. هپاتیت E نیز مانند هپاتیت A از راه مدفوع منتقل مى‌شود. هپاتیت B از راه خون، مقاربت، یا از راه جفت زن باردار به دیگرى انتقال مى‌یابد. علائم شایع هپاتیت شامل خستگی، ضعف مفرط، خواب‌آلودگی، بى‌اشتهائی، تهوع، درد شکم، کاهش وزن، زردى پوست و چشم و تیره‌رنگ شدن ادرار است. روش‌هاى پیشگیرى از آن بیمارى عبارتند از: تزریق واکسن برعلیه ویروس هپاتیت B که از ابتلاء به هپاتیت B جلوگیرى مى‌کند. رعایت جداسازى افراد مبتلا به هپاتیت A از دیگران و تزریق واکسن ضد هپاتیت A به افرادى که قصد مسافرت به مناطقى را دارند که هپاتیت A در آن نواحى شایع است. خوددارى از تماس‌هاى جنسى نامشروع با افراد مشکوک به این بیمارى و تزریق واکسن به نوزادانى که از مادران مبتلا به هپاتیت متولد مى‌شوند (یا مادرانى که از لحاظ آزمایشگاهى مثبت هستند) که این تزریق در ۱۲ ساعت اول تولد به‌همراه تزریق ایمونوگلوبولین به نوزادان مى‌تواند از ابتلاء به این بیمارى جلوگیرى نماید. درمان اختصاصى براى هپاتیت حاد ویروسى وجود ندارد.

ایدز AIDS

کلمه AIDS مخفف کلمات Acquired Immune Dificiency Syndrom یا سندرم نارسائى ایمنى اکتسابى است. این بیمارى یک بیمارى ویروسى است که از طریق مقاربت جنسی، تزریق خون آلوده به افراد یا فرو رفتن سوزن آلوده به خون فرد بیمار به بدن فرد سالم و یا از راه مادر به جنین منتقل مى‌شود عامل آن ویروسى به‌نام HIV است. علائم بیمارى در ابتداء ابتلاء به آن شبیه به یک سرماخوردگى معمولى است که پس از مدتى بهبود مى‌یابد و ممکن است بیماى اصلى سال‌ها نهفته و خاموش بماند پس از گذشت ۷ تا ۱۰ سال بروز نماید. علائم بیمارى در مرحله حاد شامل ضعف عمومى و شدید، بى‌اشتهائى مفرط، تب، احساس خستگى شدید و بالاخص بروز عفونت‌هاى مکرر به‌ویژه عفونت‌هاى تنفسى شدید و خطرناک است که نهایتاً با تحلیل و از بین‌رفتن سیستم ایمنى بدن به‌علت تهاجم ویروس ایدز، فرد مبتلا به علت عفونت‌هاى شدید تنفسى و دیگر عفونت‌هاى بدن از بین خواهد رفت. براى پیشگیرى از این بیمارى رعایت موازین اخلاقى در رفتار جنسی، استفاده از پوشش محافظ (کاندوم) در تماس‌هاى جنسی، عدم استفاده از سرنگ استفاده شده توسط دیگران، الزامى است. براى این بیمارى واکسن اختصاصى مؤثرى تاکنون تهیه نشده و درمان قطعى نیز ندارد و بهترین راه، پیشگیرى از بیمارى است.

طاعون

یک نوع بیمارى میکروبى است که در اثر نوعى باسیل ایجاد مى‌شود که عامل بیمارى‌زا از طریق کک بدن جوندگانى مثل موش به انسان منتقل مى‌شود. فقدان بهداشت و سوءتغذیه و مخاطرات بهداشتى ثانویه به سوانحى مثل سیل یا زلزله عامل شیوع طاعون ذکر گردیده است. طاعون مى‌تواند به‌شکل درگیرى غدد لنفاوی، کشاله ران و زیربغل (طاعون خیارکی)، درگیرى ریوى به‌شکل ذات‌الریه، تنگى نفس و سیانوز و یا درگیرى عمومى بدن (سپتى‌سمی) با علائم تب و خونریزى از لثه‌ها و بینى و … بروز نماید. از بین بردن کانون بیمارى یعنى جوندگان و کک بدن آنها، مایه‌کوبى و واکسیناسیون، جدا کردن مبتلایان و درمان آنها، رعایت اصول قرنطینه در مسافرین مناطق آلوده و استفاده از ماسک تنفسى و عینک براى کارکنان بهداشت و درمان و امدادگران در منقطه سانحه، در پیشگیرى از بیمارى نقش اصلى را ایفاء مى‌نماید. طاعون با درمان‌هاى داروئى و آنتى‌بیوتیکى قابل درمان مى‌باشد.

جرب یا گال

عفونت پوستى در اثر انگلى به‌نام سارکوپتس اسکابى است که جزو بندپایان مى‌باشد و با ایجاد تونل‌هاى مارپیچى و نازک در لایهٔ سطحى پوست به‌خصوص در پوست لاى انگشتان و سطح عضلات خم‌کننده‌ها مچ‌ها، زیربغل، زیرپستان، دور ناف و غیره، باعث آلودگى پوست مى‌شود. علائم بیمارى خارش، وجود تاول‌هاى مرواریدى‌شکل و تونل‌هاى زیرپوستى است.

انتقال از طریق تماس مستقیم با شخص بیمار یا تماس غیرمستقیم با لباس، ملحفه، حوله و پتوى بیمار صورت مى‌گیرد و به‌همین لحاظ در سربازخانه‌ها، بیمارستان‌ها، مسافرخانه‌ها و اماکن جمعى و اردوگاه‌هاى اضطرارى شایع است. رعایت اصول بهداشت فردی، درمان مبتلایان و مبارزه شیمیائى با انگل عامل بیمارى براى پیشگیرى ضرورى است. براى مداواى مبتلایان از محلول‌ەاى موضعى مثل گامابنزن، هگزاکلراید یا بنزیل بنزوآت استفاده مى‌شود که باید حتماً با دستور پزشک تجویز شود.