مهندسی ژنتیک

مهندسی ژنتیک ( genetic engineering )

مقدمه
آیا درباره شبیه سازی ، نوزادان آزمایشگاهی و جانورانی که بخش های بدن انسان را تولید می کنند چیزی شنیده اید این دستاوردها نتیجه ی پژوهش هایی است که در دانش ژنتیک صورت گرفته است پیشرفت هایی که در این زمینه صورت می گیرد پیوسته از رسانه های گروهی اعلام می شود.
در قرن حاضر خبرهای جدیدتری را درباره دستاوردهای علم مهندسی ژنتیک خواهید شنید برای درک هر چه بهتر ژنتیک باید از آن چه در درون بدن ما وجود دارد شناخت کافی بدست آوریم .
ما نیز در این تحقیق کوشیده ایم تا به این هدف آگاهی از بدن و ساختار آن دست یابیم و اطلاعات شگفت انگیزی از علم ژنتیک را بیان کنیم .

همه چیز درباره ژنتیک

 genetic engineering
بدن انسان از میلیاردها سلول بسیار کوچک ساخته شده است درون هر سلول هسته ای وجود دارد که همه فعالیت های سول را تنظیم می کند درون هر هسته ی سلول ذره های بسیار ریزیوجود دارند که دستورهای لازم را برای تعیین ویژگی های ظاهری شما و چگونگی کار اندام های بدن در خود دارند .
هر کدام از این دستورها را “ژن” می نامند و پژوهش درباره ی این ژن ها را دانش ژنتیک می گویند در گذشته هیچ کس از وجود ژن ها آگاه نبود مردم ویژگی های ظاهری مثل داشتن موهای قرمز یا گوش های بزرگ را که از نسلی به نسل دیگر می رسید امری عادی می پنداشتند اما درباره این موضوع که چگونه از پدر و مادر به فرزند می رسد چیزی نمی دانستند سرانجام در قرن بیستم وجود ژن ها در هسته ی سلول ها کشف شد و دانستیم ژن ها به عنوان ماده ی ورراثتی کار می کنند و عامل اصلی رسیدن ویژگی ها و صفت ها از نسلی به نسل دیگرند پس از این دستاورد بزرگ دانش ژنتیک بنیان گذاری شد و گسترش پیدا کرد امروز دانشمندان زیست شناسی نه تنها درباره ی ژن ها پژوهش می کنند بلکه می توانند بخش هایی از ژن ها را جدا و با ژن های دیگر جایگزین کنند . حتی می توانند ژن ها را در آزمایشگاه همانند سازی کنند .

کروموزوم ها

برای مطلالعه ژن ها اول باید کروموزوم را بشناسید کروموزوم ها چیز هایی میله ای شکل هستند که در هسته سلول شناورند هر کروموزوم کلافی از رشته هایی از جنس اسید واکسی ریبونوکلئیک است که به اختصار دی.اِن.ای(DNA) نامیده می شود .
میلیون ها جاندار در جهان زندگی میکنند که همگی در سلول هاشان کروموزوم های پر از DNA دارند اما شمار کروموزوم ها از گونه ای به گونه ی دیگر متفوت است مثلاً در هر سلول پشه فقط شش سلول کروموزوم وجود دارد اما ماهی قرمز ۹۴ کروموزوم دارد! به هر حال بخش زیادی از زنجیره ی مولکول DNA کروموزوم ها خالی از هرگونه ژن است این بخش ها را DNA زیادی می نامند و در واقع انسان نسبت به گونه های دیگر ژن های بیشتری دارد.

تفاوت کروموزوم ها

کروموزوم ها با توجه به DNA موجود در آن ها شکل های متفاوتی دارند برخی از آنها به صورت زنجیره های باریک و بلند و برخی دیگر کوتاه و پهن اند و این به دانشمندان ژنتیک کمک می کند تا آنها را از روی شکل و اندازه شان شناسایی کنند.
هر جفت کروموزوم دارای مجموعه ژن هایی است که مانند شان در جفت های دیگر کروموزوم وجود ندارند مثلاً ممکن است دستورهای مربوط به رنگ موهایتان در ژن های یک جفت کروموزوم و دستور های مربوط به اندازه بینی یا رنگ چشم ها در ژن های یک جفت کروموزوم دیگر باشد ۴۶ کروموزوم انسان روی هم نزدیک ۳۰ هزار ژن در خود دارند .

الفبای زندگی

مولکول DNA از مواد شیمیایی ویژه ای به نام نوکلئوتید ساخته شده است ۴ نوع نوکلئوتید وجود دارد که به هم می پیوندند و نردبان DNA را می سازند .
هر یک از این ۴ نوع نوکلئوتید یکی از بازهای آلی آدنین ، تیمین ، سیتوزین و گوانین را در خود دارد که با حروف G,C,T,A مشخص می شوند و مجموعه ی آنها الفبای رمزی DNA را به وجود می آورند .
دانشمندان با شناسایی ترتیب این حروف می توانند مفهوم آنها را بفهمند و اطلاعات ژنتیکی را رمز گشایی کنند .
هر ژن یا بخشی از DNA از چند هزار G,C,T,A درست شده ایت که با ترتیبی متفاوت از هر ژن دیگری به هم وصل شده اند .
هر یک از نوکلئوتیدهای یک طرف نردبان DNA با نوکئوتیدهای طرف دیگر جفت می شود البته همیشه آدنین در برابر تیمین و سیتوزین در برابر گوانین قرار می گیرد ژنتیک دان ها این ها را “جفت باز های” ژن می نامند . ژن ها اندازه های گوناگونی دارند در انسان ژن مربوط به پروتئین سازنده ی هورمون انسولین از ۱۷۰۰ جفت باز یا نرده درست شده است یکی از درازترین ژن های کشف شده در انسان مربوط به ژنی است که با بیماری تحلیل عضلانی ارتباط دارد این ژن از حدود ۲ میلیون جفت باز تشکیل شده است .

کار هر ژن چیست

هر ژن دستورهای رمزی مربوط به ساختن پروتئین ویژه ای را در خود دارد پروتئین ها از مولکول های بسیار مهم بدن هستند که شکل و اندازه ی سلول ها و نوع کار آنها را تعیین می کنند . مولکول DNA در انسان رمزهای ژنتیکی هزاران نوع پروتئین را در خود دارد که بدن ما برای انجام فعالیت های زیستی خود به همه آنها نیازمند است .

ساختن پروتئین

۱- هر ژن رمز ساختن یک پروتئین را در خود دارد هنگامی که بدن به آن پروتئین نیازمند است پیچش بخشی از مولکول DNA که ژن مربوط به این پروتئین را در خود دارا است با می شود و رمز گشایی می کند.
۲- هر ژن برای همانند سازی خود به قطعه رمزهای جدیدی نیاز دارد خوشبختانه شمار زیادی قطعه رمز جدا ، در پیرامون هسته ی سلول ها شناورند آنها به رشته های باز شده ی مولکول DNA می پیوندند تا رشته ی مشابهب از مولکول DNA به نام RNA ساخته شود .
۳- مولکول RNA از هسته ی سلول بیرون می رود و به ریبوزوم متصل می شود هر کدام از ریبوزوم ها از شمار زیادی واحدهای سازنده ی پروتئین به نام اسیدهای آمینه بهره می گیرند که در گرداگردشان شناورند . ریبوزوم مولکول RNA را رمز گشایی میکند و بر پایه ی دستورهای موجود در آن ، اسید آمینه های درستی را بر می گزیند تا پروتئین ویژه ای ساخته شود .
۴- اسید آمینه ها به صورت رشته ی درازی به یکدیگر می پیوندند و این رشته ی گردنبند مانند پس از ساخته شدن سلول را ترک می کند تا در جایی دیگر از بدن کار ویژه ی خود را انجام دهد .

وقتی ژن ها آسیب می بینند

گاهی انسان حامل ژن هایی با رمز آسیب دیده است و این ژن های نا سالم از پدر و مادر به کودک می رسند نارسایی در هر کدام از ژن ها می تواند باعث بروز ۳ الی ۴ نوع از بیماری در انسان شود .

شناسایی ژن آسیب دیده

نزدیک به ۳.۵ میلیارد حرف رمزی در مجموعه ی کروموزوم های یک انسان وجود دارد و در نتیجه تشخیص ژن آسیب دیده کار بسیار دشواری است ژنتیک دان ها با مقایسه کردن رمزهای ژنتیکی افرادی که بیماری های ژنتیکی یکسانی دارند و پیدا کردن و این که این رمزها چه تفاوتی با رمز ژنتیکی عادی دارند می توانند این کار را انجام دهند.

دستکاری ژن ها

گاهی سولو ها هنگام همانند سازی مولکول DNA دچار اشتباه می شوند این نوع تغییرات در رمز DNA را جهش می نامند جهش ژنی ممکن است بی زیان یا خطرناک باشد یا آن که گاهی موجب کارآیی هر چه بیشتر ژن شود .

عوامل تغییر دهند ی ژن ها

تأثیرات محیط بیرون مثل نور خورشید یا قرار گرفتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی می توانند موجب دگرگونی در ژن ها شوند این نوع تغییر دهنده ها عوامل تغییر دهنده ی بیرونی نامیده می شود ویروس ها نیز عوامل تغییر دهنده ی ژن ها به شمار می روند این جانداران میکروسکوپی زندگی انگلی دارند ، چرا که خودشان نمی توانند پروتئین مورد نیازشان را بسازند بنابراین با حمله به سلول های دستگاه ژنتیکی آنها را به خدمت می گیرند و به عبارت دیگر سلول را استثمار می کنند برخی از ویروس ها RNA (اسید ریبونوکلئیک) خود را که در ساخت پروتئین نقش فعالی دارد وارد سلول میزبان می کنند تا از دانه های ریبوزیوم سلول میزبان برای ساختن پروتئین های مورد نیاز خود بهره برداری کنند .
برخی از ویروس ها به نام “تروویروس ها” مولکول DNA خود را وارد رشته های کروموزوم های سلول میزبان می کنند و آنها را وادار به همانند سازی مولکول DNA خود می کنند البته سلول ها نیز راه هایی برای رویارویی با این نوع تغییرات دارند و در نتیجه ویروس ها همیشه هم در تلاش خود برای به خدمت گرفتن سلول ها و استثمار آنها پیروز نمی شوند .

بریدن و پیوند زدن ژن ها

برخی از آنزیم ها مولکول DNA را قیچی میکنند و برخی دیگر مانند چسب قطعه های مولکول DNA را به هم می چشبانند بیش از هزار آنزیم برش دهنده وجود دارد که به آنها آنزیم “محدود کننده” می گویند . این آنزیم ها می توانند با قیچی های مولکولی مولکول DNA را از هر محل در امتداد حروف رمز ژنتیکی جدا کنند آنزیم دیگری که لیکاز نامیده می شود در حقیقت نوعی چسب ژنتیکی است که قطعه های DNA را به هم متصل می کند ژنتیک دان ها این آنزیم ها را مانند ابزار بسیار ظریف آزمایشگاهی به کار می گیرند و مولکول DNA را از جای مورد نظر قیچی می کنند و سپس ژن های سالم گونه های دیگر را به آن ها پیوند می زنند تا مولکول DNA نو ترکیبی به وجود آورند به این کار “مهندسی ژنتیک” می گویند .

مهندسی ژنتیک ( genetic engineering )

از باکتری اشریشیا کلی که دچار تغییرات ژنی شده است برای تولید یک مولکول پروتئینی به نام انسولین استفاده می شود انسولین با وارد کردن مولکول گلوکز (قند خون) به سلول های بدن قند خون را تنظیم می کند .
افرادی که دچار بیماری دیابت (بیماری قند) هستند نمی توانند انسولین کافی تولید کنند و در نتیجه باید در فواصل زمانی منظم به خود انسولین تزریق کنند . از روش های مهندسی ژنتیک برای تولید هورمون رشد انسان و اینترفرون که نوعی ماده ی پروتئینی ضد ویروس است بهره می گیرند پیش از شروع علم مهندسی ژنتیک این داروها و مواد درمانی دیگر فقط به مقدار بسیار کم از بدن پستاندارانی مانند گاو و خوک استخراج می شدند .
در صنعت تولید مواد غذایی از باکتری هایی که یکی از ژن های ژاو را به درون آنها وارد کرده اند نوعی آنزیم به نام مایه پنیر به دست می آید که از آن در فرآیند تبدیل شیر به پنیر استفاده می شود پیش از آن مایه ی پنیر از معده گوساله به دست می آمد .
در زمینه پژوهش های پزشکی ژنتیک دان ها ژن های انسانی را بین ژن های کرم های نماتود جای داده اند بنابراین می توان داروهای جدید را پیش از دادن به انسانها روی آنها آزمایش کرد .

ژنتیک گیاهی

کشاورزان طی قرن های متمادی برای برداشت محصول مرغوب پربار و مقاوم در برابر آفت ها با پیوند زدن گیاهان و انتخاب بذر مناسب به نوعی از علم ژنتیک طبیعی استفاده کرده اند اما فن آوری ژنتیک نوین دگرگونی شگرفی در عرصه دانش گیاهی به وجود آورده است امروزه با وارد کردن ژن های سودمند به یک گیاه می توان آنرا در برابر انواع حشرات آفت زا یا سرمای هوا مقاوم کرد .

تعریف گیاهان تراژن

گیاهان یا جانورانی که ژن گونه ای دیگر در آنها وارد شده گیاه یا جانور تراژن نامیده می شوند امروزه بیش از دوهزار گونه گیاه تراژن وجود دارد که برخی از آنها بسیار شگفت آورند مثلاً ژنتیک دان ها با وارد کردن ژن نوعی ماهی به نام ماهی پهن در گوجه فرنگی ژن مرغ یا پروانه در سیب زمینی توانسته اند محصول گوجه فرنگی و سیب زمینی بسیار مرغوب و کاملا مقاوم در برابر سرمای شدید به عمل آورند در حالی که طعم آن ها هیچ گونه تفاوتی با گوجه فرنگی و سیب زمینی معمولی ندارد به این نوع محصولات غذایی اصلاح ژنتیکی می گویند علم ژنتیک گیاهی هم بحث های جنجال برانگیزی را به وجود آورده است .

داروهای خوراکی

گیاهان خوراکی مثل موز کاهو و گوجه فرنگی اصلاح ژنتیکی می شوند تا با حمل واکسن های مقاوم یا ساختن پادتن ها از بروز بیماری ها و عفونت های ویروسی در انسان جلوگیری کنند .

شبیه سازی چییست؟

از میان تمام روش های ژنتیکی نوین شبیه سازی جنجال برانگیزترین آنهاست برای این کار سختی با استفاده از یک پی پت آزمایشگاهی که چند برابر نازک تر از یک تار موست هسته ی تخمک (سلول جنبی ماده) را بیرون می کشند بعد هسته ی سلول دیگری را جایگزین آن می کندد .
پس از آن که سلول تخم با ضربان های الکتریکی تحریک شد فرآیند تقسیم سلول آغز می شود سلول های جدیدی که در فرآیند تقسیم سلولی به وجود می آیند از لحاظ ساختمان ژنی دقیقا شبیه هسته ی سلول جدید هستند به این روش شبیه سازی جابه جایی می گویند .

دالی گوسفند پرآوازه ترین جانور شبیه سازی شده در جهان

گوسفندی به نام دالی پرآوازه ترین گوسفندی بود که در سال ۱۹۹۶ با روش جابه جایی هسته ای به وجود آمد یان ویلموت جنین شناس اسکاتلندی هسته ی سلول تخمک یک گوسفند ماده ی اسکاتلندی از نژاد صورت سیاه را بیرون آورد و بعد هسته ی سلول یک گوسفند ماده از نژاد صورت سفید را جایگزین آن کرد نتیجه کارتولید یک گوسفند سفید بود که دالی نام گرفت دالی همان ساختار ژن گوسفند ماده ی سفید را به ارث برده بود و هیچ گونه نشانی از ماده ی وراثتی گوسفند سیاه در آن وجود نداشت در حقیقت دالی نمونه شبیه سازی شده ی گوسفند ماده ی سفید بود یا به عبارت دیگر دوقلوهای همسان اما مصنوعی آن بود .

ژن درمانی
جلوگیری از فعالیت ژن های خطرناک

اگر یک ژن در فرآیند پروتئین سازی خود خطا کند و پروتئین زیان آوری بسازد احتمال این که بشود با جایگزین کردن ژن سالم اثرات زیان آور ژن معیوب را خنثی کرد وجود دارد دانشمندان موفق به ساختن نوعی مولکول DNA شده اند که می توان آن را وارد سلول کرد و از بروز جهش های ژنی زیان آور جلوگیری کرد .
هم چنین دانشمندان ژنتیک با متصل کردن تعداد زیادی از مولکول های DNA روی ساختن کروموزوم های مصنوعی تحقیق می کنند این کار در مورد درمان بیمارانی که به جای یک ژن باید تعداد بیشتری از ژن هایشان تغییر کند بسیار مؤثر خواهد بود .

واکسن و بیماری ها

واکسن های که برای مقابله با بیماری های مختلف تهیه می شوند در واقع از میکروب ضعیف شده ی همان بیماری ها ساخته می شوند پس از تزریق واکسن دستگاه ایمنی بدن یا همان گلبول های سفید برای مقابله با این عوامل بیماری زا نوعی پروتئین به نام پادتن ترشح می کنند بنابراین با ساخته شدن پادتن آن بیماری در بدن اگر در آینده ویروس همان بیماری وارد بدن شود دستگاه ایمنی بدن می تواند آن را شناسایی کند و از بین ببرد . متأسفانه گاهی واکسن ها موجب بروز عوارض جانبی در بخش های دیگر بدن می شوند .

رازهای ژنتیک

هر چند دانش ژنتیک از زمان کشف ژن ها پیشرفت بسیار گسترده ای کرده است اما هنوز بسیار ی از راز های ژن ها ناشناخته مانده است در این جا به پاره ای از آنها اشاره می شود که برنامه پژوهشی ژنتیک دان ها را در قرن بیست و یکم تشکیل می دهد .

آیا ژن ها گروهی کار می کنند ؟

هنوز انسان به درستی نمی داند که ژن ها چگونه با یکدیگر کار می کنند تا فعالیت های اندام های بدن به طور متوسط و هماهنگ انجام گیرد در برخی از بیماری ها بیش از یک ژن دخالت دارد بنابراین بر خلاف تصورات قبلی ارتباط بیشتری بین ژن ها وجود دارد که ما هنوز از آنها بی خبریم اگر این موضوع کاملاً درست باشد در همین صورت علم ژنتیک بسیار پیچبده تر خواهد شد .

آیا DNA پر از بخش های بیکاره است؟

در میان رشته های دراز مولکول DNA بین حروف رمز ژن ها بخش های بیکاره ای هستند که در مورد وجود این بخش های زیاد DNA چیزی نمی دانیم در حقیقت فقط حدود ۵٪ از DNA ی انسان دارای ژن های فعال است و بقیه آن به نظر بیکاره هستند .
درباره ی وجود این بخش های به ظاهر بیکاره و این که سودمند هستند یا نه نظریه های گوناگونی وجود دارد بعضی از دانشمندان بر این باورند که وجود این بخش ها در بین ژن های مولکول DNA موجب تنوع تفاوت های فردی می شود و بعضی دیگر بر این باورند که این بخش ها ممکن است بقایای ژن های قدیمی باشند یا متعلق به مولکول DNA ویروس هایی باشند که در زمان های قدیم وارد سلول های نیاکان نخستین ما شده اند همچنین ممکن است به تنظیم فعالیت ژن ها کمک می کنند در این صورت دانشمندان باید نقشه جدیدی از الگوی مولکول های DNA را ترسیم کنند .

آیا شما همان ژن ها هستید؟

کسی به درستی نمی داند که ژن ها تا چه اندازه بر چگونگی رفتارهای روزانه ما تأثیر گذار هستند و اگر این چنین باشد تجربه های روزمره ی زندگی ما و آن چه یاد می گیریم تا چه حد می توانند بر تأثیر ژن ها چیره شوند؟
برخی از دانشمندان در این باره پژوهش هایی انجام داده اند و تا کنون در مورد این که ژن ها می توانند منجر به بروز رفتارهای جنایتکارانه شوند یا ما را در انتخاب نوع جنس مخالف هدایت کنند به نتایج روشنی نرسیده اند همچنین درباره ی این که ژن ها بر رفتارهای ما تأثیر عمیق می گذارند هم چیزی ثابت نشده است .

کاربردهای مهندسی ژنتیک

تولید نباتات: گاوهای مهندسی ژنتیک شده شیر دارای لاکتوفرین تولید می کننداین پروتئین باکتریهای زیان آور را نابود می کند .
تولید دارو: شیر گوسفند مهندسی ژنتیک شده مواد ضد بیماری های ژنتیک در خود دارد و بزهای مهندسی ژنتیک شده می توانند ماده ی ضد انعقاد خون تولید کنند.
پزشکی : داروهای تولید شده به روش مهندسی ژنتیک بر میلیون ها نفر در مبارزه با بیماری های قلب ، سرطان ، ایدز و سکته یاری خواهند رساند .
ژن لوبیا: مهندسی ژنتیک می تواند زندگی شما و کسانی را که در اطراف شما زندگی میکنند بهتر کند اگر لوبیای زیادی خورده باشید بهتر می فهمید که چه می گوییم لوبیا غذای بسیار سالمی با پروتئین زیاد و چربی کم است اما به دلیل ایجاد گاز در روده برای بسیاری از ما ناخوشایند است .
لوبیا دارای کربوهیدرات های پیچیده ای است که بیشتر مردم در گوارش آنها دچار مشکل می شوند . متخصصان مهندسی ژنتیک می کوشند گونه های جدیدی از لوبیا پدید آورند که آسان تر گوارش بیابند .

خودکشی سیب زمینی

نوعی سیب زمینی را ژنتیک دانان پدید آورده اند که اگر گونه ای قارچ دشمن این سیب زمینی حمله کند سیب زمینی خودش را از بین می برد و قارچ نیز به همراه آن نابود می شود بنابراین قارچ بر همه جای کشتزار سیب زمینی گسترش نمی یابد .
پژوهشگران مهندسی ژنتیک این سیب زمینی ویژه را با نسخه برداری یکی از ژن های قارچ که دستور ساخت آنزیم “بارناز” را در خود دارد درست کرده اند آنها این ژن را درون DNA سیب زمینی جاگذاری کردند اگر این قارچ به سیب زمینی حمله کند ژن خود آن قارچ پیش از اینکه قارچ بتواند سیب زمینی را بخورد و تولید مثل کند آن قارچ را نابود می کند

شاهراه یا یک جاده فرعی ؟

برخی بر این باورند که در مورد اهمیت علم ژنتیک بیش از حد اغراق می شود و کارهای جنجال برانگیزی مانند شبیه سازی انسان و دستکاری ژن های انسان غیر ممکن به نظر می رسد اما آن چه مسلم است این است که انسان در زمینه ی دانش ژنتیک به یافته های بیش تری دست خواهد یافت .

پایان
خلاصه
علم ژنتیک نوین در طول ۱۳۵ سال گذشته شکل گرفت اما نباید گمان کنیم اندیشه هایی که بنیان دانش ژنتیک را می سازند پیشینه ای در گذشته ندارند حتی در روزگار پیش از تاریخ نیز نیاکان کشاورز ما دو رگه گیری گیاهی مانند گندم را انجام می دادند تا بوته هایی با دانه های گندم بیشتر ، درشتر و بهتر بدست آورند . دورگه گیری جانوران نیز تفاوت بسیاری با دورگه گیری گیاهان ندارد فکر آمیزش دادن دو اسب بزرگ و نیرومند و امیدوار بودن که کره ی آنها نیز بزرگ و نیرومند باشد و شاید با گذشت زمان تجربه ی دورگه گیری به کشف قانون های وراثت و تازه ترین زمینه ی پژوهشی یعنی مهندسی ژنتیک انجامید .

واژه نامه
آدنین : یکی از ۴ ماده ای که DNA می سازد
اسید آمینه : مواد شیمیایی که به هم می پیوندند و پروتئین ها را می سازند
انسولین : پروتئین تنظیم کننده قند خون
تیمین : یکی از ۴ ماده ای که DNA می سازد
جفت باز : یک جفت ماده شیمیایی که نرده بان مارپیچ DNA را می سازند
رترو ویروس : نوعی ویروس که می تواند مولکول DNA خود را وارد سلول میزبان کند
DNA نو ترکیب : DNA ای که ژن تازه ای به درون آن جا داده باشند
رشته RNA : مولکولی که شامل تعدادی نوکلئوتید است و حاصل دستورهای موجود در رشته ی DNA است
ریبوزوم : ساختار هایی که پروتئین سازی را در سلول انجام می دهند .
سیتوزین : یکی از ۴ ماده ای که DNA می سازد
کوانین : یکی از ۴ ماده ای که DNA می سازد
نوکلئوتید : ۴ ماده ی شیمیایی سازنده ی مولکول DNA که به صورت زوج به یکدیگر متصل می شوند
ژن : بخشی از مولکول رشته ای شکل DNA که حاصل دستورهای رمزی برای تولید پروتئین های مخصوص است .
ژن درمانی : چایگزین کردن ژن های آسیب دیده با ژن های سالم با افزودن ژنی که بدن آن را ندارد .
سلول بنیادی : نخستین سلول هایی که پس از بارور شدن سلول تخم تشکیل می شوند و آغازگر شکل گیری حیات یک موجود زنده هستند .
شبیه سازی : همانند سازی یک موجود زنده با خارج کردن هسته ی سلول تخم و جایگزین کردن با هسته ی سلول دیگر
کروموزوم : اجسام رشته ای شکل که از DNA و پروتئین تشکیل شده اند و درون هسته ی سلول یافت می شوند .
گونه های تراژن : گونه ای از یک گیاه یا جانور که ژن های سایر گونه ها در آنها وارد شده باشند

منابع :
ژنتیک مویراباترفیلد ترجمه مجید عمیق
دنیای زنده (ژنتیک) حسن سالاری
علم در قرن ۲۱ (۸ جلدی)
پزشکی
مهندسی ژنتیک

مطلب پیشنهادی

جنگل برای کیست؟

جنگل برای کیست تحقیق و داستانی درباره جنگل و اهمیت حیاتی آن برای ما و …

یک دیدگاه

  1. Salam, matni ke gozashtino ta hodudi khundam kheyli komakam kard vaghean mamnun faghat tu ghesmate alefbaye zendegi fek mikonam tu ghesmate az 1700 narde ya joft baz bayad benevisin 1700pele ya joft baz,chon nardeha dar vaghe sakhtare ghando fosfati daran va peleha hastan ke az joftbazha tashkil shodan?✌,

پاسخ دادن به tina لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *