خانه / مطالب سایت / علمی / سیستم اعلام و اطفا حریق

سیستم اعلام و اطفا حریق

مقاله سیستم اعلام حریق و اطفاء آتش

آتش‌سوزی یا حریق یکی از قدیمی‌ترین بلایایی است که می‌تواند در زمانی کوتاه، دارایی و سلامتی افراد را به خطر اندازد. بنا به تعریف حریق عبارتست ازسوختن شدید مواد سوختنی یا آتشی ناخواسته و از کنترل خارج شده که معمولا” با دود و حرارت و نور زیاد توام است. آتش سوزی عبارت از آتشی است که از یک منبع حرارتی کنترل ناپذیر سرچشمه گرفته، یا منبع حرارتی معین کنترل شده‌ای را ترک کرده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یافته باشد.

آتش‌سوزی در صورتی که به موقع مهار نشود، موجب خسارات زیادی می‌گردد. گاه آتش‌سوزی، با سایر حوادث طبیعی مثل زلزله همراه بوده و یا بلافاصله پس از آن‌ها رخ می‌دهد. در بسیاری از موارد، خسارات حریق ثانویه، حتی بیش از خسارات حادثه اولیه بوجود آورنده آن می‌باشد.

انواع آتش‌سوزی

آتش‌سوزی بر اساس نوع سرچشمه و نوع مواد سوختی به چهار (بر اساس استاندارد انگلستان(BS تا پنج گونه (بر اساس استاندارد آمریکاNFPA )تقسیم می‌گردد.
نوعA
شامل حریق مواد خشک مانند چوب، کاغذ، پارچه، و موارد مشابه است
B نوع
شامل حریق مواد مایع مانند نفت، بنزین، الکل، گازوئیل و سایر سوختهای مایع است.

C نوع
شامل حریق‌هایی که الکتریسیته به عنوان عامل بوجود آورنده در آنها دخیل بوده و یا تحت اثر الکتریسیته قرار دارد. این حریق خود می‌تواند حریقهایی از انواع دیگر را به وجود آورد.

D نوع
شامل حریق مواد گازی مانند بوتان، پروپان و گاز طبیعی است.
K نوع
شامل حریق مواد غذایی (بر اساس استاندارد آمریکا)

این دسته بندی در استاندارد اروپایی دارای یک تفاوت اساسی است، آنهم جدا کردن مایعات از گازهای اشتعال‌پذیر می‌باشد. به این ترتیب در استاندارد اروپایی کلاس A و B مشابه استاندارد آمریکایی بوده و استاندارد C مربوط به گازهای اشتعال پذیر می‌شود.در این صورت کلاس فلزات آتش گیر E نامگذاری شد. کلاس D نیز یکسان بوده و کلاسk در استانداردهای اروپایی F نامیده می‌شود.

سیستم های اعلام حریق

امروزه از سیستم ها ی اعلام حریق به طور گسترده در ساختمان ها و اماکن مسکونی و صنعتی استفاده می شود تا خسارتهای ناشی از حریق را به حداقل برسانند و همچنین برای اطلاع دادن به ساکنین ساختمان در مواقع بروز حریق از این سیستم ها استفاده می شود تا حدالامکان از تلفات جانی جلوگیری شود برای تشخیص حریق از اثرات سه گانه آن یعنی دود و حرارت و شعله استفاده میشود.

انواع سیستم های اعلام حریق:
۱-سیستم اعلام حریق متعارف ( Conventional )
۲-سیستم اعلام حریق ادرس پذیر Addressable))
۳-سیستم اعلام حریق هوشمند

۱-سیستم اعلام حریق متعارف ( Conventional )

سیستم اعلام حریق متعارف

از قدیمی ¬ترین انواع سیستم¬های اعلام حریق است که علی¬رغم تغییرات کیفی اندک، همچنان مورد استفاده قرار می¬ گیرد. در این سیستم چندین دتکتور و شستی که یک منطقه از ساختمان را پوشش می¬دهند در قالب یک مدار به هم پیوسته، به تابلوی کنترل مرکزی متصل می¬شوند. بنابراین هر مدار نماینده¬¬ی یک منطقه(زون) است. نحوه¬ی هم¬بندی تجهیزات کشف و تشخیص نسبت به تابلوی کنترل مرکزی به صورت شاخه¬ای و یا به عبارت دیگر شعاعی است. هر تابلوی کنترل مرکزی متعارف می¬تواند ۲،۴،۸،۱۲ و یا مدارهای بیشتری را پشتیبانی کند.
بر طبق استاندارد، در این سیستم دتکتورها یا در حالت عادی هستند و یا آلارم ((Fire Alarm
این سیستم به وسیله ¬ی دو رشته سیم به دتکتورها و شستی وصل می¬گردد که هر دو نیز از نوع مرسوم (Conventional) می¬ باشند.

مطابق همین موارد برای آژیر، زنگ و یا چراغ دوره گرد نیز سیم کشی می¬گردد.
اولین عملکرد این پانل نشان¬ دادن موقعیت آتش با دقت در حد زون می¬باشد. پس بنابراین بهتر است در سیستم¬های Conventional، زون¬ها محدود باشد تا جستجو سریع باشد.
دتکتورهای هر زون در یک گروه و به صورت شعاعی به یک زون پانل کنترل وصل می¬گردند و زون¬ها از یکدیگر جدا می¬ باشند و هر زون یک نشان¬دهنده¬ی جداگانه دارد. بر روی هر دتکتور یک LED موجود می¬باشد که در هنگام عملکرد آن دتکتور، LED مربوطه چشمک می¬زند.
هنگامی که یک زون فعال می¬گردد (وضعیت اعلام حریق) بایستی به صورت فیزیکی در آن زون، دتکتور فعال شده ردیابی گردد، یعنی با چشم بگردیم و چراغ چشمک زن را پیدا کنیم. هم¬چنین میتوان LED را جداگانه به دتکتور وصل کرد که به این تجهیز (LED (Remote Indicator گفته می¬شود.
در صورتی که هر دتکتور به یک زون متصل باشد در هنگام عملکرد دتکتور محل حریق به راحتی مشخص می¬ گردد. این مسئله به خودی خود باعث بالا رفتن هزینه¬ی خرید تابلوی آلارم می-گردد، زیرا که تعداد زون هر تابلوی Conventional زیاد شده و در نتیجه هزینه¬ی خرید آن بالا می¬رود. در سیستم متعارف تمامی دتکتورهای یک زون به صورت مستقیم با یک مدار به همدیگر متصل می¬گردند و انتهای آن به تابلوی آلارم (Unit Alarm) متصل شده و در هنگامی که بخواهیم از سیستم ایمنی (Security) استفاده کنیم، با دو رشته سیم دیگر تمامی کنتاکت¬های نرمال بسته¬ی دتکتورها را به صورت سری به تابلوهای آلارم متصل می ¬نمایند و در انتهای آخرین دتکتور مقاومت انتهایی نصب می¬ گردد که عملکرد آن بررسی خواهد شد. اضافه بر آن بعضی از دتکتورها مجهز به Switch Open،Schottky Diode می¬باشند.درهنگامی که دتکتور به حالت آلارم میرود ولتاژ مدار کم شده و در عمل مابقی دتکتورها غیر فعال می¬شوند. در این حالت هیچ¬گونه اطلاعات دیگری به پانل نمی ¬رسد.

سیستم آدرس پذیر( Addressable System)

این نوع سیستم، به نام سیستم آدرس پذیر(add.sys) ¬می¬باشد. اصول کشف و تشخیص حریق در سیستم¬های آدرس¬پذیر، مشابه سیستم¬های متعارف است، به جز این¬که در این گونه سیستم¬ها، هر یک از دتکتورهای اتوماتیک و یا شستی¬ها دارای آدرس منحصر به فردی هستند که از طریق آن تابلوی کنترل مرکزی قادر به شناسایی و تعیین هر یک از آن¬هاست.

در این نوع سیستم سیم¬کشی از پانل به دتکتور با دو رشته سیم ولی به صورت Loop (سیم بندی حلقوی) انجام می پذیرد که از تابلوی کنترل مرکزی آغاز و به همان تابلو ختم می¬شود و کلیه¬ی تجهیزات به صورت موازی در همین مدار حلقوی جای می¬گیرند. هر حلقه می¬تواند به تناسب تعداد تجهیزات و سطوح مورد حفاظت، یک یا چند منطقه را پشتیبانی کند. دتکتورهای سیستم آدرس پذیر دارای ساختار سوئیچ¬گونه¬ای هستند که برای شناسایی آن¬ها توسط تابلوی کنترل مرکزی به کار میرود. به نظر می¬رسد که در سیستم¬های آدرس¬پذیر موضوع منطقه¬بندی چندان حائز اهمیت نباشد، زیرا شناسایی دتکتورها از طریق شناسه¬ی اختصاصی آن¬ها امکان پذیر است، اما گستردن حلقه¬ ی تشخیص بر بستر مناطق مختلف می¬تواند به کشف محل وقوع، سرعت بیشتری دهد. بنابراین در اینگونه سیستم¬ها نیز اگرچه مناطق در قالب مدار مطرح نیستند، اما با توجه به همان معیارهای تعیین منطقه¬ی حریق، به صورت مجازی در نظر گرفته می¬شوند. حداکثر مساحت فضاهایی که توسط یک حلقه می ¬توانند حفاظت شوند، ده هزار متر مربع است و بر این اساس، یک حلقه حداقل پنج¬ منطقه را پوشش می¬دهد.

عملکرد سیستم آدرس پذیر

در این سیستم تکنیک Multiplex (تسهیم کننده) اجازه می¬دهد هر دتکتور مستقلا اطلاعات را به پانل کنترل ارسال نماید. در هر زمان دتکتورها مشخصات شناسایی آدرس خود را به پانل کنترل ارسال می¬نماید و علاوه بر آن از طرف تابلو هم یکسری اطلاعات به دتکتور ارسال می¬شود. این نوع کار باعث می¬شود که همیشه پانل مراقب باشد که کدام تجهیز خروجی غیر عادی(غیر مشابه) ارسال می¬کند. پیغام¬های عادی همیشه بر روی صفحه¬ی نمایش (LCD) نوشته می¬شود. در قسمت پروسسور پانل کنترل، اولین آدرس بر روی دتکتور، شستی، اجزای واسطه یا جدا کننده ارسال میشود و سپس سیستم منتظر پاسخ می¬شود. زمان ارسال و دریافت در اولین مرحله راه¬اندازی به عنوان زمان مبنا برای هر تجهیز در نظر گرفته می¬شود. سپس پروسسور زمان رفت و برگشت که در ابتدا مساوی هستند و آدرس را ثبت می¬نمایند و به عنوان مبنا در نظر می¬گیرد. در مراحل بعد این عمل برای تمامی تجهیزات ثبت می¬گردد. در عملکرد عادی سیستم همیشه زمان رفت و برگشت با هم مقایسه شده و در صورت تساوی، سلامت مدار را به اطلاع می¬رساند. در صورتی¬که زمان رفت و برگشت با هم متفاوت باشند دال بر خارج سرویس بودن یک تجهیز یا قطع مدار می¬باشد که بلافاصله سیگنال خطا(Fault) ظاهر می¬گردد.
توجه شود در صورت عملکرد دتکتور جریان آن به شدت تغییر می¬یابد. پس از چک اولین دتکتور سیستم به سراغ دومین تجهیز می¬رود و همه¬ ی تجهیزات به ترتیب چک می¬گردند. در اولین راه اندازی تمامی تجهیزات در مرحله¬ی اول آدرس¬دهی و اطلاعاتشان ثبت می¬گردد.در گام¬ نخست در عرض ۳۰ دقیقه تمامی اطلاعات اولیه ¬ی دتکتورها به ثبت می¬رسد. کاملا واضح است که در موقع آتش ¬سوزی ممکن است تعداد زیادی دتکتور با هم عمل نمایند. در این صورت اطلاعات تمامی دتکتورها جداگانه گرفته می¬شود. در صورتی¬که تمامی دتکتورها در یک زون، همزمان عمل نمایند مشکلی برای پنل به وجود نمی¬آید. پس می¬توان دتکتورها را طوری نصب کرد که پشت سر هم و سری نباشند. یعنی به ترتیب بسته نشوند. در این حالت فقط ترتیب شماره¬ی آن¬ها به هم می¬خورد. به خاطر این تکنیک احتیاج به مرتب چیدن دتکتورها(پشت سر¬هم سر¬بندی کردن) نمی¬باشد پس از نظر اقتصادی به صرفه و نصب راحت¬تر به دنبال دارد.(در این سیستم بایستی از تجهیزات آدرس-پذیر Addressable استفاده نمود)

در هر سیستم Add میتوان از یک سری تجهیزات Conv نیز استفاده کرد.می¬توان در هر زون تا ۲۰ دتکتور Conv را هم استفاده کرد. در صورت بروز آلارم بر روی دتکتورهای Conv. ابتدا این آلارم بر روی Interface رفته و سپس توسط پانل تشخیص داده می¬شود. دتکتورهای Conv در این حالت نیز به صورت شعاعی نصب می¬گردند. استفاده از تلفیق تجهیزات Add و Conv معمولا در جاهایی استفاده می¬شود که سیستم به صورت Conv.(از قدیم) نصب بوده است حال با Up Grade کردن سیستم می¬توان از قسمتی از این تجهیزات با استفاده از Interface کمک گرفت.
در این صورت نیاز به سیم کشی جدید در این قسمت¬ها نمی ¬باشد. استفاده از ایزولاتور مربوط به اتصال کوتاه بین مرز مشترک زون¬ها اجباری می¬ باشد
نکته: توجه شود که در سیستم¬های آدرس¬پذیر نیز همچون سیستم¬های متعارف باید حداقل دو مدار آژیر در نظر گرفته شود.

مزایای loop

اگر در یک طرف دتکتور حالت اتصال کوتاه یا اتصال باز پیش آید بوسیله¬ ی ایزولاتور محل اتصال برطرف و مابقی مدار از طرف دیگر با پانل ارتباط برقرار کرده و به کار خود ادامه می-دهند. در عمل تمامی اجزای متصل به سیستم آدرس پذیر (Addressable system) خود آدرس پذیر هستند. دتکتورهای قابل آدرس¬دهی با دتکتورهای Conv. تفاوتی ندارد ولی پایه¬ی آن¬ها دچار تغییراتی می¬باشد. مثلا در پایه یک( Dil(dip) سوئیچ نصب شده که آدرس مشخص و منحصر به فرد را می¬سازد و این آدرس، برای سیستم قابل شناسایی می¬باشد. در نوع دیگر آدرس¬ دهی از دو کلید گردان ۰-۹ یکی دهگان و یکی یکان را مشخص می¬کند. مثلا ۹ و ۱۱ و ۹۸ و تا ۹۹ دتکتور را می¬توان آدرس¬دهی کرد.(آدرس ۰-۰ قابل استفاده نمی¬باشد).

تکنیک جدید تنظیم و آدرس¬دهی پایه¬ ی دتکتورهای آدرس¬پذیر(Add) به وسیله¬ی Dil سوئیچ یک تکنیک خوب و ساده می¬باشد. در این تکنیک اطلاعات ( Soft-Addressable) و برنامه¬ی هر دتکتور به صورت اتوماتیک به تناسب شماره به پانل فرستاده می¬شود.

مشکل این سیستم این است که در صورتیکه یک تجهیز (دتکتور یا شستی) به مدار اضافه گردد و بخواهیم آدرس¬ها پشت سر هم و مرتب باشند بایستی تمامی آدرس¬ها عوض شوند. مثلا اگر یک دتکتور بین دتکتورهای ۵ و ۶ اضافه گردد، بایستی آدرس¬دهی از شماره¬ی ۶ به بعد عوض شود. بنابراین آدرس تمامی تجهیزات بعد از دتکتور اضافه شده، یکی اضافه¬تر می¬شود تا توسعه¬ی کوچکی در سیستم به وجود آید، یعنی آدرس نوشته شده در بیس تمامی دتکتورها بایستی تعویض گردد.

سیستم اعلام حریق هوشمند آدرس پذیر

سیستم هوشمند اعلام حریق آدرس پذیر با توانایی اتصال به سیستم قدیمی Conventional و با طیف وسیعی از قابلیت های جدید به بازار عرضه شده است. طراحی این سیستم به گونه ایست که بیشترین کارایی در کنار حداکثر سادگی در کلیه مراحل طراحی، نصب و راه اندازی را برای کلیه سطوح کاربری از طراح و نصاب گرفته تا کاربر نهایی، به ارمغان آورده است.

سیستم اعلام حریق هوشمند آدرس پذیر

سیستم‌های متعارف و آدرس پذیر علی رغم تمایز در نحوه هم‌بندی و سطح فناوری به کار گرفته شده در آنها،‌ در یک اصل مشترک هستند و آن نحوه عملکرد رله گونه آشکار سازها است، در حالی که در سیستم هوشمند که آنرا سیستم آدرس پذیر آنالوگ نیز می‌خوانند، اساس عملکرد بر پایه استفاده از ریز پردازنده در آشکارسازها و تابلوی کنترل مرکزی و راهبری نرم افزاری پی‌ریزی شده است. در سیستم‌های هوشمند، آشکار سازها همواره فعال و به طور پیوسته پاسخگوی سیگنال‌های ارسالی از سوی تابلوی کنترل مرکزی هستند و مانند سیستم‌های آدرس پذیر و متعارف تنها در دو وضعیت هشدار یا عدم هشدار قرار ندارند. بنابراین در اینگونه سیستم‌ها، آشکار ساز ها نقش حسگرهایی را بازی می‌کنند که داده‌ها را به عنوان سیگنال‌های ورودی در اختیار ریز پردازنده تابلوی کنترل مرکزی قرار می‌دهند. هم بندی سیستم‌های هوشمند نیز مانند سیستم‌های آدرس پذیر به صورت حلقوی است و می‌توان با هر حلقه ده هزار متر مربع را فارغ از تعداد آشکار سازها تحت پوشش قرار داد.آشکار سازهای سیستم هوشمند خود دارای ریز پردازنده هستند و حساسیت آنها در مقابل اثرات آتش از طریق تابلوی کنترل مرکزی قابل تنظیم است. در این سیستم، آشکارسازها با پایش پیوسته شرایط محیطی از نظر دود و گرما، اطلاعات را در اختیار تابلوی کنترل مرکزی قرار می‌دهند و تابلو نیز براساس تنظیم‌های از پیش تعیین شده نرم افزاری واکنش مناسب را نشان می‌دهد در این سیستم، آشکارسازها بیش از آنکه در خور این نام باشند نوعی حسگر محسوب می‌شوند که وظیفه تشخیص را بعهده ندارند بلکه مقادیر را به طور مستمر در اختیار تابلوی کنترل مرکزی قرار می‌دهند و این تابلوی مرکزی است که با مقایسه مقادیر ارسالی با مقادیر مرجع ذخیره شده، وضعیت عادی یا غیر عادی را تشخیص می‌دهد. در این سیستم نشانی هر یک از تجهیزات آشکارساز در حافظه تابلوی کنترل مرکزی ذخیره می‌شود و به طور ثابت سیگنال بازخواست کننده‌ای به منظور تعیین وضعیت کلی سیستم از سوی تابلوی مرکزی به هر یک از تجهیزات فرستاده می‌شود و به این طریق سیستم در هر هر ۵ تا ۱۰ ثانیه یک بار به طور کامل وارسی می‌شود.
پشتیبانی نرم افزاری این امکان را به سیستم می‌دهد تا بتوان یک یا چند آشکار ساز را ابتدا به صورت مجازی و سپس به طور واقعی از مدار حذف نمود. ارتباط اجزای مختلف سیستم آدرس پذیر آنالوگ بر اساس رد و بدل شدن اطلاعات و بر پایه پروتکل‌های خاصی صورت می‌گیرد در بین سازندگان تجهیزات اعلام حریق، گروهی دارای پروتکل بازهستند و گروهی دیگر تولید کننده تجهیزاتی با پروتکل بسته هستند. تجهیزات با پروتکل باز معمولا با تولیدات سایر کارخانجات هم ساز و همخوان هستند و قابلیت به کارگیری آنها در یک سیستم فراهم است. اما تجهیزات با پروتکل بسته دارای ساختار ارتباطی خاصی هستند که امکان به کارگیری آنها را در کنار سایر محصولات سلب می‌سازد.
Open protocols-1
Close protocols-2

در مجموع مزایای سیستم هوشمند یا آنالوگ آدرس پذیر را می‌توان به شرح زیر خلاصه نمود:

انتخاب حساسیت منحصر به فرد برای هر حسگر پایش فعال و مستمر حساسیت و آزمودن حسگرها جبران تغییرات محیطی و با تاثیر آن بر حساسیت حسگرها¨ عملکرد هشدار چند مرحله‌ای در قالب پیش هشدار و هشدار اصلی خود عیب یابی تقریباً بدون هشدار خطا (وقتی آشکارساز در آستانه اعلام هشدار قرار می‌گیرد. یک پیش هشدار صادر شده و تابلوی کنترل مرکزی می‌تواند صحت آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد) امکان اتصال ۱۲۷ وسیله سیستم در یک حلقه قابلیت اتصال سیستم به سایر سیستم‌های امنیتی و حفاظتی ساختمان از طریق هماهنگی نرم افزاری امکان حذف مجازی حسگر واکنش سریع کاهش هزینه‌های نگهداری،‌بهره‌برداری و توسعه احتمالی دو یا چند تابلوی کنترل می‌تواند به یک تابلوی کنترل مرکزی متصل گردند و تشکیل شبکه دهند.امکان برنامه‌ریزی از طریق صفحه کلید امکان اتصال به رایانه و کنترل نرم افزاری امکان چاپ نمودن گزارش‌های عملکردی سیستم شامل هشدارها، عیوب، تنظیم‌ها و اطلاعات مربوطه به نگهداری و راهبری سیستم امکان برنامه‌ریزی مجزا برای اوقات شب یا روز امکان استفاده از بردهای میانجی برای ارتباط با سیستم‌های بدون سیم و همچنین سیستم متعارف امکان پشتیبانی ۴ حلقه و ذخیره سازی ۵۰۰ آدرس در سیستم هوشمند بهتر است موارد زیر مورد توجه قرار گیرد. حداکثر طول هر حلقه از ۲ کیلومتر تجاوز نکند.هر حلقه بیش از ۱۲۰ آدرس نداشته باشد تا با افزایش انعطاف پذیری سیستم، امکان توسعه سیستم و افزایش تجهیزات وجود داشته باشد. در هر حلقه حداکثر ۲۰ مجزا کننده اتصال کوتاه در نظر گرفته شود.در هر حلقه حداکثر ۲۵ تکرار کننده در نظر گرفته شود¨ محدوده مقرر برای پوشش هر حلقه مانند سیستم آدرس پذیر ۱۰۰۰۰ متر مربع است.¨ حداکثر طول خط انشعابی از هر حلقه ۱۰۰ متر باشد حداقل اندازه سیم در سیستم mm215 باشد خط انشعابی از هر حلقه تنها می تواند یک منطقه را پوشش دهد و آشکار سازهای خط انشعابی را از هر حلقه نباید از ۲۰ عدد تجاوز کند .

مواردی از قابلیت های کاربردی سیستم عبارتند از:

• سهولت در کاربری با استفاده از کنترل های موجود بر روی پنل
• سرعت در راه اندازی و اعمال تنظیمات جدید بر روی سیستم
• خروجی و ورودی های مدیریت شده با قابلیت نظارت بر وضعیت کنونی Supervised output
• اتصال به سیستم های Conventional
• درگاه های ارتباطی RS-232, USB, Ethernet
• قابلیت نظارت و کنترل از راه دور از طریق شبکه اینترنت
• عیب یابی و نگهداری سیستم از راه دور از طریق شبکه اینترنت
• قابلیت بازگشت به حالت قبل از اعمال تغییرات جدید در تنظیمات سیستم
• تهیه برنامه دستگاه بصورت آفلاین و انتقال سریع و آسان به دستگاه از طریق درگاه USB
• استانداردهای معتبر بین المللی از جمله LPCB و VDS

تجهیزات سیستم اعلام حریق

تمام گروه‏ های فوق دارای تجهیزات مشترک هستند با این تفاوت که امکانات متفاوتی ارایه می‏دهند. تجهیزات مشترک که در هر سه گروه قابل استفاده می‏باشند عبارتند از:
– دتکتورهای دودی Smoke Detectors
– دتکتورهای حرارتی Heat Detectors
– دتکتورهای ترکیبی Multi sensor Detectors
– دتکتورهای شعله ای Flame Detectors
– دتکتورهای گاز Gas Detectors
– شستی Manual Call Point
– آژیر و زنگ Bell – Sounder
– چراغ های چشمک زن و نشان دهنده Strobe Light – Remote Indicator
– مرکز کنترل Control Panel
– باتری Battery

دتکتورهای دودی

دتکتور یا کاشف یکی از قطعات سیستم اعلام حریق می‏باشد که وظیفه کشف و اعلام حریق و در سیستم‏های هوشمند آنالیز آنرا قبل از اعلام برعهده دارد. این قطعه به دلیل حساسیت به دود، بیشترین کاربرد را در ساختمان‏ها داشته و عملکرد دقیق آن می‏تواند تضمین مناسبی برای اعتماد به کل سیستم در پی داشته باشد.
انواع دتکتورهای دودی به شرح ذیل می‏باشد:

• دتکتورهای دودی یونیزه (Ion Smoke Detector)

این دتکتورها با دارا بودن منبع کوچکی از رادیواکتیو قابلیت بالایی در کشف دود دارند، متاسفانه این دسته از دتکتورها به دلیل حساسیت بالا ضریب خطای زیادی داشته و آلارم کاذب (False Alarm) به وجود می‏ آورند.
همچنین به دلیل وجود منبع رادیواکتیو تعمیر آن به جز در کارخانه تولید کننده غیرممکن بوده و از بین بردن آن نیز باعث آلودگی در محیط زیست می‏گردد. مطابق استانداردهای جدید تولید و مصرف آن محدود شده و مختص به اماکن خاص می‏باشد و برای محیط‏های مسکونی توصیه نمی‏شود.
این دتکتورها به هر نوع دود واکنش سریع داشته و حتی گرد و غبار نیز در بعضی موارد آنرا فعال می‏کند. محل نصب این دتکتورها بر روی سقف است.

• دتکتور اپتیکال ( فتوالکتریک ( Optical ( Photoelectric) Smoke Detector

دتکتور اپتیکال بر اساس ارسال و دریافت اشعه ماورا بنفش کار می‏کند. شکست نور باعث فعال شدن دتکتور و اعلام حریق خواهد شد.
ذرات معلق در هوا نمی‏توانند باعث شکست نور شوند و دقت این حسگرها بیشتر و خطای آن کمتر از نوع فوق می‏باشد. همچنین این دتکتور نیاز به دود بیشتر- غلیظ‏تر و در واقع دود حقیقی برای فعال شدن دارد.
در دتکتور‏های هوشمند مکانیزم داخلی آن با استفاده از الگوریتم خاص از پیش تعریف شده مقدار دود را اندازه می‏گیرد. کاربرد آن وسیع و قابل نصب در تمام محیط‏های نیازمند دتکتور دودی می‏باشد. محل نصب این دتکتورها بر روی سقف است.

• بیم دتکتور (Beam Smoke Detector)
بیم دتکتور با پرتوافکنی قادر به تشخیص دود می‏باشد. مکانزیم تشخیص آن همانند دتکتورهای اپتیکال بوده اما به جای ارسال و دریافت سیگنال در محفظه دتکتور، این عمل در فضای باز انجام شده و فرستنده و گیرنده با فاصله حداقل ۵ متر و حداکثر ۱۰۰ متر از یکدیگر روی دیوار و در ارتفاع مشخصی نصب می‏شود.

– دتکتورهای حرارتی

در انواع ابتدایی این تشخیص دهنده ها از اثر انبساط یک نوار فلزی برای حس کردن گرما استفاده می شوند که در ساده ترین شکل آن، این نوار با رسیدن به یک دمای از پیش تعیین شده بر اثر انبساط خم شده و با رد کردن جریان الکتریسته از خود موجب فعال شدن اعلام کننده خطر میگردد . در نوع جدید بجای نوارهای فلزی از یک مقاومت کوچک الکترونیکی کالیبره شده به عنوان دما استفاده میشود . دمای عملکرد این نوع آشکار ساز ها بطور معمول حدود ۶۵ درجه سانتیگراد می باشد .
تشخیص دهنده های حرارتی درسیستم اعلام حریق به خصوص برای محیط هایی که بطور عادی حاوی دود هستند نظیر آشپز خانه ها ، شوفاژ خانه ها ، لباسشوئی ها و پارکینگهای اتومبیل مناسب هستند.
این نوع کاشفهای آتش با توجه به مکانیسم خود بصورت اپتیکی یا حرارتی حریق را شناسایی می کنند و در دو نوع دتکتور حرارتی ثابت و دتکتور حرارتی متغیر ساخته میشوند .

دتکتور حرارتی ثابت استاتیک ( smoke detector fixed )

این نوع از دتکتور ها وقتی فعال می شوند که حرارتی معینی برای تحریک بگیرند . حد عمل این نوع کاشف ها عموما ۱۳۵ درجه فارنهایت یا ۵۷ درجه سانتیگراد می باشد. سنسور این نوع دتکتور ممکن است بصورت فیوزی ذوب شونده یا فیوزی مبتنی بر خاصیت ترموکوپل یابی متالیک باشد که در هر حالت دریافت حرارت کافی باعث عمل دستگاه می گردد.
در سیستم اعلام حریق دتکتور بی متالیک ارجحتر است زیرا پس از هر بار عمل برای دفعات بعدی قابل استفاده است . قسمت متحرک بی متالیک مانند دیسک مقعری است که پس از انبساط سطحی در اثر افزایش درجه حرارت ناشی از حریق جریان برق را در مدار برقرار می کند .
انواع سنسور های دتکتور حرارتی :با عنصر حساس ntc ، با عنصر حساس ptc ، نیمه هادی ، ترموکوپل جیوه ای ، آلیاژهای ذوب شونده ، پمپر هوا
المنتهای عمل کننده بصورت فیوزی از آلیاژهایی از جنس بیسموت ، سرب ، قلع و کادمیم ساخته می شوند که به سرعت در درجه حرارت مورد نظر ذوب میشوند.

دتکتور حرارتی با نوع متغیر

هرگاه روند افزایش درجه حرارت هوای محدوده کاشف با روند قابل قبول دستگاه متناسب نباشد ، دستگاه اعمال حریق عمل می کند . در این کاشف المنتهای عمل کننده برحسب سرعت تغییرات درجه حرارت ۱۲ – ۱۵ درجه کلوین در هر دقیقه عمل می کنند در صورتیکه سرعت افزایش دما بیش از این مقدار باشد دستگاه عمل می کند .
ساختمان این نوع شامل یک لوله مسی در نوع حلقوی یا محفظه در نوع نقطه ای می باشد که هرگاه هوای داخل لوله مسی یا محفظه بر اثر گرما منبسط شود ، با بالارفتن فشار مکانیکی ، دیافراگم قابل انعطاف تحت فشار داخلی جریان برق را برقرار میکند . محفظه کاملا بسته نیست و برای حذف خطای ناشی از تغییرات فشار هوای محیط و جلوگیری از اعلام کاذب روزنه کوچکی برای دیافراگم تعبیه شده است .افزایش حرارت باید بصورت ناگهانی ، غیر عادی و سریع باشد .
نوع دیگر آن از دو مقاومت مشابه ( رزیستور برقی برای احساس نمودن گرما ( استفاده شده ، یک رزیستور در معرض محیط بیرونی و دیگری در محیط بسته می باشد در حالت عادی هر دو رزیستور درجه حرارت مشابهی را حس می کنند ، در صورت بروز آتش سوزی درجه حرارت احساس شده متوسط رزیستور بیرونی بسرعت بالا می رود و دتکتور در حالت آژیر قرار میگیرد . یک مقاومت سینوس نیز وجود دارد که در درجه حرارت پیش بینی عمل می نماید .
ولتاژ کار این دتکتور ۱۲ الی ۳۰ ولت و جریان مصرفی آن در حالت ساکن ۶۰ میکرو آمپر می باشد .
۱۵/۲۷۳ + درجه سانتیگراد = درجه کلوین
۳۲- درجه فارنهایت / ۱۸۰ = درجه سانتیگراد / ۱۰۰
درجه فارنهایت ۳۲= درجه سانتیگراد ۱۵/۲۷۳ = صفر درجه کلوین
درجه فارنهایت ۲۱۲ = یکصد درجه سانتیگراد

دتکتورهای ترکیبی

ساختار این نوع از کاشف‏ها متشکل از هر دو حسگر دود و حرارت می‏باشد. برخی محصولات دارای میکروپروسسور و حافظه نیز هستند.مزیت بارز این حسگرها کشف حریق و تطابق گزارشات دریافتی از هر دو حسگر و آنالیز آن می‏باشد که باعث کنترل آلارم‏های کاذب و کاهش آن خواهد شد. این حسگرها قابلیت نصب در تمام اماکن و محیط‏ها را دارند، به جز نقاطی که دارای دود به صورت طبیعی باشند.

دتکتورهای شعله ای

حسگرهایی هستند که نسبت به اشعه ماوراء بنفش حساس بوده و هرگاه شعله‏ ای به وجود آید، آنرا دیده و فعال می‏شود. این دتکتورها برای نصب در محیط‏های نگهداری مواد شیمیایی که سریع الاشتعال هستند، پیشنهاد می‏گردد.
یکی از روشهای انتقال حرارت ناشی از حریق تشعشع (Radiation) می باشد. دتکتورهای شعله ای تشعشعات ساطع شده از حریق که در طول موجهای UV و IR، را دریافت نموده و به آن پاسخ می دهند.
با توجه به نوع حریق ها و سرعت عمل بسیار بالای دتکتورهای شعله ای، این دتکتورها جهت حفاظت از انبار مواد قابل اشتعال(Flammable or Combustible Liquids or Gases Storage)، اتاق های رنگ (Paint Shop)، مخازن سوخت اعم از سقف ثابت یا متحرک (Fixed Roof or Floating Roof Storage Tanks)، آشیانه هواپیما و هلی کوپتر (Hanger)، سایت های نفت، گاز و فولاد گزینه اصلی جهت کشف حریق می باشند.
این گروه دتکتورها معمولا باید دارای تأییدیه Baseefa-ATEX، LPCB و FM بوده و در دو رنج ضد انفجار (Flame proof ) (EExd) S200f+ و ذاتاً امن (Intrinsically Safe) (EEx ia) عرضه می شوند.
این خانواده در انواع مختلف و با خروجی های مختلف متعارف (Conventional)، رله (Fire & Fault Relay)، ۴-۲۰mA و آدرس پذیر و بر اساس نیازهای مصرف کننده قابل ارائه می باشد.

انواع دتکتورهای شعله در ردههای زیر قابل عرضه می باشند:

• UV
• IR
• UV-IR2
• IR3
مشخصات فنی:
• آشکارساز شعله مادون قرمز دوگانه
• آشکارساز شعله مادون قرمز دوگانه و ماوراء بنفش
• آشکارساز شعله مادون قرمز سه گانه
• امکانات منحصر به فرد برای کاربردهای حساس
• محفظه مخصوص ۶۵ IP
• محفظه ضد انفجار در دو نسخه Eexd و IS
• جریان مصرفی پایین
• دارای دو سیم جهت خروجی های ۲۰-۴ mA و خروجی رله
• امکان تنظیم حساسیت دتکتور
• مقاوم در برابر آلودگی
• امکان تست از راه دور دتکتور به صورت خودکار
• دارای کنترلر میکروپروسسوری
• ایمنی به منابع کاذب (جوشکاری، رعد و برق(

دتکتورهای گازی

این گونه از دتکتورها که بر روی سقف یا دیوار نصب می‏گردند بر اساس نوعشان می‏توانند انواع گازهای موجود مانند Co – LPG را کشف و اعلام نمایند. در ساختمان‏های امروزی در حال استفاده از گاز شهری بکار بردن دتکتورهای گازی ضروری به نظر می‏رسد.
این دتکتور ها همزمان ۲ گاز خطرناک منوکسیدکربن(عامل اصلی گاز گرفتگی) و گاز شهری یا متان(عامل اصلی انفجار و آتش سوزی در محیط های بسته) را تشخیص میدهند
سنسور های گازی حساس به گاز های CH4,LPG,CO در سیستم های متزل و ادارات به کار میرود که این سنسورها هم به صورت مستقل با برق ۲۲۰ ولت و هم با پنل مرکز اعلام حریق مچ میشود.
سنسور های گازی به چند نوع تقسیم میشوند که سنسور های گازی مولتی سنسور مانند مارک تستوگاز که با برق شهر و باطری عمل می کنند. سنسور های مستقل دارای آژیر اتوماتیک نیز می باشند که هنگام حادثه شروع به آیر زدن می نمایند

پایه آشکارسازها

برای نصب یک آشکارساز، ابتدا باید پایه آن متناسب با نوع آشکارساز نصب شود و سی مکشی روی آن انجام پذیرد. سپس آشکارساز روی پایه جا زده شود

شستی اعلام

یکی از تجهیزات مهم و ساده در یک مجموعه اعلام حریق، شستی می‏باشد. طراحی به‏ جا و آموزش صحیح برای استفاده از شستی‏ ها بسیار مهم می‏باشد.
شستی اعلام حریق وظیفه فعال کردن سیستم را بعد از ضربه زدن به آن توسط فرد یا افرادی که حریق را مشاهده کرده‏اند، دارد. همچنین برای به صدا درآمدن آژیرها در مواقع اضطراری کاربرد دارد (مانند نیاز به تخلیه ساختمان).
بنا به طراحی‏های متفاوت امکان گرفتن فرمان متفاوت مانند باز کردن درهای اضطراری نیز از طریق شستی‏ها وجود دارد. در یک سیستم اعلام حریق رنگ آن به صورت استاندارد قرمز و دارای شیشه می‏باشد با ضربه زدن به شیشه و شکسته شدن آن، تمام آژیرها به صدا در می‏ آید.
در نسل جدید شستی‏ها از شیشه نشکن استفاده شده و قابلیت reset شدن دارد، همچنین دارای چراغ‏های نشانگرLED نیز می‏باشد. با توجه به تنوع تولیدات، مدل‏های دارای آژیر آن نیز وجود دارد.

الف( نوع شیشه ای :

در نوع شیشه ای شستی تحت فشارقراردارد و با شکسته شدن شیشه آزاد وسپس کنتاکت آن بسته می شود. در این شستی ها نباید نیاز به شکستن شیشه با چکش باشد، بلکه باید با فشار، شیشه شکسته
شود و شستی فعال گردد.

ب( نوع فشاری : در انواع فشاری باید شستی را فشار دادتا کنتاکت آن بسته شود

۱۰- آژیر و زنگ
تجهیزات شنیداری وظیفه آگاه کردن افراد محل حادثه را دارند. در کشورهای پیشرفته یک تن (Tone) صدای خاص برای آژیرهای اعلام حریق درتمام ساختمان‏ها به صورت استاندارد رعایت می‏شود. علت آن، آشنایی همگانی و شناخت صدا به عنوان آژیر خطر/ حریق و الزام به ترک ساختمان می‏باشد. آژیرهای الکترونیکی دارای قابلیت تنطیم شدت صدا و تن صدا می‏باشد. تنوع صداها بستگی به کارخانه سازنده دارد.
زنگ اخبار نیز وظیفه‏ای مشابه آژیر را بر عهده داشته، اما قابلیت کاهش یا افزایش شدت صدا و تغییر نوع صدا را ندارد و عموما برای مکان‏های خاص استفاده می‏شود.
باید در طراحی یک سیستم اعلام حریق دقت نمود تا به گونه‌ای آژیرها در نظر گرفته شوند که حداقل صدای ایجاد شده تا دورترین نقطه ساختمان ۶۵ dB باشد.
تغذیه آژیرها معمولاً ۲۴ ولت DC است و رنگ آژیرها قرمز است

چراغ‏های چشمک زن و نشان دهنده

به جز وسایل هشدار سمعی، تجهیزات بصری نیز دارای اهمیت بسزایی می‏باشند. احتمال وجود افراد ناشنوا، از کارافتادن آژیرها، وجود صدای زیاد در محیط که باعث عدم توجه به فعال شدن سیستم می‏شود، ترکیب هردو مورد را ایجاب می‏کند. برابر استاندارد، نصب چراغ‏های چشمک زن در کنار تابلوی مرکزی اعلام حریق و پله‏ های اضطراری اجباری است. این چراغ‏ها به رنگ قرمز و دارای نور معینی در هنگام چشمک زدن می‏باشد.
نوعی دیگر از چراغ‏های اعلام حریق، نشانگرها یا ریموت یا چراغ سر در می باشد. علت استفاده از این چراغهای کوچک تفکیک نقاط از یکدیگر و سهولت در یافتن محل حادثه می باشد. این چراغ ها به صورت ثابت روشن شده و از دتکتورها فرمان می گیرند.
. انواع این چراغ ها به شرح زیر است :
الف ( چراغ استروب لایت ((Strobe Light
این چراغ ها با نور ثابت یا چشمک زن و همچنین به صورت ثابت یا گردان ساخته شده اند و معمولاً به رنگ قرمزند ودرپاگردهای راه پله یا در راهرو ها نصب می شوند. آن ها موازی با آژیرها بسته می شوند و همراه آژیر به کار می افتند.ممکن است این چراغ ها با عبارت «خروج » یا(EXIT)« که روی آن ها نوشته می شود، مسیرهای خروج را نیز مشخص کنند

ب( چراغ ریموت اندیکاتور Remote Andicator ))
ممکن است در بعضی مواقع خودمنطقه آتش سوزی دارای قسمت ها ی متعددی باشد و هنگام بروز حریق به تشخیص دقیق تر محل حریق نیاز باشد. مثلاً در آپارتمان ه ایی که هر طبقه از آن یک زون است خود طبقه دارای چند واحد است و یا در هتل ها که اتاق های متعددی در هر طبقه دارند، برای تشخیص این که آشکارسازهای کدام اتاق باعث به صدا در آمدن آژیرها شده اند، در بالای سر در واحدها یا اتاق ها چراغ ریموت اندیکاتورنصب می کنند. در صورت عمل کردن هر کدام از آشکارسازهای اتاق مربوطه این چراغ نیز روشن می شود

مرکز کنترل یا تابلوی مرکزی ( Control Panel) :
تمامی تجهیزات یک سیستم اعلام حریق به یک دستگاه مرکزی یا کنترل پانل از طریق سیم متصل می‏شود.
کنترل پانل وظیفه تغییر ولتاژ، تامین جریان مصرفی و کنترل مقاومت در هر مدار خروجی یا زون را بر عهده دارد. کنترل پانل‏ها بر اساس تعداد مدارهای خروجی یا زون تقسیم‏ بندی می‏شوند. کلیات در مورد همگی یکسان بوده و تنها تعداد خروجی‏ها متفاوت می‏باشد.
در کنترل پانل محلی برای باتری وجود دارد. دستگاه در زمان قطع برق شهر از باتری استفاده و پس از وصل، اتوماتیک آنرا شارژ می‏نماید.
بر روی کنترل پانل نشانگرهای متفاوتی وجود دارد که اعلام حریق را به رنگ قرمز و خطاها یا ایرادات ایجاد شده را به رنگ نارنجی/ زرد نشان می‏دهد.

در کنترل پنل های سیستم اعلام حریق، تمام وظایف توسط میکروپروسسورها انجام می‌شود و سیم کشی کلیه دتکتورها ، شستی‌ها ، لامپهای اعلام خبر ، وسایل صوتی خبر دهنده ، منابع تغذیه و غیره به مرکز کنترل وصل می‌شود. مراکز کنترل سیستم های اعلام دارای مدارهای عیب یاب بوده و هنگام ایجاد عیوبی ناشی از قطع مدارها ، قطع برق شهر ، ضعیف بودن باتریها ، سوختگی فیوزها ، خرابی دتکتورها عمل نموده و سیگنال به مراکز کنترل ارسال شده و منطقه آتش گرفته ، شناسایی می‌شود.
پانل کنترل در اطاق نگهبانی ، محدوده انبارها،بخش تاسیسات،مرکز اطلاعات هتل ها ، مجتمع های مسکونی نصب می گردد . در مکانهای بزرگ مانند بیمارستانها ، خوابگاهها ، فروشگاههای بزرگ ، که اعلام خطر کلی در آن خوشایند نیست تابلوهای کنترل را در اطاق مخصوص که همواره در آن مراقب وجود دارد نصب می کنند و از آنجا توسط تلفن ، صداهای نرم ، زنگ ، علائم نوری یا چراغهای رنگی به قسمتهای دچار حادثه و حریق خبرداده می شود تا در امر تخلیه ساختمان تاخیر رخ ندهد

تابلو کنترل در تعداد زون های ۶۴،۳۲،۲۴،۱۶،۸،۴،۲ موجود می باشد.
نشانگرهای LED روی تابلو کنترل عبارتند از:
-LED سبز رنگ هنگامی که سیستم به برق شهر متصل و فعال باشد روشن می باشد .Power
-LED زرد رنگ نشان دهنده بوجود آمدن خطا می باشد .Fault
-LED قرمز رنگ هنگامیکه سیستم یک آلارم را دریافت نماید این نشانگر روشن می شود .Fire
-LED های زون که در حالت معمول باید خاموش باشد و در صورت آلارم گرفتن از هر زون این نشانگر به حلات چشمک زن در می آید.
کلید های روی تابلو کنترل عبارنتد از:
کلید (RESET و RESOUN ) برای پاک کردن حافظه بکار می رود. اگر سیستم اعلام حریق یک آلارم در یافت نمایید. نشانگرهای مربوط به زون روشن می شود. این کلید دستکاه را Reset می کند.
کلید (silence Alarm sounder) برای بی صدا نمودن آژیرها در سیستم استفاده می شود.
کلید ( Silence Fault Sounders) برای بی صدا کردن Buzzer داخلی دستگاه ناشی از بوجود آمدن خطا زمانی که اقدام به باز نمودن در پوش یک دتکتور میکنیم استفاده می شود.
کلید ( Evacuate) جهت تست آژیرها و فلاشرها پس از اتمام کار تکار می رود.
قفل سویچی به منظور عدم دسترسی افراد غیر مجاز به تابلو و فعال نمودن چهار کلید که در بالا از آنها نام برده شد، استفاده می شود.

فیوز های استفاده شده در تابلوی کنترل عبارتند از:
۱) F1 یک عدد فیوز ۶/۱ آمپری برای باطریها
۲) F2 یک عدد فیوز ۱ آمپری برای Auxillary
۳) F4 ,F3دو عدد قیوز ۱ آمپر برای مدار Sounders
یک عدد فیوز محافظت که سر راه برق شهری قرار دارد.
ترمینال های تابلوی کنترل عبارتند از:
– ترمینال شماره ۱ خروجی AUX ،مثبت ولتاژ ۲۴ولت
-ترمینال شماره ۷ خروجی AUX ،منفی ولتاژ ۲۴ولت
-ترمینال شماره ۲و۳ مربوط به کنتاکت NC
– ترمینال شماره ۳و۴ مربوط به کنتاکت NO
– ترمینال شماره ۵و۶ با قطب های مثبت و منفی برای اتصال به فلاشر
– ترمینال شماره ۷و۸ با قطب های مثبت و منفی برای اتصال به آژیر
– ترمینال های ۹و۱۰ و الی آخربا قطب های مثبت و منفی برای زون یک و الی آخر

عملکرد مقاومت روی ترمینال سیستم اعلام حریق چیست؟
هنگام خرید یک سیستم بیشترین دتکتوری که می توان روی هر زون آن نصب نمود در کاتالوگ آن نوشته شده و این بدان معنی است که نمی توان بشتر از حد تعیین شده روی آن نصب نمود.حال اگر بخواهیم در هر زون کمتر از مقدار تعیین شده،دتکتور نصب کنیم باید دستگاه را آگاه کنیم.پس برای اینکار یک مقاومت ۸/۶ کیلو اهمی در پایان راه بین کنتاکت L2-in و L1-out دتکتور وصل می کنیم تا مدار جریان بیشتری را طلب نکند.
مقاومت های ترمینال تابلوی مرکزی:
در هنگام تهیه سیستم اعلام حریق روی ترمینال های تابلوی کنترل که تجهیزات روی آنها نصب می شود یک مقاومت ۸/۶ کیلو اهمی قرارداده شده است.اگر این مقاومت ها سر راه مدار نباشد به محض اتصال به برق سیستم آلارم می دهد.
برای نصب هر یک از تجهیزات به ترمینال باید مقاومت مذکور را از محل مورد نظر خارج کنیم.
رنگهای این مقاومت به ترتیب از راست به چپ عبارتست از: آبی ، خاکستری ، قرمز و طلائی
کابل کشی سیستم اعلام حریق:
کابلهای مورد استفاده در سیستم اعلام حریق باید همگی در برابر آتش مقاوم باشند به همین علت آنها را درون لوله های فولادی قرار می دهند.
برای دتکتورها از کابل ۵/۱*۳ افشان و در متراژ های بالاتر از کابل ۵/۲*۳
برای تغذیه فلاشرها از کابل ۵/۱*۲ افشان
برای تغذیه آژیرها از کابل ۵/۱*۲ افشان
برای تغذیه فلاشرLED از کابل ۵/۱*۲ افشان
برای تغذیه شستی ها از کابل ۵/۱*۲ افشان
– محل نصب مرکز کنترل باید در نزدیکی ورودی های اصلی بوده و در معرض دید ماموران آتشنشانی باشد و یک سنسور دودی از خود پانل محافظت نماید .
– یک سیستم اعلام حریق یکی از سه حالت : عادی (عبور جریان ۳ میلی آمپر از مدار) ، خطا (جریان صفر یا بیشتر از ۳۰ میلی آمپر از مدار) ، حریق ( عبور جریان ۲۵ میلی آمپر از مدار)را مشخص مینماید.
گروه ( ۱ کاب لهایی که بعد ازآشکارشدن حریق ازآن ها استفاده نمیشود.مانندکابل ها ی آشکارسازها وشستی ها.
گروه( ۲ کابل هایی که بعد ازکشف حریق ازآن ها استفاده می شود. مانندکابل های منبع تغذیه وآژیرها و چراغ ها. برای گروه اول می توان کابل ۵/ ۱میلی متر مربع با روپوش و عایق پروتودور به کاربرد ولی در مکان هایی که امکان ضربه یا ساییدگی و جویده شدن
توسط حیوانات وجود دارد، بایدازکابل مجهزبه غلاف محافظ مکانیکی استفاده کرد. برا ی گروه دو نیز می توان از همان کابل استفاده کرد. مشروط براینکه درآنجا محافظ مکانیکی اضافی نظیر لوله های فولادی نیزوجود داشته باشد یا داخل لوله پی وی سی در زیر، حداقل ۱۲ میلی متر گچ به صورت توکار گذاشته شود

قسمت های مختلف یک کابل اعلام حریق

– باتری

عموما تمام سیستم‏های اعلام حریق با ولتاژ ۲۴ ولت مستقیم کار می‏کنند که وظیفه کاهش و تبدیل آنرا پانل بر عهده دارد. باتری‏های نیکل کادمیوم ۱۲ ولت برای پانل‏ها استفاده می‏گردند؛ که با ترکیب ۲ عدد آنها با یکدیگر و دریافت ۲۴ ولت می‏توان آن را به پانل متصل نمود. حداقل زمان مناسب برای بهره‏ گیری از باتری‏ها در زمان قطع برق شهر ۲۴ ساعت می‏باشد.

تجهیزات تکمیلی سیستمهای اعلام حریق

تکرارگر (Repeater )

در مواقعی که تکرار علائم اعلام حریق در مکان های غیر از محل تابلو اصلی مورد نیاز
باشد از تکرارگرها استفاده می شود. تکرارگرها دارای LED های نشانگر مشابه تابلو
اصلی می باشند و به ترمینال های تابلو کنترل مرکزی وصل می شوند. ممکن است بعضی
تابلوها امکانات اتصال تکرارگر را نداشته باشند . طرز اتصال آن در دیاگرام سیم کشی
تابلو اصلی مشخص می شود .

جداکننده خط (Line Lsolator)

با استفاده از جدا کننده های خط می توان در صورت بروز عیب در مدار قسمت معیوب را از
قسمت سالم مدار جدا کرده و بعد از رفع عییب دوباره اتصال کامل مدار را برقرار نمود

مگنت نگهدارنده ( Door Holder )

بر روی درهای معینی جهت جلوگیری از گسترش آتش در حین آتش سوزی نصب می شود و در صورت بروز حریق از باز ماندن در جلوگیری می کنند . طبق استاندارد تغذیه آن باید از منبع
۲۴ ولت جداگانه انجام می گیرد نه از برق ۲۴ ولت تابلو چون مصرف آن ها بالاست .
سیستم های صوتی اعلام خطر
این سیستم ها در دو نوع عادی و هوشمند ساخته شده اند و قادرند به طور اتوماتیک یا
دستی در مواقع بروز حریق پیام اعلام خطر را از بلند گوهای مربوطه پخش نمایند .

سیستم های تلفن اضطراری
این سیستم ها دارای یک پانل تلفن اصلی و گوشی هایی می باشند که در محل های مورد نظر
نصب می شوند . هنگام خطر می توان با استفاده از گوشی ها به مرکز تلفن خبر داد یا
مرکز تلفن می تواند به هر کدام از گوشی ها زنگ بزند. ارتباط بین گوشی ها نیز می تواند از طریق پانل اصلی تلفن برقرار باشد . تصویر یک گوشی تلفن اضطراری و دو نمونه
پانل اصلی این سیستمها را مشاهده مینمایید:
ماژول های رابط (Interface Module)
در سیستم های هوشمند استفاده می شوند و برای ارتباط و شناسایی اجزای قابل آدرس دهی
سیستم به کار می رود .چند نمونه از آنها را در زیر مشاهده می کنید:

(Active End Of Line Unit AEOL)
در انتهای خط سیستم های اعلام حریق نصب می گردد و با کمک آن می توان دتکتورهای عادی
(غیر قابل آدرس دهی) را به سیستم های اعلام حریق هوشمند وصل کرد .

برنامه ریزی دستی ( Handle Programmer )
برای برنامه ریزی اجزای سیستم های اعلام حریق هوشمند استفاده می شود .ابزارهای
دیگری نیز مانند تست کننده مسیر ( Loop Tester ) و برد رله های کمکی و اسپلیتر زنگ
و … وجود دارد که در سیستم های اعلام حریق در صورت نیاز استفاده می شوند .در
ادامه نحوه سیم بندی چند نوع تابلوی مرکزی اعلام حریق به عنوان نمونه آورده شده است
و نحوه نصب و سیم کشی پانل کنترل عادی مدل ACT آریاک به طور کامل بیان شده است.

دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72
۱) مساحت هر زون حداکثر ۲۰۰۰m2 میباشد.
۲) حد اکثر طول زون m 3000 می باشد.
۳) حداکثر تعداد المان های هر زون (شامل شستی و دتکتور ..) ۲۴ المان است و بهتر است حد اکثر ۲۰ عدد منظور گردد.
۴) هر طبقه مسکونی میتواند بر یک زون قرار گیرد.
۵) پیشنهاد میشود شستی اعلام حریق راهرو طبقات بر یک زون مجزا باشد.
۶) در جاهائی که دارای ولتاژ القایی است(اتاق ترانس،سوئیچ و…..) می بایست از سیم روکش دار استفاده نمود.
۷) سیم باید یک تیکه و در لوله مستقل و مجزا باشد.
۸) سقف و کف کاذب که دارای ارتفاع بیش از ۸۰cm باشند، نیاز به دتکتور دارند.
۹) اگر فاصله پارتیشن نصب شده تا سقف کمتر از ۳۰cm باشد ، باید برای آن دتکتور مجزا لحاظ نمود.
۱۰) اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از ۵۰cm باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا در نظر گرفت.
۱۱) کلیه انبارها می بایست دارای دتکتور باشند:
الف– در صورتیکه انبار در واحد مسکونی باشد،لازم است یک دتکتور حرارتی برای آن در نظر گرفت.
ب – برای انبارهای موجود در پارکینگ، اگر بصورت ردیفی باشد در فاصله ۵۰cm از انبارها و در فاصله حداکثر ۸m از هم نصب میشوند. و اگر انبارها بصورت مجموعه ای باشد یک دتکتور در مسیر ورودی به آنها نصب میشود.
۱۲) در مجاورت تابلو کنتورهای برق یک دتکتور دودی نصب شود.
۱۳) هر موتورخانه و چاهک آسانسور می بایست دارای یک زون مجزا از دتکتورهای دودی باشد(استفاده از ردیاب مکنده دودی پیشنهاد میشود).
۱۴) در سوله های صنعتی و ساختمانهای دارای رایزر برق ، لازم است از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل استفاده شود
۱۵) حداکثر سطح پوشش دتکتور دودی ۱۰۰m2و برای دتکتور حرارتی ۶۰m2 است.
۱۶)حداکثر ارتفاع نصب دتکتور دودی ۱۲m و برای دتکتور حرارتی ۸m است.

۱۷) برد دتکتورها :
الف – دتکتورهای دودی :
– دایره ای به شعاع ۵/۶ متر
– فاصله دتکتور دودی ۶/۱۰ متر تا ۱۵ متر بر حسب مکان و آرایش نصب .
ب – دتکتورهای حرارتی :
– دایره ای به شعاع ۳/۵ متر در محلهایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه .
– دایره ای به شعاع ۵/۶ متر در محلهایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ .
– فاصله دو دتکتور حرارتی ۵/۷ متر تا ۶/۱۰ متر بر حسب مکان و آرایش نصب .
۱۸) استفاده از دتکتورهای دو کاناله در هتل ها و ساختمانهای مسکونی خوب ولی برای مکانهای صنعتی لازم است از دتکتور مجزا استفاده نمود.
۱۹) محل نصب دتکتور دودی نباید در مجاورت یا نزدیک جریان هوا باشد ( دور از پنجره و درب و فضای باز پارکینگ .
۲۰) حداقل فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن ۵۰cmو حداکثر ۷m برای دودی و ۵.۵m برای حرارتی است.
۲۱) بهترین مکان نصب مرکز اعلام حریق در نگهبانی، سرایداری و اتاق اطلاعات و یا در نزدیکی ورودی ساختمان است به نحوی که مورد رویت عموم و خصوصاً مامور آتش نشانی باشد.
۲۲)در فضای سوله، حداکثر فاصله پیمایشی که فرد جهت رسیدن به شستی طی می کند نباید بیش از ۲۰ متر باشد.
۲۳) در سقف های شیبدار لازم است دتکتورها در ارتفاع ۵۰cm پائین تر از مرتفع ترین نقطه سقف نصب شوند.
۲۴)شستی اعلام حریق :
– شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع نصب ۱۲۰ تا ۱۴۰ سانتی متر و تابلو اعلام حریق در ارتفاع ۱۷۰ سانتی متر از کف نصب شوند.
– فاصله شستی ها در راهروهای پهن و کم تردد بین ۳۰ تا ۴۵ متر .
– فاصله شستی ها در راهروهای پر تردد و باریک و پله بین ۱۵ تا ۲۵ متر.
– در کنار هر درب یا راه پله خروجی ( در هنگام تخلیه ساختمان ) یک شستی نصب شود.
– استفاده از شستی در محلهای فرار و خروج و ابتدای راه پله .
– سیستم آدرس پذیر:
۲۵) برای مجتمع های مسکونی و سوله های صنعتی بزرگ ، استفاده از سیستم آدرس پذیر الزامی است.
۲۶) حداکثر طول لوپ ۳Km و دارای حداکثر ۱۲۸ المان میباشد.
۲۷) در سیستم آدرس پذیر نمی توان مسیر رفت و برگشت را درون یک لوله قرار داد.
۲۸) حداکثر تعداد لوپ ۴ عدد می باشد.
۲۹) در هر ناحیه (zone) حداکثر تعداد ۲۴ عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود.
۳۰) کابل ارتباطی سنسورها از نوع (JY-ST-Y)0.8mm انتخاب گردد. از کابل با سیم مقطع ۱.۵ ملم۲ برای آژیرها و شستی ها می توان استفاده نمود .
۳۱) در مجتمع های تجاری- مسکونی نیازی به ارتباط خاصی بین سیستمهای کنترل اعلام حریق واحدهای تجاری و مسکونی نیست و فقط آژیرهایی در فضای بیرون درنظر گرفته شود.
۳۲) واحدهای تجاری هرکدام دارای یک سیستم اعلام حریق مستقل باشند و در پاساژها از یک سیستم اعلام حریق مرکزی استفاده شود.
۳۳) در انتهای مسیر آژیرها مقاومت انتهای خط در نظر گرفته شود.
۳۴) در صورت روکار بودن سیم کشی سیستم اعلام حریق باید از لوله فلزی استفاده نمود و از کاربرد داکت های پلاستیکی اجتناب گردد.
۳۵) در پلانی از سیستم اعلام حریق که کابل کشی ها و مرکز اعلام حریق کشیده شده است ، توضیحی در مورد نواحی هر زون داده شود.
۳۶) می بایست برای پله فرار یک زون مجزا در نظر گرفته شود که شاسی آن در هر طبقه و در مسیر پله فرار گیرد
۳۷) نظر به اینکه در پاگرد راه پله شاسی نصب شده ، لذا شاسی جنب درب ورودی واحد ساختمانی حذف میشود.
۳۸) لازم است کلیه اتاق خوابها دارای دتکتور دودی باشد . ولی فضای راهرو نیازی به دتکتور ندارد.
۳۹) با توجه به میزان بالای توان صوتی آژیرهای اعلام حریق، لازم است علاوه بر زیر زمین و همکف در هر دو طبقه یکدستگاه آژیر نصب نمود بقدرت ۷۵ دسی بل و ترجیحا در هر واحد یک بیزر با توان صوتی ۳۰ دسی بل منظور گردد . بهر صورت هر ساختمان مسکونی باید دارای حد اقل دو آژیر باشد .
۴۰) لازم است در پلانی که سیستم اعلام حریق مرکزی (F.A.C) رسم شده ، تعداد زونهای آن و نیز محل کاربردی هر زون تعریف شود . بعنوان مثال :
” سیستم اعلام حریق مرکزی داری ۸ زون و بازاء هر طبقه ، همکف ، راهرو ، آسانسور و پله فرار دارای یک زون میباشد.”
۴۱- در ساختمانهای ۴ سقف و بالاتر (سه طبقه + پیلوت) اجرای سیستم آتشنشانی خشک الزامی است.
۴۲- در ساختمانهای ۶ سقف و بالاتر اجرای سیستم آتشنشانی خشک و تر الزامی است.
۴۳- نصب کپسول آتشنشانی ۴ کیلویی جهت هر واحد در فضای مشترک الزامی است.
۴۴- اجرای سیستم اعلام حریق شامل شاسی و آژیر در هر طبقه در فضای مشترک در ساختمان های ۵سقف و بالاتر الزامی است.
۴۵- اجرای لوله کشی با لوله سیاه بدون درز (مانسمان) با اتصالات جوشی صورت پذیرد.

– منطقه تحت پوشش آنها ۵۰m2 است.
– حداکثر فاصله بین یک دتکتور حرارتی تا دتکتور دیگر نباید بیش از ۷ متر باشد.
– حداکثر فاصله بین دیوار و دتکتور حرارتی نباید بیش از ۲/۵ متر باشد
– بر آمدگی زیر سقف کمتر از ۱۵cm می تواند نادیده انگاشته شود و چنانچه بر آمدگی بیش از ۱۰% ارتفاع اتاق باشد باید یک فضای مجزا در نظر گرفته شود.
– چنانچه برآمدگی بیش از ۱۵cm و کمتر از ۱۰% بشد فاصله افقی بین دتکتورها باید به اندازه ۲ برابر برآمدگی کاهش یابد.
– چنانچه عرض راهرو بیشتر از ۵ متر باشد باید یک فضای مستقل در نظر گرفته شود.
– چنانچه عرض راهرو کمتر از ۵ متر باشد باید به حداکثر فاصله افقی دتکتورها ۵۰% اختلاف ۵ متر و عرض راهرو اضافه شود.
– بر مبنای استاندارد NFPA نباید دتکتورها در فاصله کمتر از ۱۰cm نسبت به دیوار و سقف نصب شوند.

دتکتورهای دودی
– حداکثر پوشش یک دتکتور دودی ۱۰۰ متر مربع است.
– دورترین نقطه از دیوارهای اطراف تا نزدیکترین دتکتور نباید بیش از ۵/۷ متر باشد
– حداکثر فاصله بین دتکتور تا نزدیکترین دتکتور حریق نباید بیش از ۱۰ متر باشد
نصب اولیه
کابل کشی و حصول اطمینان از تطابق آن با استاندارد ۵۸۳۹ BS :
• ابتدا موقعیت کلیه قسمت ها را با نقشه چک کنید .
• کابل کشی را مطابق با نقشه انجام دهید .
• بعد از کابل کشی دتکتورهای حرارتی و دود ، شستی ها و آژیر های اعلام خطر را نصب کنید .
• دستگاه مرکز کنترل را طبق دستورالعملهای آزمایش مرکز کنترل آزمایش کنید .
• بعد از بازکردن درب جلوی دستگاه به شرح زیر، جعبه اصلی دستگاه را در محل مناسب نصب نمایید.
• پیچ اتصال ارت روی برد اصلی دستگاه را شل کرده و کابلش را از زیر آن جدا کنید.
• لولا های درب دستگاه را از شیارهای مربوطه آن از جعبه اصلی جدا کنید .
• جعبه اصلی دستگاه را با استفاده از ۴ عدد سوراخ نصب ، به دیوار پیچ کنید .
• کابل برق ۲۲۰ ولت را از سوراخ های بالای جعبه وارد کنید . ورودی برق ۲۲۰ ولت و سیم کشی آن بایستی طبق قوانین رایج سیم بندی IEEE و استاندارد BS5839 انجام شوند . تا زمانی که سیم بندی امتحان نشده است هیچ دتکتوری یا آژیری را متصل نکنید. اغلب روی پایه دتکتور هنگامی که دتکتور روی آن نباشد مدار سیم کشی را باز می کنند ، جهت آزمایش سیم کشی بایستی ارتباط مدار باز سیم کشی را بر روی پایه دتکتور کامل نمود.
• سیم های ورودی را قبل از آزمایش کامل دستگاه به ترمینال های آن وصل نکنید.
• دتکتورها را تا تمام کارهای ساختمانی ( که امکان وجود گرد و غبار می باشد ) ، از پایه های آن خارج کنید تا به دلیل ورود گرد و غبار به داخل آن ها باعث ایجاد آژیر مزاحم نشود.

۲-نقشه اتصال ترمینال ها :
۳ – نصب تکمیلی :
هنگامی که کلیه کارهای ساختمانی تمام شده و هیچ گرد و غباری وجود ندارد .
• مطمئن شوید که برق ۲۲۰ ولت دستگاه قطع می باشد .
• برای جلوگیری از وارد شدن صدمه به دستگاه در هنگام اتصال سیم ها باطریها را از داخل دستگاه بردارید . بعد از آزمایش کردن سیم بندی دستگاه مقاومت های انتهای خط را از ترمینال دستگاه باز کرده و آنها را به ترمینال های آخرین دتکتور و آخرین آژیر هر مدار وصل کنید.
(می تو انید قبل از بازکردن مقاومت های متصل به ترمینالهای دستگاه از مقاومت های داخل زیپ همراه دستگاه برای اتصال به آخرین دتکتور و آژیر استفاده نمایید و پس از اتمام تست ، مقاومت های داخل دستگاه را برای استفاده های بعدی نگهداری نمایید.)
• سپس کلیه آژیرها و دتکتورها را وصل کنید .
• کامل بودن مدار سیم کشی را به وسیله یک اهم متر چک کنید.
• مطمئن شوید که به هر شستی مقاومت ۴۷۰ اهم متصل باشد ، درغیر این صورت به جای حالت اعلام حریق نشانگر اشکال مداراتصال کوتاه روشن خواهد شد . ( داخل شستی های اعلام حریق SENS ، مقاومت تعبیه شده است)
تذکر : هنگام متصل بودن هرگونه وسیله الکترونیکی، سیستم را به وسیله مگااهم سنج آزمایش نکنید .
• زمانی که مطمئن شدید که کلیه اتصالات محکم می باشند و عایق روی سیم ها سالم می باشند درب جلوی دستگاه را در جای خود قرار دهید ، باطری ها را در داخل دستگاه قرار داده و سیم آن را متصل کنید و برق دستگاه را نیز متصل کنید . حال می توانید دستگاه را به طور کامل و عملی تست نمایید .
توجه : کلیه دستگاهها فضای لازم را برای قرار دادن دو باطری ۷ آمپر ساعت دارا هستند.
آزمایش مرکز کنترل
مرکز کنترل را قبل از متصل کردن نیز می توان امتحان کرد .
• ابتدا مطمئن شوید که مقاومت های انتهای خط در جای خود در ترمینال قرار دارند .
• دو باطری ۱۲ ولت حداقل ۶/۲ آمپرساعت (برای ۲ زون) و حداقل ۷ آمپرساعت (برای ۴ الی ۱۴ زون) در قسمت پایین کابینت قرار دهید و آنها را به وسیله سیم رابط به صورت سری متصل کنید . باطری ها را نیز به وسیله سیم های سیاه و قرمز مربوطه متصل به برد اصلی ، به دستگاه متصل کنید . سیم قرمز مثبت و سیم سیاه منفی است . ( توجه داشته باشید که اتصال اشتباه باطری فیوز باطری را می سوزاند و یا ممکن است به دستگاه آسیب برساند ) ورودی ۲۲۰ ولت را به برق وصل کنید در این حالت چراغ Power روشن می شود و در صورتیکه باطری ها خالی نباشد چراغ نشانگر اشکال تغذیه خاموش شده و بازر ساکت می شود . اگر باطری ها کاملا خالی و یا نامرغوب باشند چراغ اشکال تغذیه کماکان روشن می ماند اما بهتر است که با باطری جدید شارژ شده امتحان شود .
سوئیچ دو حالت نرمال
• فقط چراغ Power روشن است، آژیرها ساکت هستند و دکمه های فشاری نیز عمل نمیکند.
سوئیچ را در حالت Button Controls قرار دهید :
• دکمه های فشاری فعال می شوند و شخص مجاز می تواند از آنها استفاده کند . چرخاندن سوئیچ تاثیر دیگری روی دستگاه نمی گذارد.
• دکمه ((Reset/Test را فشار دهید. زمانیکه دکمه فشار داده می شود چراغ های Fire و Fault روشن خواهند شد و بازر به صدا در خواهد آمد. چراغ های Mains Fault و Alarm Line Fault روشن نخواهد شد.
آزمایش مدار نمایشگر و وضعیت تغذیه :
• برق ۲۲۰ ولت را قطع کنید ، بعد از چند ثانیه چراغ Mains Fault روشن خواهد شد در این حالت چراغ Power خاموش شده و بازر به صدا در خواهد آمد . دکمه Silence Buzzer را فشار دهید ، بازر خاموش می شود ولی چراغ Mains Fault روشن شده و بازر به صدا در می آید . باطری را دوباره وصل کنید، پس از مدت کوتاهی دستگاه به حالت عادی بر می گردد و بازر خاموش می شود (فقط چراغ سبز رنگ Power روشن می باشد).
توجه :
۱- این آزمایشات بایستی با باطریهای نو و پر انجاه گیرند . باطری های نامرغوب باعث اعلام اشکال می گردند حتی اگر شارژ شوند .
۲- چنانچه باطریها خوب ولی خالی استفاده کنید نشانگر اشکال منبع تغذیه تا زمانیکه باطری ها به انداره کافی شارژ نشوند روشن می ماند .

آزمایش کردن مدار کنترل آژیر :
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومت های انتهای خط (با کد رنگ آبی , خاکستری , قرمز, طلائی یا نقره ای) بین ترمینال های زون های ۱ تا ۸ قرار گرفته باشند .
• ترمینال های زون های ۱ تا ۸ را به ترتیب اتصال کوتاه کنید و به همین وضعیت نگهدارید ، چراغ Fault مربوط به هر زون چشمک خواهد زد و بازر به صدا در خواهد آمد. دکمهSilence Buzzer را فشار دهید در نتیجه بازر خاموش خواهد شد اما چراغ Fault همچنان چشمک می زند. اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد . این آزمایش را با مدار باز کردن ترمینالهای زون های ۱ تا ۸ تکرار کنید. در این مرحله چراغ Fault روشن شده و بازر به صدا در می آید.

آزمایش مدار کنترل دتکتور :
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومت های انتهای خط ( با کد رنگ آبی ، خاکستری ، قرمز ، طلائی یا نقره ای ( بین هر جفت ترمینالهای زون های ۱ تا ۸ قرار گرفته باشد .
حالتهای مدار به ۴ وضعیت ذیل می باشد .
۱ – حالت نرمال : جریان کنترل مسیرهای زون از طریق مقاومت انتهای خط برقرار است
۲ – دتکتورها و شستی ها به صورت موازی به سیم های مدار زون ها متصل شده اند .
۳ – اشکال مدار باز : سیم بندی در بعضی نقاط قطع می باشد و جریان کنترل عبور نمی کند .
۴ – اشکال اتصال کوتاه : در بعضی از نقاط مدار اتصال کوتاه به وجود آمده که باعث عبور جریان کنترل بیش از حد می شود .
۵ – وضعیت حریق : اتصال کوتاه نسبی به وجود آمده که باعث ازدیاد جریان کنترل می گردد ولی نه به اندازه ای که باعث اعلام اشکال اتصال کوتاه گردد . اکثر دتکتورهای دود وقتی فعال می شوند اتصال کوتاه نسبی به وجود می آورند در حالیکه شستی های اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده برای به وجود آوردن اتصال کوتاه نسبی به مقاوت ۴۷۰ اهم (کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه ای ، طلائی یا نقره ای) که به صورت سری وصل شود ، نیاز دارند .
اشکال مدار باز :
• با برداشتن یکی از پایه های مقاوت انتهای خط از روی ترمینالهای زون، مدار دتکتورها را باز کنید . چراغ Fault روشن شده و بازر به صدا در می آید .
• دکمه Silence Buzzer را فشار دهید ، بازر خاموش می شود ، اما چراغها روشن می مانند . مدار را به حالت اول خود برگردانید تا دستگاه نیز به حالت نرمال برگردد. این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با باز کردن ترمینالهای دیگر زونها امتحان کنید .
اشکال اتصال کوتاه :
• ترمینال های زونها را به یکدیگر اتصال دهید و در این حالت نگه دار ید . چراغ FAULT روشن شده و بازر به صدا در می آید .
• دکمه Silence Buzzer را فشار دهید بازر خاموش می شود، اما چراغها روشن می ماند . اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد . این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با اتصال کوتاه کردن ترمینال هایدیگر زونها تکرار کنید .
حالت اعلام حریق :
یک مقاومت ۴۷۰ اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه ای ، طلائی یا قهوه ای ) را بین ترمینال های زون قرار دهید .
• رله خروجی آژیر عمل می کند ، چراغ Zone 1 Fire چشمک می زند ، حال دستگاه در وضعیت اعلام حریق می ماند . دکمهSilence Alarm را فشار دهید ، رله خروجی آژیر به حالت اول برگشته و چراغ Zone 1 Fire از حالت چشمک زدن به حالت ثابت برمی گردد و بازر به صدا در می آید . دکمه Reset /Test را فشار دهید ، دستگاه دوباره به وضعیت اعلام حریق برمی گردد . مقاومت ۴۷۰ اهم را از روی ترمینالها زون بردارید . ابتدا دکمهSilence Alarm و سپس Reset / Test را فشار دهید دستگاه به حالت نرمال بر می گردد .

توجه :
۱- فشار دادن دکمه Reset / Test زمانیکه دستگاه درحالت اعلام حریق می باشد، تاثیری ندارد.
۲- زمانیکه آژیرهای اعلام حریق خاموش می شوند ( چراغ Fire ثابت روشن است ( بازر روشن می شود و نمی توان آنها را خاموش کرد. ) (Silence)
۳- ری ست کردن دستگاه در وضعیت قطع آژیر ها (Silence) هنگامی که حالت حریق وجود دارد دوباره باعث راه اندازی آژیرها می گردد .
آخرین تست :
• دکمه Evacuate را فشار دهید . رله خروجی آژیرها عمل می کند تا آژیرها را راه اندازی کند .
• در صورت تمایل می توان این آزمایشات را با وصل کردن یک آژیر ، دتکتور دود ، شستی اعلام حریق و مقاومت انتهای خط به ترمینالهای مربوطه انجام داد .
عیب یابی
هشدار: هنگامیکه درب جلوی دستگاه باز می شود برق ۲۲۰ ولت را قطع کنید .
اشکالاتی که ممکن است بروز کند:
۱- شستی های اعلام حریق و دتکتور های حرارتی ساده به جای اعلام وضعیت حریق باعث اعلام اشکال می شوند:مقاومت ۴۷۰ اهم در داخل شستی اعلام حریق یا دتکتور حرارتی ساده نصب نگردیده است. طبق استاندارد BS5839 از اول ژانویه ۱۹۹۰ بایستی یک مقاومت ۴۷۰ اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش، قهوه ای، طلایی یا نقره ای) در داخل شستی های اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده به صورت سری نصب شود. ۲ – اشکال تغذیه (Mains Fault) :
• آیا چراغ سبز Power روشن است؟ درغیر اینصورت تغذیه ۲۲۰ و فیوز آن را کنترل کنید.
• سیم های باطری را چک کنید ( باید سیم قرمز رنگ به ترمینال مثبت باطری و سیم سیاه رنگ به ترمینال منفی باطری وصل باشد) . اگر سیم های باطری اشتباه متصل شوند، فیوز باطری خواهد سوخت که باعث روشن شدن نشانگر اشکال تغذیه می گردد .
• کنترل کنید که دو باطری ۱۲ ولت با آمپرساعت مناسب به صورت سری به سیستم وصل می باشند.
• کنترل کنید که کانکتورها درست به بردها متصل شده باشند .
• کنترل کنید که سیم های ترانس درست داخل ترمینال قرار گرفته باشد .
• چنانچه چراغ های Power و Mains Fault هنوز روشن هستند باطری ها را عوض کنید .
اشکال اعلام حریق (FIRE FAULT) :
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده است از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط ( با کد رنگ آبی ، خاکستری , قرمز , طلایی یا نقره ای ) را به جای آن قرار دهید.
• سوئیچ را در حالت Button Control قرار دهید . دکمه Silence و سپس دکمه RESET را فشار دهید. در صورت رفع شدن اشکال اعلام حریق سیم بندی را چک کنید . چنانچه وضعیت اعلام حریق ادامه یافت و اشکال برطرف نگردید با فروشده تماس بگیرید .
اشکال زون ( ZONE FAULT ) :
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط ( با کد رنگ . آبی ، خاکستری ، قرمز ، طلائی یا نقره ای ) را به جای آن قرار دهید در صورت رفع شدن اشکال زون ، سیم بندی را چک کنید.دتکتور و سیم بندی را مجددا چک کنید .
اشکال آژیرها (SOUNDER FAULT) :
• فیوزهای خروجی آژیر را که بر روی برد اصلی قرار دارند آزمایش کرده و در صورت سوخته بودن آنها را تعویض کنید( فیوز ۳ آمپر)
• کنترل کنید که مقاومت انتهای خط ( ۶۸۰۰ اهم قرمز ، بنفش ، طلائی یا نقره ای ) وصل شده باشد . مدار آژیر مربوطه را از ترمینال جدا کرده و خط مقاومت انتهای خط را به جای آن قرار دهید .
• در صورت رفع شدن اشکال آژیر ، سیم بندی را چک کنید سوئیچ را در حالت Button Control قرار داده و دکمه RESET را دوباره فشار دهید.
دگمه های عمل نمی کنند :
• سوئیچ را در حالت Button Control قرار دهید . دکمه Silence و سپس RESET را فشار دهید. اگر خطا باقی ماند کانکتور اتصال سوئیچ به برد را کنترل کنید. اگر مشکل برطرف نشد با فروشنده تماس بگیرید.
بازدید سیستم
بازدید روزانه :
• ابتدا کنترل کنید که چراغ سبز رنگ Power روشن باشد . همچنین هیچ چراغ دیگر یا آژیری روشن نباشد . هرگونه اشکال را به سرویسکار مربوطه گزارش دهید و در فرم ثبت وقایع ثبت کنید .
بازدید هفتگی :
• سوئیچ را در حالت Button CONTROLS قرار دهید و دکمه Reset / Test را فشار دهید .
• کنترل کنید که چراغ زون ها روشن می شود و بازر کار می کند . شستی اعلام حریق یا سنسوری را فعال کنید تا اعلام حریق آزمایش شود ، عملکرد آژیرها را کنترل کنید . دستگاه را با فشار دادن دکمهSilence و سپس Reset / Test را به حالت اولیه برگردانید ( برای انجام این آزمایش به دو نفر نیاز می باشد ) .
• هر هفته یک زون مختلف و همچنین شستی و یا سنسور متفاوتی را امتحان کنید .. بدین ترتیب به صورت دوره ای کلیه شستی ها و سنسورها را امتحان کرده اید .
• توصیه می شود نقشه ای از ساختمان در مورد جزئیات مربوطه به محل استقرار شستی ها وسنسورها در دسترس داشته باشید.
• کلیه شستی ها و سنسورها را کنترل کنید تا مطمئن شوید همگی آنها در دسترس می باشد.
بازدید فصلی :
• گزارشات قبلی را مطالعه کنید و چک کنید که اشکالات قبلی به صورت صحیح برطرف شده باشند.
• باطری و اتصالات آن را بازدید کنید . مانند بازدید هفتگی در هر زون یک سنسور و یا شستی را فعال کنید تا اعلام حریق را آزمایش کنید . برق ۲۲۰ ولت را قطع کرده و قابلیت باطری برای تغذیه آژیرها را کنترل کنید .
بازدید سالانه :
• همانند بازدید هفتگی و فصلی عمل کرده ولی کلیه دتکتورها ، شستی های اعلام حریق ، آژیرها و تجهیزات کمکی را برای عملکرد صحیح کنترل کنید .
هر دو یا سه سال یک بار :
• برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح و عدم وجود آژیرمزاحم دتکتور دود را تمیز کنید.
هر پنچ سال یک بار :
• باطری های خشک را تعویض کنی

نحوه اتصالات سیستم اعلام حریق

سیستم اطفا حریق

عوامل لازم جهت اطفاء حریق

جهت اطفاء حریق حداقل یکی از عوامل زیر می بایستی صورت پذیرد:
• قطع گرما یا خنک سازی. آب یکی از عمومی ترین عوامل جهت خنک سازی حریق می باشد.
• قطع ماده سوختنی. قطع و جداسازی ماده سوختنی از محل حریق می تواند بسرعت باعث خاموش شدن حریق گردد.
• به حداقل رساندن اکسیژن به میزانی که اکسیژن کافی جهت ادامه حریق وجود نداشته باشد. سیستم های اطفاء حریق مانند CO2 و Inert Gas باعث به حداقل رساندن اکسیژن جهت ادامه حریق می باشند.
• مانع در ایجاد واکنش زنجیره ای سوخت. سیستم های اطفاء حریق مدرن مانند آیروسل با ایجاد اختلال در واکنش های زنجیره ای سوخت، باعث اطفاء حریق می گردند.

برخی سیستم های اطفاء حریق از دو یا چند عامل فوق جهت اطفاء استفاده می کنند. بعنوان مثال هالوکربن ها، علاوه بر خنک سازی و قطع گرما از محیط تحت پوشش، باعث اختلال در واکنش های زنجیره ای سوخت نیز می شوند.

خاموش کننده های تمیز: (Clean Agent) خاموش کننده ای که فرار بوده و پس از اطفاء حریق اثری از خود بجا نگذاشته و همچنین هادی الکتریسیته نیز نباشند.

خاموش کننده های هالوکربن :(Halocarbon Agent) خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هالوژن ها مانند فلور، کلر، برم یا ید بهمراه کربن می باشد. درحقیقت هالوژن ها جایگزین تعدادی از اتم های هیدروژن در هیدروکربن ها شده اند.

خاموش کننده های بی اثر: (Inert Gases) خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هلیوم، نئون، آرگون یا نیتروژن بوده و جزء فرعی آن می تواند دی اکسید کربن باشد.
گازهای گلخانه ای: (Green House Gas) هر گازی که در اتمسفر زمین، پرتوهای مادون قرمز را جذب کند، گاز گلخانه ای نامیده می شود. این گازها باعث افزایش دمای زمین می شوند.

لایه ازن: (Ozone Layer) ازن از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. در اتمسفر زمین، تاثیر امواج ماوراء بنفش خورشید بر اکسیژن، باعث بوجود آمدن لایه ازن می شود. گازهای گلخانه ای براثر آزادسازی کلر یا برم باعث تقلیل لایه ازن و درنتیجه افزایش تشعشع امواج ماوراء بنفش خورشید به سطح زمین و گرم شدن زمین و تغییر در آب و هوا می شوند.

پتانسل تقلیل لایه ازن (Ozone Depleting Potential) :عددی است که به تقلیل لایه ازن توسط یک ماده اشاره می نماید. درحقیقت این پارامتر نسبت تقلیل لایه ازن توسط جرم مشخصی از یک ترکیب شیمیائی به همان مقدار جرم توسط CFC-11 (Trichlorofluoromethane, CFCL3)می باشد.

پتانسیل گرمایش زمین: (Global Warming Potential) عددی است که به مقدار گرمایش زمین توسط یک گاز اشاره می کند. برخی از گازها با جذب امواج مادون قرمز باعث نگاه داشتن گرما تا مدت زمان خاصی در جو زمین می شوند. درحقیقت این پارامتر نسبت گرمایش مقدار مشخصی از یک گاز به گرمایش همان مقدار دی اکسید کربن می باشد. معمولاً این پارامتر در زمان های ۲۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ سال معرفی می شود. بعنوان مثال GWP برای گاز متان در بازه ۲۰ سال عدد ۷۲ می باشد. این بدین معنی است که اگریک مقدار مشخص از متان و دی اکسید کربن در هوا منتشر شوند، گاز متان طی ۲۰ سال ۷۲ مرتبه بیشتر از گاز دی اکسید کربن گرما را در محیط نگاه خواهد داشت.

مدت حضور در اتمسفر: (Atmospheric Lifetime) مطابق تعریف آژانس محافظت از محیط زیست آمریکا، این پارامتر مدت زمانی است که طول می کشد که یک ترکیب شیمیائی به عناصر اولیه و پایه ای خود بر می گردد.

انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک

بطور کلی سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک را می توان به پنج دسته زیر تقسیم کرد:
۱) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی
۲) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی
۳) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل(
۴) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
۵) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)
۶) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex

۱- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی:
از این سیستم در اطفاء حریق کلاس A و جهت خنک سازی گروه های B و C استفاده می شود. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
• – مخزن یا استخر نگهداری آب
• – پمپ های آتش نشانی
• – شیرهای کنترلی مانند Deluge Valve ، Wet Valve، Dry Valveو…
• – اسپرینکلر یا اسپری آب
این سیستم بصورت تر (Wet)، خشک (Dry) و یا ترکیبی می باشد. در سیستم تر آب با فشار مشخص در تمامی لوله ها و تا سر اسپرینکلرها وجود دارد. بر اثر افزایش دما مایع اسپرینکلر منبسط شده و باعث شکستن شیشه و در نتیجه خروج آب می شود. از مزایای این نوع می توان به سرعت بالا و قابلیت اطمینان زیاد آن اشاره کرد ولیکن معایب آن عبارتند از امکان یخ زدگی، خروج آب به علت شکستن نا خواسته اسپرینکلر، خوردگی لوله ها ، امکان گرفتگی مجاری به علت وجود مواد معلق در آب.

در سیستم خشک، بعد از آشکار سازی حریق توسط آشکارسازها، دستور فعال سازی به Dry Valve و یا Deluge Valve ارسال می شود و سپس آب در لوله ها جریان یافته و توسط اسپری آب، برروی حریق تخلیه می شود. سرعت پائین تر آن نسبت به سیستم تر از معایب این سیستم بوده ولیکن معایب سیستم تر را مرتفع نموده است.

کاربردها: برخی از کاربردهای آن عبارتند از ساختمان های اداری-مسکونی-تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها، ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها، بنادر، انبارها

انواع سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی (اسپرینکلر)
انواع سیستم افشانه آب
سیستم تر
سیستم خشک
سیستم جریان آزاد
سیستم نیمه آزاد

سیستم تر:
این سیستم دارای فشار لازم به صورت دائم می‌باشد و افشانه‌های اتوماتیک در موقع حریق مسیر را برای پاشش باز می‌نمایند. در دهانه افشانه‌ها در این شبکه یک حباب شیشه‌ای وجود دارد که هنگام بالا رفتن دما در اطراف آن، بیش از حد تحمل حباب، می‌شکند وباعث آزاد شدن مسیر جریان آب می‌شود.

سیستم خشک:
در این سیستم در حالت عادی، شیر جریان آب توسط فشار هوا،با نیتروژن بسته است و عملکردن یک یا چند افشانه اتوماتیک که حساس به دما می‌باشند باعث باز شدن شیر آب می‌شود.در صورتی که فشار منبع آب به صورت ثقلی تامین نشود، باید در سیستم یک کلیداتوماتیک حساس به فشار در مسیر تعبیه شده باشد تا در موقع لازم پمپ‌های آب را روشن نماید. در مواقعی که احتمال افت فشار آب شبکه نیز وجود دارد وجود کلید اتوماتیک وپمپ کمکی لازم می‌باشد.

سیستم جریان آزاد:
این سیستم از یکسری افشانه‌های با دهانه آزاد (باز)تشکیل شده است که شیر اصلی در هنگام نیاز توسط سیستم کاشف یا به صورت دستی باز شده و جریان برقرار می‌شود. به این روش راه‌اندازی، نیمه اتوماتیک می‌گویند.

سیستم نیمه آزاد:
در این سیستم که شبیه نوع جریان آزاد است ولی ازافشانه‌های اتوماتیک استفاده شده است پشت افشانه‌ها مقدار محدودی فشار نیز وجوددارد و هنگامی که سیستم کشف حریق شیر اصلی جریان را باز می‌کند فقط افشانه‌هایی عمل می‌کنند که قبلاً توسط گرما فعال باشند.
در طراحی سیستم افشانه، میزان آب و فشار لازم باید برای زمانی پیش‌بینی شودکه تمام افشانه‌ها در حال عمل باشند. در این خصوص دبی، فشار و حجم مورد نیاز آبباید در شبکه وجود داشته باشد.

محاسبات شبکه بر اساس دانسیته پاشش آب:
هر افشانه در هنگام عمل پاشش آب محدوده‌ای به صورت چتری در زیر خود راآب پاشی خواهد نمود. هر چه ارتفاع افشانه بالاتر باشد، قاعده این محدوده بزرگتر ودانسیته پاشش آب کمتر می‌گردد. شکل محدوده حفاظتی یک افشانه را نشان می‌دهد.برای حفظ کارایی افشانه‌ها محدوده ۱۸۰ فوت مربع تعیین شده است. این معیار یک عددکلی است و با توجه به ویژگی‌های محیطی و نوع مواد آتشگیر می‌تواند تغییر کند، لذااز معیار دقیق‌تری می‌توان استفاده نمود و آن هم ترکیب درجه خطر و مساحت است که درجدول زیر آمده است.

کدرنگ‌های آب افشانها:
آب افشانه‌ها براساس دمای عملیاتی به کدهای ذیل درجه‌بندی گردیده‌اند.
دسته‌بندی نرخ عملکرد و دمای آب افشانه‌ها و رنگ تیوپ‌های آن (کد۱۳ از( NFPA)
آب افشان‌ها به تنهایی یک سیستم مستقل و قابل قبول بوده و به نگهداری خیلی مختصری نیاز دارند.
با توجه به این که در سیستم‌های آب افشان‌تر، در داخل لوله‌ها آب می‌باشد لذا تنها باید در ساختمان‌هایی که در معرض خطر آتش‌سوزی می‌باشند، بکار برده شوند، و دمای ساختمان‌ها بایستی درحد فاصل ۴۰ درجه فارنهایت (۴ درجه سانتیگراد) یا بالاتر حفظ گردد. در مواقعی که لازم است تعدادی از آب‌افشان‌ها در محیط‌هایی با دمای پائین‌تر نصب گردند می‌تواناز مواد ضد یخ استفاده نمود. آن بخش از لوله‌های آب‌افشان در سیستم تر که در معرض دمای زیر صفر باشند، بایستی با محلول ضد یخ پر گردند.
جدول زیر در صورتی که آب افشان دارای مخزن مستقل بوده و در انشعاباتاحتمال یخ‌زدگی وجود داشته باشد از محلول‌های ضد یخ به شرح ذیل استفاده می‌شود:

گلیسیرین u.s.p یا c.p درجه پروپیلن گلیکول خالص از نظر شیمیائی U.S.P = Uneted States Pharmacopoeia %96/5

اطلاعات اولیه در خصوص طراحی شبکه آب افشان اتوماتیک:

حداقل فشار خروجی نازل‌ها بایستی ۲/۲ آتمسفر پیش‌بینی گردد.
ماکزیمم فضای قابل پوشش توسط هر پاشنده با ارتفاع سه متر حدوداً هجده(۱۸) متر مربع خواهد بود.
بعلت این که سر لوله پاشنده‌ها با دمای بیشتری در تماس باشد، لازم استفاصله آنها تا سقف به حداقل ممکن کاهش یابد، این فاصله می‌تواند حداکثر ۳۰سانتیمتر باشد.
پاشنده‌ها در زیر سقف بایستی بگونه‌ای نصب شوند که هیچ مانعی در مقابل پاشش آب به اطراف وجود نداشته باشد.
جهت تست عملکرد صحیح سیستم، لازم است هرزون یکعدد شیر تخلیه هم سایز با انشعاب پاشنده به همراه فشارسنج پیش‌بینی شود.
سایز لوله‌های اسپرنیکلر با توجه به انشعابات اخذ شده در اماکن کم‌خطر ومیان‌خطر به شرح ذیل می‌باشد.

۲- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی
سیستمهای اطفاء گازی عموما در بخشهای بحرانی از یک ساختمان اداری مانند اتاقهای کامپیوتر ، سرور ، اتاقهای مخابرات ، اتاقهای برق و سایر نواحی با ریسک بالا که استفاده از سیستمهای اطفاء آبی باعث خسارت به این سیستمها میگردد استفاده میشود.این سیستمها در نواحی حفاظت شده از قبیل انبارهای آرشیو ، آزمایشگاه ها ، توربینهای گازی ، تاسیسات روغن ، ژنراتورهای قدرت با مشهوریت کمتری استفاده میگردند.همچنین در نواحی بسته یا سرپوشیده مانند داخل کابینتهای کنترل که اطفاء حریق مورد نیاز باشد استفاده میگردند.

گازهای مختلفی وجود دارد که بسته به کاربردهای خاص میتواند انتخاب و استفاده گردد.این گازها در یک کپسول نگهداری و در هنگام فعال شدن سیستم تمام فضای اتاق با این گاز پرشده و باعث کاهش سطح اکسیژن فضا تا زیر درصد مورد نیاز برای ادامه سوختن میگردد ، یا با ایجاد یک واکنش شیمیائیی برای از بین بردن مثلث آتش ( گرما ، سوخت و اکسیژن ) از ادامه سوختن جلوگیری مینماید.

عناصر مورد استفاده عموما CO2,وArgonite, Argon ,FM20 هستند.شروع به کار سیستمهای گازی توسط یک سیستم اعلام حریق الکترونیکی میباشد.به عبارتی تشخیص حریق توسط سنسورهای حساس به دود و حرارت صورت میگیرد و عملیات اطفاء با رها سازی عناصر گازی در حداقل زمان و به سرعت انجام میگیرد
کلیه گازهای مورد استفاده در سیستمهای اطفاء حریق گازی ایمن میباشند ولی هر یک دارای مزایا و معایبی نسبت به یکدیگر میباشند.انتخاب نوع گاز وابسته به کاریرد، سطح ریسک پذیری و فاکتورهای ایمنی برای اشخاصی که در ناحیه حفاظت شده تردد دارند میباشد.
از انتخاب گاز اطفاء حریق پارامترهای فیزیکی ذیگری نیاز به بررسی و رسیدگی دارد.بررسی درستی اتاقها از لحاظ اینکه گاز در فضای اتاق باقی میماند ، در سطوح مقتضی برای زمان لازم. سیستمهای گازی نیاز به اتاق تخلیه فشار برای تطبیق فشار تخلیه داخلی . تخلیه یا استخراج گاز ممکن است نیاز به بیرون آوردن تجهیزات دیگر پس از تخلیه داشته باشد.

-۳سیستم های اطفای اتوماتیک با آیروسل پودری

سیستم های اطفای اتوماتیک با آیروسل پودری

مقدمه
به نظر می رسد در سال های اخیر انواع آتش سوزی ها بیش از پیش به وقوع پیوسته که باعث تخریب و زیان های غیر قابل کنترلی گشته اند. تا کنون به نظر می رسید این آتش سوزی ها را می توان تنها با استفاده از حجم زیادی از آب های سطحی و همچنین آب های گرانبهای شرب خاموش نمود. این امر غیر از مشکلات متعدد، باعث آلودگی های بسیار آب های سطحی و زیر زمینی شده و اتلاف منابع و خسارات مالی بسیاری را نیز در پی دارد. خاموش کننده های آیروسل بسیاری از این مسایل را حل می نمایند.

انواع بسته های آیروسل پودری DSPA

از دهه ۱۹۸۰ میلادی بسیاری از شرکت ها و موسسات اروپایی فعالیت های تحقیقاتی خود را در زمینه آیروسل های پودری (اسپرینکلر خشک با آیروسل پودری) جهت جایگزینی خاموش کننده های هالوژنه آغاز نمودند. محدودیت خاموش کننده های هالوژنه از زمان امضای پروتکل مونترآل در سال ۱۹۸۷ آغاز گردید. در سال ۲۰۰۱ میلادی اولین دستورالعمل های این پروتکل به اجرا گذاشته شد که به طور مشخص به ممنوعیت استفاده از هالوژن ها در سال ۲۰۰۳ منجر گردید.
آیروسل خشک (DSPA) همچون هالون ها به صورت حجمی عمل نموده و در فرآیند احتراق اثر می گذارد. این سیستم ها نه تنها باعث نوآوری و ساخت تجهیزات جدید برای آتش نشانان و لوازم نجات خانگی شد، بلکه سیستم های اطفای حریق ثابت در صنایع و کارخانجات را نیز دستخوش تغییر و تحولات نمود.
نحوه عملکرد DSPA
اسپرینکلر خشک با آیروسل پودری (DSPA) یا به عبارت مختصر آیروسل، از ذرات بسیار ریز ترکیبات پتاسیم تشکیل گردیده است. هنگامی کهDSPA توسط محرک های حرارتی یا الکتریکی تحریک می گردد این ذرات ریز از واحدهایDSPA تفکیک و به محیط وارد می شوند. این ذرات جامد ریز و گازهای همراه (چون CO2 و N2 و بخار آب) با هم ترکیب و یک مخلوط خاموش کننده را به وجود می آورند، اما هنگام خروج این مواد از محفظه های آیروسل از جذب کننده های بزرگ حرارتی عبور کرده که باعث جذب بخش بزرگی از حرارت این مخلوط هنگام آزاد شدن از واحدهای DSPA می گردند.

ساختار و اجزای تشکیل دهنده DSPA

شکل ۲ نشان دهنده یک واحد DSPA یا ژنراتور آیروسل است که عملکرد آن به شرح ذیل می باشد.
یک ژنراتور آیروسل متشکل از بخش های اصلی زیر است:
– بدنه فلزی در برگیرنده مواد و محرک آنها
– ترکیب جامد به وجود آورنده آیروسل
– محرک یا چاشنی
– خنک کننده یا جذب کننده حرارت
– سایر اجزا: توری ها، جداکننده ها و جهت دهنده ها
هنگام تحریک ژنراتور آیروسل، ترکیب جامد به یک آیروسل در حال انبساط سریع تبدیل می شود که دارای ذراتی در اندازه های چند میکرون است ( یک گرم از این ماده جامد حدود یک لیتر آیروسل تولید می کند). فشار مورد نیاز جهت خروج آیروسل از بدنه فلزی، از فرآیند تبدیل یک ماده جامد به آیروسل ایجاد می شود. سپس آیروسل مذکور از یک فیلتر خنک کننده طبیعی می گذرد که درآن بخش اعظم انرژی حرارتی خود را از دست می دهد. فیلتر مذکور فاقد هرگونه ماده قابل احتراق و آتش زا است و هنگام عبور آیروسل ذوب نمی شود. همچنین مانعی جهت خروج آن ایجاد نمی کند تا باعث انفجار محفظه گردد.
ماده جامد به وجود آورنده آیروسل بسیار با ثبات و فاقد هرگونه مواد آتش زا است و نسبت به تغییرات درجه حرارت مقاوم بوده و دمای احتراق ۳۰۰ درجه سلسیوس می باشد.

همانگونه که گفته شد تحریک DSPA می تواند از طرق حرارتی یا الکتریکی صورت گیرد. یک کابل حساس به حرارت از طریق ورودی ویژه به ماده جامد متصل می گردد. ادامه کابل مذکور در محیط بیرون واحد DSPA قرار می گیرد تا در صورت تشخیص حرارت ناشی از حریق وارد عمل شده و با انتقال انرژی حرارتی به ماده جامد واحد DSPA را به کار اندازد.
کابل تحریک الکتریکی از طریق ورودی مربوطه به محرک یا چاشنی الکتریکی متصل می گردد. انرژی مورد نیاز جهت تبدیل ماده جامد به آیروسل ازطریق این ورودی تامین می گردد که به نوبه خود باعث احتراق یک عنصر حرارتی و ایجاد گرمای لازم جهت تحریک ماده جامد می گردد.

بسته های DSPA نصب شده برای حفاظت گالری کابل

مبانی اطفای حریق DSPA
همانگونه که می دانیم فرآیند یونیزاسیون عبارتست از دست دادن الکترون و یا به دست آوردن یون توسط اتم ها. ترکیبات پتاسیم نیازمند حداقل انرژی جهت یونیزاسیون هستند و میزان انرژی کمی به منظور جداسازی الکترون ها از اتم های آنها مورد نیاز است و این انرژی هنگام حریق به وفور در دسترس بوده در نتیجه مولفه انرژی حریق متناسب با جذب آن هنگام یونیزاسیون کاهش می یابد. در حین فرآیند اطفای حریق، یونیزاسیون اتم های پتاسیم را می توان از تغییر رنگ شعله ها به صورتی کم رنگ تشخیص داد.

همزمان با فرآیند احتراق، واکنش های خاص میان اتم ها و بخش هایی از مولکول های بی ثبات (رادیکال ها) با یک سرعت افزایشی به وقوع می پیوندد. این فرآیند به عنوان واکنش زنجیره ای رادیکال ها نامیده می شود. این فرآیند تا زمانی که محصولات نهایی و با ثبات احتراق چون CO2 و H2O و یاKOH ( هیدروکسید پتاسیم) تشکیل گردند، ادامه می یابد. در این مرحله است که واکنش زنجیره ای رادیکال ها متوقف و شعله خاموش می شود. با استفاده از DSPA شعله ها خاموش می شوند و برای مدتی هیچگونه احتراق مجددی نمی تواند به وقوع پیوندد.
به واسطه کاهش دمای محیط توسط مواد فعالDSPA ، محیط از طرف مامورین آتش نشانی قابل دسترسی خواهد بود. در این وضعیت مامورین می توانند به طور موثر وارد عمل شده، مجروحین احتمالی را از صحنه خارج و از حریق مجدد جلوگیری کنند.

سیستم های اطفای حریق DSPA به طور ویژه برای مقابله با بازگشت حریق۱ و به درون کشیدن هوا۲ طراحی و ساخته شده اند. دسترسی به مکان هایی که در خطر این دو پدیده هستند، بسیار پر مخاطره است. سیستم های DSPA این ریسک را از بین برده و می توانند به خوبی در زیر زمین ها، فضاهای زیر شیروانی و یا در کشتی ها مورد استفاده قرار گیرند.
سیستم های مذکور هنگامی که دسترسی به منابع آب محدود است، راه حل بسیار ایده¬آلی هستند. در واقع پس از به کار بردن DSPA می توان با مقادیر کمی آب با حریق احتمالی باقیمانده مبارزه کرد. این امر به نوبه خود از آلودگی و اتلاف مقادیر زیاد آب جلوگیری شده و در زمان مورد نیاز نیز صرفه جویی می گردد.

برخی مزایای سیستم های DSPA
۱- غیر مخرب برای محیط زیست
• پتانسیل تخریب لایه ازون (ODP) برابر صفر
• پتانسیل گرمایش زمین (GWP) برابر صفر
• طول عمر اتمسفری (ALT) برابر صفر
۲- غیر مخرب برای تجهیزات
• غیر فعال با رطوبت و غیر جاذب آن
• غیر رسانا- بدون اثرات خورندگی- غیر سمی
۳- صرفه جویی در حجم و وزن
• مجموعه های DSPA دارای کوچکترین ابعاد و وزن در سیستم های اطفای حریق میباشند
۴- دارای تاییدیه های بین المللی
• سیستم های آیروسل پودری دارای تاییدیه های متعدد از سازمان های بین المللی چون
NFPA, RINA, ISO,UL/ULC

۵- سادگی در نصب و راه اندازی
• سیستم های DSPA با دارا بودن روش های مختلف عملکرد و تحریک به سادگی نصب،
سیم‎بندی و راه اندازی می گردند.

۶- عدم نیاز به سیلندرهای پر فشار یا شبکه لوله کشی آب یا گاز
• تجهیزات DSPA دارای بسته بندی خود نگهدار و فشار صفر، بسیار سبک و ایمن برای حمل و نقل بوده و نیازی به شبکه لوله کشی و نازل ندارند.

۷- سیستم های مستقل
• واحدهای DSPA قابلیت اتصال به ورودی های خارجی چون حسگرهای حرارتی (LHD) و توانایی انتخاب ورودی و فرمان به عملکرد را دارند؛ لذا می توانند به عنوان یک واحد مستقل عمل کنند.

برخی کاربردهای سیستم های DSPA

o مخابرات / پردازش اطلاعات
• رایانه ها و مراکز داده ها و سایت های رایانه ای
• مراکز سرور
• ایستگاه های مخابراتی رادیویی
• ایستگاه های پخش تلویزیون

o حمل و نقل
• کامیون ها- اتومبیل ها و اتوبوس ها
• قطارها و لوکوموتیوها
• کشتی ها و هواپیماها

o انبارهای نگهداری
• انبارها و مخازن نگهداری مواد
• آرشیوها و کتابخانه ها
o تاسیسات انرژی و برق
• ترانسفورماتورها و پست های برق
• نیروگاه ها و پست های مربوطه
• تابلوهای برق فشار قوی و متوسط
• ایستگاه های اندازه گیری و کنترل

o نیروگاه ها و تولید انرژی
• نیروگاه های برق بادی
• مراکز تولید برق بدون قطع (UPS)
• توربین های نیروگاه ها
• سیستم های تولید برق غیر متمرکز

۴- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
این سیستم موثرترین روش جهت اطفاء حریق کلاس B (سوخت های مایع) است. همچنین در کلاس A نیز قابل استفاده می باشد. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
• – مخزن نگهداری فوم (Bladder Tank)
• – دستگاه ترکیب کننده آب و فوم (Proportioner)
• – نازل
کاربرد: انبارهای مواد شیمیایی، مخازن مواد نفتی و شیمیایی، آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی

۵-سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)

یکی از سامانه‌های پیشرفته اطفای حریق خودکار آبی که امروزه به دلیل ممنوعیت استفاده از سامانه‌های اطفای خودکار به کمک گاز هالون رایج گردیده، سامانه اطفای حریق خودکار مه‌پاش۱ می‌باشد. سامانه اطفای حریق خودکار مه‌پاش به سامانه اطلاق می‌گردد که در آن آب به عنوان ماده اصلی خاموش ‏کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سامانه آب موجود در مخزن ذخیره توسط گاز نیتروژن تحت فشار قرار می‏گیرد و از طریق نازل‌های پاشنده به قطراتی بسیار ریز و به قطر حداکثر ۵۰۰ میکرون تبدیل می‌شود و بصورت مه در داخل محیط پخش و منتشر می‌گردد. از این سامانه می‌توان به دو صورت موضعی و یا تخلیه کلی استفاده نموده و در مبارزه با حریق‌ها طراحی و اجرا نمود.

سامانه اطفای حریق خودکار مه‌پاش، از بخش‌های زیر تشکیل شده است:

-۱ مخزن ذخیره آب که بر حسب حجم و فضای محل تصرف وحفاظت، در ظرفیت‌های مختلفی استفاده می‌شود.
در سامانه اطفای حریق خودکار از نوع مه‌پاش آب موجود در مخزن آن بوسیله گاز نیتروژن تحت فشار قرار می‏گیرد. سپس از طریق نازل‌های مخصوص به قطرات بسیار ریز تبدیل و بصورت مه در داخل محیط تخلیه می‌شود.
-۲ مخزن ذخیره گاز نیتروژن که برای ایجاد فشار مورد نیاز در سامانه اطفای حریق خودکار مه‌پاش استفاده می‌شود.

۳- لوله‌ها و اتصالات فشار قوی که وظیفه انتقال آب به نازل‌های آب‏پاش را برعهده دارند.

-۴ نازل‌های پاشنده مه که وظیفه آنها تخلیه آب بصورت مه می‌باشد.

– ۵ مرکز کنترل سامانه اعلام و اطفای حریق که وظیفه آن دریافت پیام‌های اعلام حریق از آشکارسازها و حسگرها و انتقال آن به تابلو کنترل مرکزی جهت پردازش و صدور فرمان اطفای حریق به سامانه مه‌پاش می‌باشد.

۶-آشکارسازهای حریق که بسته به نوع حریق و محل تصرف می‌توانتد در انواع و اقسام مختلفی در محیط نصب گردند.

تاریخچه سامانه اطفای حریق خودکار از نوع مه‌پاش
در سال ۱۹۷۴ میلادی سامانه مذکور توسط سازمان بین‌المللی دریانوردی پیشنهاد و مورد تایید قرار گرفته و در کشتی‌ها استفاده گردید. پس از تصویب پروتکل منع استفاده از مواد خاموش کننده مخرب لایه ازن نظیر ترکیبات هالون توسط اکثریت کشورهای جهان نظر کارشناسان و مهندسین حریق به استفاده بیشتر از سامانه های اطفای حریق مه‌پاش جلب شد که پس از توسعه و تکمیل این سامانه توسط موسسات تحقیقات صنعتی مورد تایید قرار گرفته و بعنوان یک سامانه جایگزین هالون در مجامع بین‌المللی جهت پوشش دادن به مکان‌های مورد نیاز معرفی گردید.

۶- سیستم اطفا حریق اتوماتیک vortex
سیستم اطفاء حریق Vortex یک سیستم ترکیبی (Hybrid) از آب و گاز می باشد.در واقع ترکیبی از WaterMist و گاز نیتروژن است.
نیتروژن تحت فشار، آب را به ذرات ۱۰ میکرونی تبدیل کرده ، با ذرات آب مخلوط شده و از نازل خارج می شود .این ذرات آب باعث خنک شدن آتش و جذب گرما می شود.
همچنین نیتروژن باعث می شود میزان اکسیژن از۱۶% (کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز برای حریق) کمتر شود

پس این سیستم همزمان از دو مکانیزم خنک کننده و مهار کردن آتش استفاده میکند

(کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز انسان برای تنفس ۱۲% است. یک سیستم Vortex میزان اکسیژن اتاق را در حد ۱۴% نگه می دارد که باعـث خفه شدن آتش می شود ولی در عین حال برای انسان مشکلی ایجاد نمیکند)

این سیستم سبز ترین سیستم اطفاء حریق می باشد چرا که اتمسفر (جو) دارای ۷۹% نیتروژن است و هیچ ضرری برای لایه ی ازن ندارد.

از دیگر ویژگی های این سیستم ،عدم نیاز به سیلندر و کپسول سر بسته و آب بندی شده می باشد(بر خلاف سایر گازها که داخل سیلندر بدون درز و تحت فشار زیاد نگهداری میشوند)

سیستم اطفای حریق ورتکس ۸۸ درصد آب کمتری به ازای هر نازل در هر دقیقه نسبت به سیستم های مه آب (Water Mist) با فشار بالا استفاده می کند.

مزایا
ایجاد حداقل رطوبت یعنی حداقل آسیب به ادوات و تجهیزات

ارائه ی سطح بالایی از حفاظت بدون استفاده از مواد شیمیایی و یا استفاده ی بیش از حد از آب

عدم نیاز به تمیز کردن پس از استفاده

شارژ و راه اندازی سریع

امن برای محیط زیست و افراد

حداقل خرابی تجهیزات استفاده شده

قابل استغاده در فضای باز

کاربرد های سیستم Vortex :
نیروگاه ها
مراکز داده ها(data center)
موزه
کتابخانه
معدن
ماشین آلات صنعتی
تولید خودرو
اطلاعات مورد نیاز جهت طراحی سیست اطفا حریق
بمنظور تسهیل در طراحی و انتخاب سیستم مناسب جهت سیستم اعلام و اطفاء حریق، اطلاعات زیر مورد نیاز طراح خواهد بود.
• شرایط محیطی و اقلیمی
شرایط محیطی و اقلیمی محل پست شامل موارد زیر بایستی مشخص گردد :
– حداکثر درجه حرارت
– حداقل درجه حرارت
– ارتفاع از سطح دریا
– رطوبت نسبی
– سرعت باد

تجهیزات و تاسیسات و فضاهای مورد نیاز جهت نصب سیستم اعلام و اطفاء حریق شامل:
و …) GIS ، – نوع پست (معمولی
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ ترانسفورماتورها
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ راکتورها) در صورت وجود)
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ خازنها (در صورت وجود(
-تعداد، ابعاد و نوع سالن ها و اتاق های مورد حفاظت (شامل سالن کنترل، اطاق دیزل، کلیدخانه فشار متوسط، گالری کابله ا،کانالهای کابل و…
– طول سینی های نصب شده در گالری کابل یا کانال کابل زیر اطاق کنترل
– تعداد و مشخصات سایر فضاهای مورد نظر برای حفاظت از آتش
حفاظت ساختمان کنترل در برابر آتش
در ساختمانهای کنترل به دلیل وجود انبوه کابلهای کنترل و قدرت در زیر تابلوهای کنترل و رله و همچنین وجود کانال یا گالری کابلها احتمال بروز حریق وجود دارد.
است. CO2 سیستمهای حفاظت از آتش جهت ساختمانهای کنترل و رله معمولاً با
سیستم های اعلام و اطفاء حریق در پستهای فشارقوی
سیستم اطفاء حریق برای سالن کنترل
ارجح آن است که ساختمانهای کنترل حداقل دارای دو خروجی باشند . این خروجیها می بایست در دو انتهای مخالف ساختمان جهت پیشگیری از امکان گیر افتادن کارکنان در آتش ایجاد گردند. درها می بایست به سمت خارج باز شوند. آرایش تجهیزات می بایست بنحوی طراحی شوند که کارکنان بتوانند از هر دو انتها از ناحیه تجهیزات خارج گردند.
می تواند بفرم کپسولی (از نقطه نظر هزینه کمتر) و یا نصب شده (ثابت ) باشد. CO سیستمهای حفاظت از آتش ۲ سیستم های نصب شده ثابت به دو نوع اتوماتیک و غیراتوماتیک تقسیم بندی می شوند. در این نوع سیستم هنگام شروع عملکرد،سیستم تهویه بطور خودکار قطع شده و دریچه های تهویه بسته می شوند. گاز خاموش کننده آتش در سیلندرهایی که داخل ساختمان کنترل قرار داده می شود نگهداری شده و در صورت بروز حریق و تشخیص آن توسط واحدهای آشکارساز، این گاز توسط سیستم لوله کشی و پاشنده های مربوطه که در اطراف اتاق و بالای پانلها و یا کابلها در گالری کابل تعبیه شده اند منتشر می شود . در صورتی که دستور انتشار گاز توسط سیستم کنترل و بدون دخالت نفرات انجام گیرد ، سیستم اتوماتیک بوده و اگر این دستور توسط پرسنل باید توسط اپراتور با فشار CO صادر گردد سیستم غیر اتوماتیک (نیمه اتوماتیک یا دستی می باشد). در سیستم نیمه اتوماتیک)
پاشش ۲
دادن دگمه انجام گیرد در حالیکه در حالت دستی این عمل با باز کردن شیر توسط اپراتور صورت خواهد گرفت. در این سیستمها فعا ل کننده ها معمولاً کپسول های نیتروژن می باشند که به یک شیر برقی متصل هستند. در روش نیمه اتوماتیک که به روش پنوماتیکی عمل میکند، باز Co در اثر عملکرد شیر برقی نیتروژن داخل کپسول آزاد شده و در نتیجه شیرهای خط ۲ به صورت دستی بجای شیر برقی که به کپسو لهای فعال کننده Co وارد فضای اتاق می شود. در سیستمهای پاشش ۲ Co2 شده ونیتروژن متصل است ، شیرهای سوزنی قرارداده می شود و اپراتور مستقیماً شیر سوزنی را باز می کند و نیتروژن شیرهای پنوماتیکی از کپسولها خارج شده و از طریق نازلهای نصب شده وارد اتاق می گردد. Co2 روی خطوط را باز کرده ودر مکانهایی که کارکنان بصورت تمام وقت در آن محلها حضور ندارند مانند کلیدخانه ها و باتری خانه ها و امثال آن جهت اطفاء استفاده نمود ولی در سالن کنترل بعلت حضور تمام وقت کارکنان در تمام ساعات CO2 حریق می توان از سیستم اتوماتیک پاشش مناسب و ضروری بنظر نمیرسد و احتمال خارج نشدن به موقع کارکنان قبل از عملکرد CO2 شبانه روز سیستم اتوماتیک پاشش و یا حتی از CO2 و در نتیجه احتمال خفگی وجود خواهد داشت. بنابراین در این موارد از سیستم نیمه اتوماتیک پاشش۲ CO سیستم که در محل قرارداده می شوند استفاده می گردد. CO2 کپسولهای دستی قابل حمل

سیستم اعلام حریق برای سالن کنترل
در سالن کنترل به علت وجود کابل و علم به این مطلب که کابلها ک ند سوزند ( اکثر کابل ها در پس تها از نوع تاخیرانداز در مقابل آتش ۱ هستند و در اثر سوختن حرارت زیادی ایجاد نمی کنند باید از آشکارسازی استفاده نمو د که حساسیت بالایی داشته باشد .
آشکارسازهای دودی گزینه مناسبی برای این نواحی می باشند. این آشکارسازها با توجه به حساسیت بالای خود قدرت آشکارکردن حریق را در مراحل اولیه بروز آتش دارند.
۱- Fire retardant

معیارهای طراحی سیستمهای اعلام و اطفاء حریق ۲۱
البته برای جلوگیری از اعلام خبر های اشتباه ، این آشکارسازها باید در محیطهای نسبتاً تمیز نصب شوند تا در اثر آلودگی و دود محیط به اشتباه آلارم آتش سوزی صادر نکنند. گزینه مناسب دیگر استفاده از آشکارسازهای حرارتی است.
سیستم اعلام حریق برای اطمینان بصورت عملکرد دو کانال از دو کانال در نظر گرفته می شود آشکارسازها به صورت سری هستند یعنی در این حالت حداقل دو کراسینگ تعریف شده که در صورت اعلام حریق از طرف هر دوی آنها سیستم اطفاء حریق به کار می افتد. در واقع آلارم برای هر مسیر بصورت مستقل ارسال می گردد ولی عمل اطفاء حریق تنها در صورت ارسال دو سیگنال
توام انجام می گیرد. در این حالت می توان از آشکارسازهای دودی و حرارتی به صورت ترکیبی استفاده نمود.
در سالن هایی که سیستم اطفاء حریق نصب شده به صورت ثابت وجود دارد از آژیرهای صوتی و چراغ گردان برای اطلاع افراد از استفاده می شود. CO2 پاشش۲ در نظر گرفته شده جهت اعلام حریق تنها از آشکارسازها استفاده شده و خروجی آنها مستقیماً CO2 در محلهایی که فقط کپسول
به تابلوی مرکزی اعلام حریق ارسال خواهد شد.
در انتهای این فصل سیستم اعلام حریق یک نمونه ساختمان کنترل آمده است.

چگونگی حفاظت ساختمان کلیدخانه
در صورتیکه کلیدهای موجود در کلیدخانه پست ۱ از نوع روغنی باشند این ساختمان از مناطق پرخطر محسوب شد ه و طراحی سیستم اطفاء حریق می بایستی برای آن انجام گیرد . با توجه به اینکه در این ساختمان کارکنان به طور دائم حضور نداشته و رفت و آمد افراد به این مکان کم است ، سیستم اطفاء حریق اتوماتیک برای این فضا مناسب تر است در صورتیکه کلیده ای موجود در این
ساختمان روغنی نباشند استفاده از سیستم اطفاء حریق با کپسولهای خاموش کننده پیشنهاد می گردد.
شرح سیستم اطفاء حریق در کلیدخانه های فشار متوسط
و خلاء به جای کلیدهای روغنی، توصیه می شود در کلیدخانه های فش ار متوسط از SF با توجه به جایگزین شدن کلیدهای ۶ جهت اطفاء حریق استفاده شود. Co کپسولهای ۶ یا ۱۲ کیلوگرمی ۲
شرح سیستم اعلام حریق در کلیدخانه
سیستم اعلام حریق در کلیدخانه می تواند مشابه سالن کنترل انتخاب شده و ضمن استفاده از آشکارسازهای دودی از دو ورودی اعلام بصورت کراسینگ استفاده کند تا احتمال اشتباه به حداقل برسد. بصورت اتوماتیک انجام می گیرد می بایستی از آژیرصوتی ۲ و چراغ گردان ۳ استفاده شود . آژیر Co در کلیدخانه هایی که پاشش ۲ به کار می افتد تا اگر احتمالاً افرادی در آن محلها وجود Co صوتی بعد از اعلام حریق از طرف هر دو کانال و درست قبل از پاشش ۲
• Switchgear room
• Sounder
• Beacon

سیستم های اعلام و اطفاء حریق در پستهای فشارقوی
به کار می افتد که در این صورت نشانگر این است که درآن Co دارند هر چه سریعتر خارج شوند . چراغ گردان نیز بعد از پاشش ۲ پاشیده شده و امکان ورود به آن مناطق در حال حاضر وجود ندارد. Co مناطق ۲ در کلیدخانه های فشار متوسط بعد از حس کردن دود توسط آشکارسازه ا سیگنال اعلام حریق به اتاق فرمان ارسال شده و اپراتور از وجود آتش مطلع میشود.
چگونگی حفاظت از باتری خانه
در باتری خانه می توان از سیستم کپسولی یا سیستم اطفاء حریق اتوماتیک بعلت عدم حضور دائمی کارکنان استفاده نمود. سیستم اعلام حریق آن نیز مشابه ساختمان کلید خانه می باشد. در باتری خانه بعلت قابلیت اطمینان بالاتر آشکارسازهای حرارتی، از این نوع آشکارساز استفاده می شود همچنین به علت احتمال انفجار در این مکان از تجهیزات ضدانفجار بهره گرفته می شود. اگر باتر ی ها در
فضاهای محدود و بسته قرار گیرند گاز هیدروژن خارج شده از آنها می تواند با درصد تمرکز معینی به یک ناحیه انفجار تبدیل شود. لذا سیستم خروجی پیوسته ای می بایست در باتری خانه نصب شود.
روی در ورودی باتری خانه باید تابلوی سیگار کشیدن ممنوع یا ورود شعله ممنوع نصب گردد .کلیدهای روشنایی می بایست در خارج از اتاق قرار گیر ند. کلیه دستورات مربوط به سیم کشی، تجهیزات روشنایی و نصب چشم شورها می بایست مطابق با کدهای مربوطه باشد . همچنین برای عدم صدمه دیدگی رله ها در اثر تماس با بخارات اسید ی با غلظت بالا می بایست پیش بینی هایی جهت جلوگیری از تجمع گازها توسط تهویه مطبوع باتری خانه صورت گیرد.
چگونگی حفاظت از دیزل خانه
در پستهایی که دیزل خانه وجود دارد سیستم اطفاء و اعلام حریق نیز ضروری می باشد.
سیستم اطفاء حریق دیز لخانه
اطفاء حریق در دیزل خانه به دو صورت زیر امکان پذیر است :
الف- روش پاشش آب بصورت اتوماتیک :
در پستهایی که از این روش استفاده م یشود، می بایست مخزن آب آتش نشانی وجود داشته باشد. پس از ارسال پیام توسط سیستم اعلام حریق ، پمپهای آتش نشانی شروع بکار کرده و آب مخزن آتش نشانی به طرف ساختمان دیز لخانه پمپ شده و توسط سیستم لوله کشی از طریق نازلهای آب تخلیه می گردد. بصورت اتوماتیک co
ب- روش پاشش گاز ۲
این روش مشابه سیستم اطفاء حریق سالن کنترل بوده و پس از ارسال پیام توسط سیستم اعلام حریق ، شیرهای برقی روی سیلندر باز شده و گاز از سیلندرهای مربوطه آزاد می شود و از طریق نازلهای تعبیه شده وارد فضای ساختمان دیزل خانه می شود.
معیارهای طراحی سیست مهای اعلام و اطفاء حریق ۲۳
سیستم اعلام حریق دیز لخانه
در سیستم اعلام حریق دیزل خانه بهتر است از آشکارسازهای حرارتی ۱ استفاده شده و این کار بصورت عملکرد دو کانال در نظر گرفته شود. در این صورت برای هر ناحیه حداقل دو کراسینگ تعریف می شود که در صورت ارسال دو سیگنال، سیستم اطفاء بکار می افتد. قبل از پاشش دی اکسیدکربن (در سیستم های اطفاء حریق با گاز دی اکسید کربن آژیرهای صوتی عمل کرده و سپس
چراغ گردان بکار می افتد.
چگونگی حفاظت از کانالهای کابل – گالری کابلها
به عنوان ماده عایقی و غلاف لازم جهت هادی های کابل های کنترل و قدرت مورد استفاده زیادی دارد . اگر آتش به PVC نزدیک شود مشتعل شده و باعث انتشار آتش در طول کابل می گردد. بنابراین کابلهای نصب شده در سینی ها، زیر کف (کف PVC کاذب) یا در کانالها (ترانشه ها می تواند آتش را از یک ناحیه به نواحی دیگر پخش کند. استفاده از روشهای پیشگیری و یا اطفاء
حریق به صورت منفرد یا توام می تواند برای عدم اشاعه آتش درکانالها و گالری کابلها بکار رود و تجهیز بیشتر هر کدام از این روشها عامل پیشگیری و یا اطفاء موجب تقلیل تجهیز عامل دیگرخواهد شد .توصیه می شود به عامل پیشگیری آتش بیش از اطفاء حریق توجه گردد

مشخصات فنی سیستم های اطفاء حریق
-۱-۳-۳ مشخصات فنی سیستم اطفاء حریق با گاز دی اکسیدکربن
مشخصات گاز دی اکسیدکربن
دی اکسیدکربن استفاده شده برای شارژ اولیه باید عاری از آب و سایر ناخالص ی ها باشد تا از خوردگی در کپسول و یا خروج دی اکسید کربن از نازل جلوگیری شود . دی اکسیدکربن بدست آمده از یخ خشک دی اکسید کربن مورد قبول نم ی باشد مگر اینکه عملیات جداسازی آب و روغن از دی اکسید کربن انجام گیرد.
سیلندرهای دی اکسیدکربن
کپسول های دی اکسیدکربن در انواع ۶ کیلوگرمی و ۵۰ کیلوگرمی که به ترتیب دستی و چرخدار میباشد مورد استفاده قرارمی گیرد. کپسول های دستی و چرخدار باید طوری باشند که بتوان به سادگی از آنها استفاده نمود و دستورالعمل استفاده از آنها که دارای تاریخ بررسی ، نام بررسی کننده و تاریخ شارژ مجدد آنها است باید در روی کپسول ها نصب گردد. جهت نگهداری کپسو لهای
چرخدار در محوطه پست نیاز به آشیانه حفاظتی کپسول در مقابل باران، برف و نور آفتاب م یباشد.
برای هر کدام از سیلندرها باید یک وسیله ایمنی (ضامن یا اهرم ایمنی در نظر گرفته شود . مقدار دی اکسیدکربن مورد نیاز جهت فضاهای حفاظت شده در برابر آتش بستگی به درصد غلظت دی اکسید کربن در نظر گرفته شده در آن محلها دارد
درصد غلظت دی اکسیدکربن را بر ای برخی از مصارف پیشنهاد می کند. در این جدول ضریب شناوری ۱ براساس شرایط آزمون های شماره ۱۲ NFPA) عملی بدست آمده است)
۱- Flooding factor
لوله ها واتصالات
۳۴۴ با را داشته باشند. جنس لوله ها و / در سیستم های پرفشار ، لوله و اتصالات مربوطه می بایست حداقل تحمل فشار ترکیدگی ۸ اتصالات باید مطابق زیر باشد :
ANSI B- و ۳۶.۱۰ ASTM A الف- لوله های آهنی، لوله فولادگالوانیزه یا فولاد سیاه مطابق استاندارد ۵۳ و شیلنگ های انعطاف پذیر فل زی مطابق استاندارد ASTM B- ب- لوله های غیرآهنی، بدون درز و مسی مطابق استاندارد ۸۸
ANSI B140
شیرها
۴۱۳ بار در شرایطی که فشار ثابتی به / شیرهای استفاده شده در سیستم پرفشار می بایست دارای حداقل تحمل فشار ترکیدگی ۷
۳۴۴ بار در حالیکه تحت فشار ثابتی قرار ندارد می باشد. / شیر وارد می شود و ۸
نازلهای تخلیه
نازلهای تخلیه شامل یک مجرای خروج اریفیس است و هر قسمت شیپوری شکل ، پوسته و نظایر آن نیز می تواند وجود داشته باشد. نازلهای تخلیه می بایست مقاومت کافی برای استفاده با فشار کارکرد مورد انتظار را داشته باشند و قادر باشند در برابر خرابیهای مکانیکی نرمال و همچنین دماهای مورد انتظار بدون تغییر شکل پایداری کنند و همچنین از فلزاتی که در برابر خوردگی مقاوم باشند ساخته شده باشند.
نازلها باید بگونه ای وصل شوند و تکیه گاهها باید به نوعی باشند که به آسانی از جای خود حرکت نکنند. همچنین نازلها می بایست بطور دائمی برای شناسایی نازل و نشان دادن قطر معادل اریفیس علامتگذاری شوند.
علامتگذاری می بایست به آسانی بعد از نصب قابل خواندن باشد.
۳) باشد. نازلهای تخلیه – ۲) و ( ۳ – اریفیس استاندارد، اریفیسی است که یک ورودی گرد داشته و نرخ تخلیه آن مطابق جدول ( ۳ می بایست دارای درپوش برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی باشند بگونه ای که در هنگام کارکرد یک سوراخ مسدود نشده در نازل وجود داشته باشد.

مشخصات فنی تجهیزات مورد استفاده در سیستم اطفاء حریق با پاشش آب
یک سیستم آب پاش شامل مخزن آب ، پمپ آب و همچنین آب فشان ۱ می باشد. قسمتهایی از سیستم لوله کشی و تهیه آب می تواند زیرزمینی بوده و قسمت آب فشانها که در داخل ساختمان نصب میشود باید در بالای زمین و به سقف و دیوارها متصل شود. آب فشانها باید توسط رایزر به پمپهای آتش نشانی متصل گردند. پمپ آب باید از نوع سانتریفوژ باشد . بدنه پمپ باید از آهن ریخته گری و محور آن از نوع فولاد زن گنزن بوده و اتصالات برنزی داشته باشد.
۱ ۲ بار طراحی شوند با توجه به نوع ناحیه و مقدار مخاطره آمیز بودن / سیستمهای آب پاش می بایست برای حداکثر فشار کارکرد ۱
۴ آمده است. منظور از خطر متوسط گروه ( ۱) و ( ۲) مناطقی است که به آن، میزان آب مورد نیاز جهت اطفاء آتش د ر جدول ( ۳

آزمون های پذیرش
کپسولهای آتش نشانی
آزمون هیدرواستاتیکی
اگر بر روی کپسولهای آتش نشانی اثراتی همچون خوردگی یا خرابیهای مکانیکی مشاهده شود باید تحت آزمون هیدرواستاتیکی قرار بگیرند . این آزمون باید توسط اشخاص مجرب و به همراه دستگاهها و تسهیلات مناسب برای آزمون، انجام شود . کپسولها در فواصلی که در جدول زیر ذکر شده است می بایست آزمون هیدرواستاتیکی شوند.

آزمون فشار
شماره ۱۰ در فشار ۳ NFPA کپسولهای دی اکسیدکربن می بایستی مطابق با استاندارد
۵ برابرفشار نامی که روی سیلند ر حک شده است، تحت آزمایش قرار گیرند.
۱دارند می بایست تحت فشار ۲۰۰ بار آزمایش شوند. ICC خاموش کننده های دی اکسیدکربن که مشخصات ۳
مجموعه شیلنگ و متعلقات دی اکسیدکربن می بایست درفشار ۹۰ بار تحت آزمایش فشار هیدرواستاتیکی قرار بگیرند. مجموعه شیلنگ و متعلقات پودر شیمیایی خشک و پودر خشک میبایست در فشار ۲۰ بار تحت آزمایش هیدرواستاتیکی قرار بگیرند.
سیستم های آب پاش
شستشوی سیستم لوله کشی
بمنظور رفع هرگونه جسم خارجی ، سیستم لوله کشی مدفون می بایست قبل از اتصال به رایزرها شستشو داده شوند. برای اطمینان از تمیزی سیستم باید شستشوی لوله کشی برای مدت کافی ادامه یابد
آزمون هیدرواستاتیکی
۱۳ بارکمتر نباشد یا در / همه سیستم هایی که شامل لوله کشی مدفون هستند می بایستی برای مدت ۲ ساعت در فشاری که از ۸ بار بیشتر است ، آزمون / ۱۰ بار بالاتر است) به اندازه ۴ / فشاری که از فشار حداکثر سیستم (وقتی که حداکثر فشار سیستم از ۳ هیدرواستاتیکی شوند. آزمون فشار باید از یک گیج واقع در یک نقطه با ارتفاع کم خوانده شود.
– سیستم های اطفاء حریق با دی اکسیدکربن
آزمون فشار
آزمایش فشار با استفاده از هوای خشک، نیتروژن یا دی اکسیدکربن برای اطمینان از فشار مکانیکی سیلندرها سیستم های توزیع لوله کشی و لوله کشی به فشارسنج ها انجام می شود.
آزمون عملکردی ۱
برای تشخیص اینکه سیستم بطور صحیحی نصب شده و وظایف مشخص شده را به نحو مناسبی انجام می دهد، آزمون های زیر می بایست انجام گیرد:
الف- در نصب سیستم می بایست بازبینی چشمی انجام شود . لوله کشیها، تجهیزات عملکرد و نازلهای تخلیه می بایست از نظر اندازه و موقعیتهای مناسب بررسی شوند. موقعیتهای آلارمها با تجهیزات آزادسازی اضطراری مطابقت داشته باشد.
ب- برچسب زدنهای وسایل برای معرفی مناسب و دستورالعملها باید چک گردد و اطلاعات روی صفحه مشخصات کانتینرهای ذخیره با مشخصات فنی مقایسه شود.
ج- یک آزمون تخلیه جزئی برای مطابقت فشار مکانیکی لوله کشی و تجهیزات همراه آن انجام شود.
د- آزمون های غیر مخرب باید روی وسایل ضروری برای کارکرد مناسب سیستم شامل آشکارسازها و دستگاههای فعال کننده انجام شود.
آزمون تخلیه جزئی ۱
آزمون تخلیه جزئی دی اکسیدکربن برای بازبینی انسداد لوله ها انجام می شود. دی اکسیدکربن مایع برای هر نازل تخلیه مشخص شده و همه دستگاههای عملکرد فشار برای کارکرد مشخص شده بررسی می شوند.
آزمون تخلیه کامل ۲
الف- کاربرد موضعی : تخلیه کامل مقدار دی اکسیدکربن طراحی شده از سیستم لوله کشی برای اطمینان از اینکه د ی اکسیدکربن بطور کامل همه نواحی مخاطره آمیز را برای مدت زمان لازم در مشخصات طراحی و کارکرد دستگاههای عملکرد فشار می پوشاند.
ب- شناوری کل : تخلیه کامل تمامی مقدار د ی اکسیدکربن طراحی شده از میان سیستم لوله کشی برای اطمینان از اینکه دی اکسیدکربن به نواحی خطر تخلیه شده و به تمرکز مورد نظر رسیده و برای مدت زمان لازم و ذکر شده در مشخصات طراحی و دستگاههای عملکرد فشار باقی می ماند.
آزمون آشکارسازها
– آزمون اطمینان از عملکرد
– آزمون مشخص نمودن حساسیت
(NFPA 72 E) – آزمون با منبع حرارتی برای آشکارساز حرارتی (مطابق با
(NFPA 72 E) – آزمون با منبع دود برای آشکارساز دودی (مطابق با آزمون عملکرد کنتاکتهای آشکارسازهای فیوزدار
نقشه ها و مدارکی که باید ارسال شود
نقشه ها و مدارکی که جهت طراحی سیستم اعلام و اطفاء حریق باید توسط پیمانکار ارسال شود بشرح زیر می باشد :
مدارک شرح سیستم اعلام حریق
این مد ارک شامل شرح تجهیزات استفاده شده جهت اعلام حریق و چگونگی قرارگیری آشکارسازها و محل قرارگیری تابلوها و شرح مختصری از آنها و همچنین شامل تعریف نواحی (زونهای مختلف در ساختمانهای پست می باشد.
– شرح سیستم اطفاء حریق
این مدرک نیز مشابه مورد الف شامل شرح تجهیزات ، نحوه اطفاء حریق و محاسبه میزان ماده خاموش کننده ،برای مثال مقدار دی اکسیدکربن مورد نیاز و همچنین تعداد نازلها در هر ناحیه می باشد
نقشه های لوله کشی و ابزار دقیق ۱
این نقشه ها نشان دهنده سیستم اعلام و اطفاء حریق هر ساختمان و یا مجموعه ای از نواحی زونهای مرتبط با یکدیگر می باشند.

نقشه های آرایش لوله کشی ۲
شامل چگونگی لوله کشی داخل ساختمان و همچنین محل دقیق قرارگیری نازلها همراه با کلیه جزئیات مربوطه از قبیل تکیه گاهها، اتصالات و شیرآلات می باشد.
نقشه آرایش آشکارسازها در ساختمان ۳
این نقشه شامل چگونگی ارتباط آشکارسازها و همچنین محل دقیق قرارگیری آنها و جزئیات مربوط به آنها می باشد.
نقشه ورودی و خروجی سیگنالها به تابلو ۴
این نقشه ورودی و خروجی سیگنالها از آشکارسازهای داخل ساختمان به تابلوهای محلی و مرکزی و بالعکس را نشان می دهد.

نقشه محوطه
این نقشه نشان دهنده کلیه کابل کشیها و همچنین نقشه لوله کشی اگر در محوطه لوله کشی شود است.
جداول گارانتی
مربوط به I که در ادامه آمده است جداول مربوط به خرید تجهیزات سیستم اعلام و اطفاء حریق می باشد. جدول II و I جداول نیز مربوط به مقادیر گارانتی II مقادیر نامی و مشخصات سیستم اعلام و اطفاء حریق است که توسط خریدار تکمیل می شود. جدول شده فروشندگان می باشد که در ارزیابی آنها مورد استفاده قرار می گیرد.

کپسولهای خاموش کننده
نگهداری و شارژ مجدد این کپسولها میبایست توسط افراد آموزش دیده که انواع مناسبی از ابزار و مواد شارژ مجدد، روغنها و بخشهای جایگزین پیشنهادی سازنده را در دسترس دارند، انجام شود. بازرسی کپسو لها باید به صورت ماهانه انجام گیرد.
بازرسی کپسول ها شامل یک بازبینی سریع است که کپسول در دسترس بوده و عمل خواهد کرد و اطمینان از اینکه خاموش کننده کاملاً شارژ بوده و قابل عمل کردن می باشد و مشاهده اینکه در محل معرفی شده قرارد ارد و همچنین عمل نکرده است و اشکال فیزیکی در آن رؤیت نمی شود.
نگهداری کپسول ها شامل بازبینی کامل و دقیق است و اطمینان از اینکه خاموش کننده بطور ایمن و موثری عمل خواهد کرد. این عمل شامل بررسی دقیق، تعمیر اساسی یا جایگزینی کپسول خواهد بود.

دستورالعملهای بازرسی کپسول ها
کپسول باید در محل مشخص شده قرار گیرد. دسترسی و مشاهده کپسول نباید مسدود شده یا با مانع همراه باشد. دستورالعملهای عملکرد نوشته شده روی صفحه مشخصات هر کپسول باید خوانا و شفاف باشد.
هرگونه خرابی فیزیکی قابل مشاهده، خوردگی، نشتی یا مسدود شدن نازلها باید مورد توجه قرار گیرد. قرائت فشارسنج ها وقتیکه در رنج عملکرد نیستند، باید مورد توجه قرار گیرد.
پرسنلی که بازرسیها را انجام می دهند باید اینبازرسی ها را جهت اعمال اصلاحی مورد لزوم برای آن خاموشکننده مربوطه ثبت نمایند.
در پایان هر ماه تاریخ بازرسی انجام شده توسط کارکنان باید ثبت شود.

دستورالعمل های نگهداری کپسول ها
عملیات نگهداری کپسولها می بایست در فواصل سالانه یا هر وقت که شر ایط خاصی بوسیله عمل بازرسی کپسولها ارائه شده باشد، انجام شود.
۱ کف می بایست حداقل هر ۵ سال یکبار جایگزین شوند. AFFF خاموش کننده های از نوع عامل هر شش سال یکبار خاموش کننده های تحت فشار که هر ۱۲ سال یکبار نیاز به آزمایش هیدرواستاتیکی دارند باید خالی شوند و تحت دستورالعملهای نگهداری قرار بگیرند.
خاموش کننده های خارج از سرویس برای نگهداری یا شارژ مجدد می بایست بوسیله خاموش کننده یدکی با همان نوع و نرخ خاموش کنندگی یکسان جایگزین شوند.

سیستم دی اکسیدکربن
دستورالعملهای آزمون و نگهداری سیستم می بایست مطابق نظر سازنده انجام گیرد. این دستورالعمل باید شامل آزمون های اولیه تجهیزات و همچنین بازرسی های دوره ای و دستورات نگهداری سیستم باشد. هرگاه بازرسی های دوره ای ایجاب نماید آزمون های تخلیه مناسب باید انجام شود.
بین آزمون ها و بازرسی های منظم و از پیش تعیین شده سرویس، سیستم باید توسط افراد صلاحی تدار، مورد بازرسی بصری قرار بگیرد.
حداقل هر شش ماه یکبار ، کلیه سیلندرهای پر فشار می بایست وزن شوند و وزن و تاریخ آخرین آزمون هیدرواستاتیکی یادداشت شود. سیلندرهای تحت فشار استفاده شده در سیستمهای اطفاء حریق اگر بیش از پنج سال از تاریخ آخرین آزمون گذشته باشد نباید بدون آزمون هیدرواستاتیکی شارژ مجدد شود . بطور پیوسته و بدون تخلیه شدن، سیلندرها می توانند برای حداکثر ۱۲ سال از تاریخ
آخرین آزمون هیدرواستاتیکی در سرویس باقی بمانند. در پایان ۱۲ سال آنها باید تخلیه شده و قبل از برگشت به سرویس مجدداً مورد آزمون قرار گیرند .در هر زمانی که محفظه سیلندر افت وزنی بیش از ۱۰ درصد نشان بدهد، می بایست مجدداً پر شده و جایگزین گردد.
در سیلندرهای کم فشار، حداقل هر یکماه گیجهای سطح مایع می بایست مشاهده گردد و اگر افت بیش از ۱۰ درصد نشان را داد،می بایست مجدد اً پر شود مگر آنکه حداقل گاز مورد نیاز را همچنان تامین نماید.

سیستمهای آب پاش
بمنظور اطمینان از اینکه این سیستمها در زمان وقوع آتش سوزی به شکل مناسبی عمل خواهند کرد، می بایس ت بطور موثری مراقبت و نگهداری شوند. این سیستمها می بایست توسط افراد آموزش دیده و بصورت دوره ای سرویس و آزمایش شوند. دستورالعملهای عملکرد و نگهداری می بایست در دسترس بوده و توسط کارکنان مطالعه شود. هر هفته ، می بایست بازرسی های منظم انجام گیرد و تجهیزات باید بصورت چشمی برای خرابیهای قابل مشاهده همانند شکست یا از دست دادت بخشها، بارگذاری نازلها یا سایر تعمیرات بازبینی شود. پیش بینی های لازم برای اطمینان از تهیه آب و اینکه همواره سیستم در شرایط عملکرد کامل میباشد، می بایست در نظر گرفته شود.
صافیها، بجز صافیهای مربوطه به هر نازل، می بایست بعد از هر عملکرد یا آزمایش جریان ۱ بازرسی شوند و اگر لازم باشد تمیز شود. بازرسی ها و تمیزکاری های معمول می بایست بطور سالیانه انجام شود.
همه لوله کشیها می بایست در فواصل منظم برای تعیین شرایط و تخلیه مناسب آزمایش شوند . فواصل بازرسی ها به شرایط محلی بستگی دارد ولی نباید از یکسال بیشتر باشد.
آزمایش جریان می بایست حداقل هر ۵ سال یکبار انجام شود.
شیرهای کنترلی و تجهیزات آشکارساز اتوماتیک می بایست هر سال توسط کارکنان با تجربه آزمایش شوند . آشکارسازهای گازهای قابل اشتعال می بایست حداقل هر سه ماه یکبار توسط کارکنان صلاحیت دار آزمایش شده و کالبیره گردند.
۱ شیرهای عمل کننده ۲ می بایست حداقل هر سال یکبار عمل O.S.Y دستگاهها و شیرهای قطع دستی شامل شیرهای کشویی نوع کنند.
همه نازلها می بایست برای قرارگیری در موقعیت مناسب ، بارگذاری خارجی و خوردگی بازرسی شوند و اگر نیاز باشد در فواصلی که از ۱۲ ماه بی شتر نباشد ، تمیز شوند . ممکن است شرایط محلی یک چنین بازرسیها و تمیزکاریهایی را در فواصل کمتر ایجاب نماید و ممکن است بازرسی داخلی نیاز باشد. بعد از هر عملکرد، نازلهای اسپری باید باز شده و نازل و صفحه آن تمیز گردد

منابع و مراجع
شماره ۱۰ : سیستم آتش نشانی قابل حمل NFPA -1 استاندارد
شماره ۱۲ : سیستم آتش نشانی دی اکسیدکربن NFPA -2 استاندارد
کتاب سیستم حریق اقای سلطان دوست
اینترنت
تجربه کاری

مطلب پیشنهادی

جنگل برای کیست؟

جنگل برای کیست تحقیق و داستانی درباره جنگل و اهمیت حیاتی آن برای ما و …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *